Zmiana społeczna w perspektywie refleksji biograficznej

• Authors: Lalak Danuta

Title variants

EN

Social change in the perspective of biographical reflection

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Świat współczesny jest interpretowany i opisywany w kategoriach społeczeństwa autobiograficznego, w którym podstawowe kwestie ludzkiego życia dokonują się w procesie indywidualnego podejmowania decyzji i uwikłania w specyficzny typ dialogu. Ten dialog jest coraz częściej dialogiem z samym sobą i autorską wizją świata wykreowaną w konfrontacji z wirtualną rzeczywistością. W tym epokowym kontekście uwzględnia się biografię jako narzędzie postrzegania, rozumienia i opisu zmiany świata i miejsca człowieka w świecie. Choć biografia funkcjonowała od zawsze w życiu społecznym, to dopiero wraz z epoką indywidualizacji, a następnie wirtualizacji życia zaczęto dostrzegać jej formacyjny charakter. Kto jest podmiotem (auto)biografii ? Do kogo jest kierowana jako przekaz i świadectwo życia? Jak powstaje, w jakim celu jest konstruowana? Przez kogo jest konstruowana? A następnie pytania, które stoją za auto/biografią w sensie teoretycznym – Czym jest życie i jak je poznajemy? Co jest łącznikiem między opowiadaniem o życiu i przeżywaniem życia? W jaki sposób opowiadanie (przeżywanie) życia łączy się z kulturą i historią? W jaki sposób odczytywanie (interpretowanie) życia łączy się z opowiadaniem o życiu i z prawdą o życiu? Wyróżniono fazy rozwoju społecznego sprzężone z przeobrażeniami w obszarze refleksji biograficznej: życie w świecie tradycyjnym – kultura opowiadania życia; narodziny indywidualizmu (indywidualizacja doświadczenia) – kultura opisywania życia; odkrycie tożsamości – kultura czytania życia; życie w sieci i cyberprzestrzeni – kultura konstruowania życia; nowa wspólnotowość – kultura poszukiwania sensu życia. Każda z kolejnych odsłon refleksji biograficznej pozwala wyróżnić nowe formy jej tworzenia, kreowania, rozumienia i sposoby wykorzystywania zarówno w humanistyce, życiu społecznym, ale też w życiu zwykłych ludzi. Zarysowany powyżej kierunek zmian wyznaczony został konwencjonalnie – ma charakter jakościowy i ciągły, co nie znaczy, że powszechny. Współcześnie reprezentowane są wszystkie typy biografii wyodrębnione w procesie jej rozwoju i upowszechnienia.

EN

The modern world is interpreted and described in terms of an autobiographical society, in which the fundamental issues of human life are resolved in the process of an individual decision and being involved in a peculiar type of a dialog. This dialog is more and more often a dialog with oneself and an author’s vision of the world created in the confrontation with virtual reality. In this epoch context the biography is taken into account as a tool for perceiving, understanding and describing the change of the world and the human’s place in the world. Even though, the biography has functioned in social life forever, only now with the epoch of individualization, and then virtualization of life, its formative character has been noticed. Who is the subject of (auto)biography? Who is it aimed at as a message and testimony of life? How is it created? Why is it constructed? Who is it constructed by? And then the questions which are behind the autobiography in the theoretical sense – What is life? How do we discover it? What is the link between telling about life and living the life? How is the telling (living) about a life connected with culture and history? How does reading (interpreting) about life connect with telling about life and the truth about life? Social development phases coupled with transformations within biographical reflection have been distinguished: life in a traditional world – the culture of telling about life; the birth of individualism (the individualization of experience) – the culture of describing life; the discovery of identity – the culture of reading about life; life in the net and cyberspace – the culture of constructing life; the new communalism – the culture of seeking the meaning of life. Every stage of biographical reflection enables us to distinguish new forms of creating, understanding and using it in both the humanities and social life, but also in ordinary people’s life. The direction of changes sketched above was set conventionally – it is of a qualitative and continuous nature, yet it doesn’t mean that it’s common. Nowadays, all types of biography distinguished in the process of its development and becoming common, are at use.

• Publisher: Fundacja Pedagogium
• Journal: Resocjalizacja Polska
• Year: 2011
• Issue: 2/2011
• Pages: 325-345

Dates

published

2011-12-31

Contributors

author

Lalak Danuta

• Uniwersytet Warszawski

References

• Baudrillard J. Dlaczego wszystko jeszcze nie zniknęło. Esej ostatni. Tłum. S. Królak. Warszwa,PWN 2009.
• Baudrillard J. Symulakry i symulacja. Warszwa, PWN 2005.
• Boudon R. Efekt odwrócenia. Warszawa, Oficyna Naukowa 2008.
• Maffesoli M. Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych. Tłum. M. Bucholc. Warszawa, PWN 2008.
• Melosik Z., Szkudlarek T. Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń. Kraków, Impuls 2009.
• Plummer K. Documents of Life 2: An Invitation to a Critical Humanizm. London, SAGE Publications 2001.
• Pytka L. Maria Ilnicka. O życiu i twórczości emancypantki rodem z Jasionnej. „Rocznik Białobrzeskiego Towarzystwa Kulturalnego”. Białobrzegi 2003.
• Radlińska H. Kołłątaj jako pedagog. Hugona Kołłątaja nieznane listy o wychowaniu. Lwów, Związkowa Drukarnia 1912.
• Radlińska H. Kołłątaj jako wychowawca. Warszawa, Nakład Gebethnera i Wolfa 1920.
• Rozmowy Żakowskiego. Prof. Zygmunt Bauman „Nowy nieład światowy”. „Polityka” nr 51(2787), 18 grudnia 2010.
• Taylor Ch. Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej (przełożyli: M. Gruszczyński, O. Latek, A. Lipszyc, A. Michalak, A. Rostkowska, M. Rychter, Ł. Sommer, naukowo opracował T. Gadacz, wstęp: A. Bielik-Robson). Warszawa, PWN 2001.
• Theiss W. Radlińska. Warszawa, „Żak” 1997.
• http://www.wiadomosci24.pl/artykul/umierajaca_jade_goody_gwiazda_big_brothera_prosi_o_eutanazje_89953.html; pobrano 10.01.2010
• http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80649,6410710,Jade_Goody_nie_zyje.html; pobrano 10.01.2010
• http://lysakowski.wordpress.com/2006/09/; pobrano 18. 01. 2010
• http://prawo.vagla.pl/node/7930; pobrano 08.03.2010.

Identifiers

ISSN

2081-3767