Nastolatki i książki – od czytania codziennego do unikania

• Authors: Zofia Zasacka

Title variants

EN

Teenagers and books – from daily reading to avoidance

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono wyniki badania sondażowego poświęconego czytelnictwu młodzieży. Badanie zrealizowano w maju 2010 r. na próbie reprezentatywnej uczniów klasy trzeciej z 70 gimnazjów. Jego wyniki pozwoliły na określenie społecznego zasięgu książki wśród gimnazjalistów, opisanie miejsca lektury książkowej wśród innych form aktywności w czasie wolnym młodzieży, jej aktywności czytelniczej w ramach obowiązku szkolnego i poza nim, wyborów i preferencji lekturowych, wartości przypisywanych satysfakcjonującej lekturze oraz społecznego obiegu książki. Wśród czynników różnicujących praktyki czytelnicze gimnazjalistów najsilniejsza okazała się płeć.

EN

This paper reports a survey conducted in May 2010 on a nationally representative sample of fifteen-year-olds from 70 lower secondary schools. The general research question concerned the prevalence of Polish adolescents who did not read books after completing the phase of compulsory education. The aim of this study was to describe the place of books in teenage everyday life in terms of their reading for school, leisure, spontaneous choice of reading matter, their favourites, books they recommended, value placed on enjoyable reading and their social circle of readers. Gender was found to be a differentiating factor in the reading habits of these young people which the paper broadly describes.

Keywords

PL

czytelnictwo; gimnazjum; literatura młodzieżowa; kultura popularna; socjologia młodzieży

EN

readership; lower secondary school; youth literature; popular culture; sociology of youth

• Publisher: Instytut Badań Edukacyjnych
• Journal: Edukacja
• Year: 2012
• Issue: 2(118)
• Pages: 20-35

