W głąb Brazylii, w głąb etnologii

• Authors: Rygielska Małgorzata

Title variants

EN

Inwards Brazil, inwards ethnology

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Treścią tego artykułu są problemy nurtujące po dziś dzień badaczy kultury, bez względu na ich uwikłanie w poszczególne szkoły czy nurty badawcze. Lévi-Strauss snuje nieustannie refleksję nad istotą etnologii, nad celowością i etyką etnologicznych badań, a także nad metodami ich przeprowadzania. Pewne wątki obecne w Smutku tropików, układające się w spójną całość i wciąż, w różnych odsłonach, powracające na kartach książki, odczytywać można „jako metodologiczne – i etyczne – rozważania nad naturą studiów najpierw podróżniczych, a potem już ujętych w ramy nowoczesnej nauki, etnologii”. Podróż w głąb etnologii, dla której pożywką stała się realna podróż badawcza do Brazylii, odbywa się wielotorowo. Jej szlak wytyczają nie tylko lektury, ale także elementy kultury materialnej, zachowania i instytucje, które Lévi-Strauss porównuje częstokroć ze znanymi mu, wcześniejszymi opisami indiańskich plemion.

EN

This article deals with the matter of problems pervading culture researchers up to date despite their belonging to different schools or researching trends. Lévi-Strauss continuously cherishes his reflections connected with the essence of ethnology, purposefulness and ethics of ethnological research and with the methods that are used in conducting them. Some of the notions present in “Tristes Tropiques”, creating a unified wholeness and still coming back in the book, can be perceived as “methodological – and ethical – deliberations over the nature of studies at first linked to travels, and later put into a framework of modern science – ethnology.” A travel inwards ethnology, which was triggered by a real research travel to Brazil, is multipronged. Its route is marked not only by readings, but also by some elements of material culture, various behaviors and institutions that are often compared by Lévi-Strauss to prior descriptions of Indian tribes.

Keywords

PL

historia etnologii; wiedza etnologiczna; Claude Lévi-Strauss; Laboratorium Kultury

EN

history of ethnology; ethnological knowledge; Claude Lévi-Strauss; Laboratorium Kultury

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Laboratorium Kultury
• Year: 2012
• Volume: 1
• Pages: 36-55

Dates

published

2012

Contributors

author

Rygielska Małgorzata

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Filologiczny, Instytut Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych, Zakład Teorii i Historii Kultury

References

• W. Arens, Mit ludożercy. Antropologia i antropofagia, przeł. W. Pessel, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010.
• F. Barth, A. Gingrich, R. Parkin, S. Silverman, Antropologia. Jedna dyscyplina, cztery tradycje: brytyjska, niemiecka, francuska i amerykańska, przeł. J. Tegnerowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2007.
• K. Birket-Smith, Ścieżki kultury, przeł. K. Ebert-Vaedtke i T. Evert, pod red. Z. Sokolewicz, Wiedza Powszechna, Katowice 1974.
• Francuska antropologia kulturowa wobec problemów współczesnego świata, pod red. A. Chwieduka, A. Pomiecińskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008
• J. Diamond, Strzelby, zarazki, maszyny. Losy ludzkich społeczeństw, przeł. M. Konarzewski, Prószyński i S-ka, Warszawa 1997.
• A. Frisch, In a Sacramental Mode: Jean de Léry’s Calvinist Etnography, „Resentations” 2002 nr 77.
• C. Geertz, Dzieło i życie. Antropolog jako autor, przeł. E. Dżurak i S. Sikora, Wydawnictwo KR, Warszawa 2000.
• C. Geertz, Interpretacja kultur. Wybrane eseje, przeł. M.M. Piechaczek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2005.
• A. Kuper, Wymyślanie społeczeństwa pierwotnego. Transformacje mitu, przeł. T. Sieczkowski, A. Dąbrowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.
• J. Le Goff, Świat średniowiecznej wyobraźni, przeł. M. Radożycka-Paoletti, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 1997.
• B. de Las Casas, Krótka relacja o wyniszczeniu Indian, przeł. K. Niklewiczówna, „Pax”, Warszawa 1956.
• J. de Léry, History of a voyage to the land of Brazil otherwise called America, przeł. J. Whatley, University of California Press, Berkley – Los Angeles – London 1992.
• F. Lestringat,Jean de Léry ou l’invention du sauvage. Essai sur l’Histoire d’un voyage faict en la terre du Bresil, Champion, Paris 2005.
• C. Lévi-Strauss,Antropologia strukturalna, przeł. K. Pomian, Wydawnictwo KR, Warszawa 2000.
• C. Lévi-Strauss, Antropologia strukturalna II, przeł. M. Falski, Wydawnictwo KR, Warszawa 2001.
• C. Lévi-Strauss, Saudades do Brasil, Plon, Paris 1994.
• C. Levi-Strauss, Smutek tropików, przeł. A Steinsberg, Wydawnictwo OPUS, Łódź 1992
• C. Lévi-Strauss, D. Eribon, Z bliska i z oddali, przeł. K. Kocjan, Wydawnictwo Opus, Łódź 1994.
• E. Tarkowska, Ciągłość i zmiana socjologii francuskiej. Durkheim, Mauss, Lévi-Strauss, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974.
• T. Todorov, Podróżnicy i tubylcy,w: Człowiek renesansu, przeł. A. Osmólska-Mętrak, Volumen, Warszawa 2001.
• R. Tomicki, Wczesne źródła wiedzy o Ameryce w Polsce: Jan Dantyszek i Dekady Nowego Świata (1516) Pietra Martire’a D’Anghiery, „Etnografia Polska” 1995, z. 1-2.
• A. Waligórski, Antropologiczna koncepcja człowieka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973.
• S. Zaborski, Cukier, złoto i kawa. Dzieje Brazylii, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1965.