Dates

issued

2012-06-30

Contributors

author

Zofia Zasacka

• Instytut Badań Edukacyjnych

References

• Barker, C. (2005). Studia kulturowe. Teoria i praktyka. Przeł. A. Sadza, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Brophy, J. (2004). Motywowanie uczniów do nauki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Burton, D., Hamilton, M. i Ivanić, R. (red.), (2000). Situated literacies. Reading and writing in context. London, New York: Routledge.
• Christenbury, L., Bomer, R. i Smagorinsky, P. (red.), (2006). Handbook of adolescent literacy research. New York, London: The Guilford Press.
• Centralna Komisja Egzaminacyjna (2010). Osiągnięcia uczniów kończących gimnazjum w roku 2009,. Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego 2009, www.cke.edu.pl.
• Centralna Komisja Egzaminacyjna (2011). Wstępne informacje o wynikach sprawdzianu 2011, www.cke.edu.pl
• Certeau de, M. (2008). Wynaleźć codzienność. Sztuki działania. Przeł. K. Thiel-Jańczuk, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Clark, C. Torsi, S. i Strong J. (2005). Young people and reading. A school study conducted by the National Literacy Trust for the Reading Champions initiative. London: National Literacy Trust, www:literacytrust.org.uk
• Clark, C. i Douglas J. (2011). Young people’s reading and writing. An in-depth study focusing on enjoyment, behavior, attitudes and attainment. London: National Literacy Trust, www:literacytrust.org.uk
• Erikson, E. (1997). Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• Fiske, J. (2010). Zrozumieć kulturę popularną. Przeł. K. Sawicka, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Gray, A. (2003). Research practice for cultural studies: Ethnographic methods and lived cultures, Los Angeles, London: Sage Publications.
• Gee, J. P. (1996). Social linguistics and literacies: ideology in discourses (second edition). London: Falmer Press.
• Gwóźdź, A. (red.) (2008). Ekrany piśmienności. O przyjemnościach tekstu w epoce nowych mediów. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Guthrie, J. i Wigfield, A. (2000). Engagement and motivation in reading. W:, M. L. Kamil, P. Mosenthal, D. Pearson, R. Barr, (red.), Handbook of reading research, volume III. New Jersey, London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers, Mahwah, s. 403–422.
• Harwas-Napierała B. i Trempała J. (red.), (2006). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kłoskowska, A. (1981). Socjologia kultury. Warszawa: PWN.
• Knoester, M. (2009). Inquiry into urban adolescent independent reading habits: can Gee’s theory of discources provide insight? Journal of Adolescent & Adult Literacy, 52(8).
• Kostecki, J. (1978). Charakterystyka wybranych społecznych sytuacji komunikacji czytelniczej w polskiej kulturze drugiej połowy XIX wieku, Pamiętnik Literacki, 4.
• Kress, G. (2003). Literacy in new media age. London: Routledge, Taylor & Francis Group.
• Leu, D. J. (2000). Literacy and technology: Deictic consequences for literacy education in an information age. W: M. Kamil, P.B. Mosenthal, P.D. Pearson i R. Barr (red.), Handbook of reading research (volume 3). Mahwah, New York: Erlbaum, s. 743–770.
• Lewis, C. i Fabos, B. (2005). Instant messaging, literacies, and social identities. Reading Research Quarterly, 40(4), s. 470–501.
• Love, K. i Hamston, J. (2003). Teenage boys’ leisure reading dispositions: juggling male youth culture and family cultural capital. Educational Review, 55.
• Marsh, J. P. i Stolle, E. P. (2006). Re/constructing Identities. A tale of two adolescents. W: s.47–63; D. E. Alvermann, K. A. Hinchman, D. W. Moore, S. Phelps, D. R. Waff (red.), Reconceptualizing the literacies in adolescents’ lives (second edition). Mahwah, New Jersey, London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
• Martin, W. (1986). Recent theories of narrative, Ithaca and London: Cornell University Press.
• Mullis, I. V. S., Martin, M. O., Kennedy, A. M. i Foy, P. (2007). PIRLS 2006. International Report. IEA’s progress in international reading literacy study in primary schools in 40 countries. International Association for Evaluation of Educational Achievement (IEA), TIMS & PIRLS International Study Center, Lynch School of Education, Boston.
• Neilsen, R. (2006). Playing for Real; texts and the performance of identity. W: D. E. Alvermann, K. A. Hinchman, D. W. Moore, S. Phelps, D. R. Waff (red.), Reconceptualizing the literacies in adolescents’ lives (second edition). Mahwah, New Jersey, London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
• OECD (2010). PISA 2009 Results: Learning to Learn – Student Engagement, Strategies and Practices (volume III). Pobrano z: http://dx.doi.org/10.1787/9789264083943-en
• Pecora, N. O. (1999). Identity by design: The corporate constructions of teen romance novels. W: S. R. Mazzarella, N. O. Pecora (red.), Growing up girls. Popular culture and the construction of identity. New York: Peter Lang Publishing, Inc.
• Peterson, R. A. i Kern, R. M. (1996). Changing highbrow taste: from snob to omnivore, American Sociological Review, 5.
• Płuciennik, J. (2004), Literackie identyfikacje i oddźwięki. Poetyka i empatia, Kraków: Universitas.
• National Assessment of Education Progress (2011). Reading 2011. National Assessment of Education Progress at grades 4 and 8. The Nation’s Report Card.
• Schooten van, E. i Glopper de, K. (2002). The relations between attitude toward reading adolescent literature and literary reading behavior. Poetics, 30.
• Simon, R. (2012).”Without Comic Books there would be no me”. Teachers as connoisseurs adolescents’ literate lives. Journal of Adolescents & Adults Literacy, 6.
• Wentzel, K. R. i Wigfield, A. (1998). Academic and social motivational influences on students' academic performance. Educational Psychology Review, 10.
• West, K. C. (2008). Weblogs and literary response: socially situated identities and hybrid social languages in English class blogs. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 51(7).
• Wolff, K. (2009). Dawne i nowe dylematy czytelnictwa. W: Z badań nad książką i księgozbiorami historycznymi, tom 3. Warszawa: Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych UW
• Young, J. P. (2000), Boy talk: critical literacy and masculinities. Reading Research Quarterly, 35.
• Zasacka, Z. (2008). Nastoletni czytelnicy, Warszawa: Biblioteka Narodowa.
• Zasacka, Z. (2011a). Gimnazjalni czytelnicy książek i ich wybory lekturowe EBIB 4/5(12). Pobrano z: www.nowyebib.info/biuletyn/numer.122
• Zasacka, Z. (2011b). Czytanie dla przyjemności – podobieństwa i dystanse wśród nastolatków, W: D. Mroczkowska (red.), Czas wolny. Refleksje, dylematy, perspektywy, Warszawa: Difin.
• Zasacka, Z. (2011c). Czytanie dla przyjemności – jego miejsce w czasie zabawy nastolatków. W: E. Narkiewicz-Niedbalec i M. Zielińska (red.), Młodzież w czasie wolnym. Między przyjemnością a obowiązkami. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2011.
• Zasacka, Z. (2012). Ciągłość i zmiany w postawach czytelniczych młodzieży. W: A.M. Krajewska (red.), Między dzieciństwem a dorosłością. Młodzież w bibliotece. Warszawa: Wydawnictwo SBP.

Notes

http://www.edukacja.ibe.edu.pl/images/numery/2012/2-2-zasacka-nastolatki-i-ksiazki.pdf

Identifiers

ISSN

0239-6858