„Reconciliatio et paenitentia” – wokół papieskiej genezy i kontekstu historycznego

• Authors: Dziuba Andrzej

Title variants

EN

“Reconciliatio et Paenitentia”: on the Papal Origins and the Social Circumstances

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W dniu 2 grudnia 1984 r. Jan Paweł II podpisał adhortacją posynodalną „Renonciliatio et paenitentia” do episkopatu, duchowieństwa i wiernych po Synodzie Biskupów o pojednaniu i pokucie w dzisiejszym posłannictwie Kościoła. Można patrząc na ten dokument przywołać słowa papieskie przy okazji innego Synodu: „Rzeczywiście, potrzebujemy tego rodzaju dokumentów, które powstają z płodnej, lecz niekiedy trudnej żywotnej działalności Kościoła, i wzajemnie dostarczają temu życiu pewnego nowego impulsu”. Warto jeszcze przywołać refleksje Jana Pawła II po publikacji dokumentu: „W tych dniach została ogłoszona Adhortacja Apostolska <>, będąca owocem pracy dokonanej przez Synod Biskupów jesienią 1983 roku. Zachęcam wszystkich wiernych do przeczytania tego dokumentu. (…). Życzę, by uważna lektura tego dokumentu stała się odpowiednim przygotowaniem do świat Bożego Narodzenia”. Oto owoc ponad dwudziestu lat debaty w Kościele wokół pojednania i pokuty.

EN

The Second Vatican Council and some later ecclesiastical document pointed out very clearly to the necessity of deeper reflection on the sacrament of penance and reconciliation. The beginnings of this reflection go back to 1978 and in the first encyclical letter „Redemptor hominis”. So, the Synod focusing on this subject was announced quite early and a progress of preparations was seen in the Lineamenta. Influenced by the document, John Paul II often recalled this theme in his teaching and deepened it in a systematic way. Instrumentum Laboris, was already a mature and solid document introducing the participants into the synod. This document was even reinforced by a Papal letter. All these preparatory stages invigorated further debates. A turning point in embracing this subject was the Fourth Session on the Bishops’ Synod on Reconciliation and Penance in the Mission of the Church. Of great interest is to follow Pope’s John Paul II reflection on the subject which may be described as post-synodal fruit.

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Theologica Varsaviensia
• Year: 2014
• Volume: 52
• Issue: 2 - 30. ROCZNICA RECONCILIATIO ET PAENITENTIA
• Pages: 17-36

Contributors

author

Dziuba Andrzej

• WT UKSW

References

• F. Brovelli. L’Esortazione Apostolica Reconciliatio et Paenitentia. Presentazione del documento alla luce del Sinodo, w: Presbiteri e Riconciliazione, Bologna 1986, s. 35-67.
• Commissione Teologica Internazionale. Reconciliazione e Penitenza, w: Enchiridion Vaticanum 9, Bologna 1989, s. 297-361.
• G. Concetti, Riconciliazione e penitenza nella missione della Chiesa. Documenti ufficiali della sesta assemblea generale del sinodo dei Vescovi. Sintesi originali degli interventi dei padri, Roma 1984.
• A. Derdziuk, Teologia moralna w służbie wiary Kościoła, Lublin 2010.
• P. Gervais, L’Exhortation apostolique Reconciliatio et Paenitentia, “Nouvelle Revue Theologique”, 108:1986, s. 217.
• M. Jagodziński, Sakramenty w służbie communio. Studium teologiczno-komunikacyjne, Warszawa 2008.
• Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Familiaris consortio, Città del Vaticano 1981.
• Jan Paweł II, Adhortacja posynodalna Reconciliatio et paenitentia, Città del Vaticano 1984.
• Jan Paweł II, Aperite portas Redemptori. Bulla ogłaszająca Jubileusz 1950-lecia Odkupienia, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 1. 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Był spowiednikiem. Kanonizacja o. Leopolda Mandicia, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 2, 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Ciągłość Kościoła wczorajszego i dzisiejszego. Do biskupów z Quebec w czasie wizyty „ad limina”, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 2, 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Do członków Rady Sekretariatu Synodu Biskupów, w: Tenże, Nauczanie papieskie, IV, 1, 1980, F. Kniotek (red.), Poznań 1989.
• Jan Paweł II, Dyscyplina sakramentalna w życiu Kościoła. Do biskupów z Kanady podczas wizyty „ad limina”, w: Tenże, Nauczanie papieskie, I, 1978, F. Kniotek (red.), Poznań - Warszawa 1987.
• Jan Paweł II, Encyklika Dives in misericordia, Città del Vaticano 1980.
• Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis, Città del Vaticano 1979.
• Jan Paweł II, Kościół, którego jesteście pasterzami. Spotkanie z Konferencją Episkopatu Kanady w Ottawie, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VII, 2, 1984, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 2002.
• Jan Paweł II, Miłosierdzie Boże niech będzie waszym programem kapłańskim. Do kleru z Todi i Orvieto zgromadzonego w katedrze, w: Tenże, Nauczanie papieskie, IV, 2, 1981, F. Kniotek (red.), Poznań 1989.
• Jan Paweł II, Misja i świadectwo. Do wyższych przełożonych zakonnych Europy, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 2, 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Misja laikatu w Kościele i w świecie. Temat najbliższego zebrania Synodu, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VII, 1, 1984, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 2001.
• Jan Paweł II, Nadużycie rozgrzeszenia zbiorowego jest sprzeczne z godnością pokuty. Do biskupów Meksyku z okazji wizyty „ad limina”, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 2, 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Nasz świat potrzebuje nawrócenia. Przemówienie po przybyciu do Groty Massabielle, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 2, 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Nawrócenie jest dla człowieka droga wyzwolenia, Tenże, Nauczanie papieskie, III,
• 1,1980, F. Kniotek (red.), Poznań – Warszawa 1985.
• Jan Paweł II, Na zakończenie prac Rady Synodu. Po sześciu dniach studium, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VII, 1, 1984, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 2001.
• Jan Paweł II, Niech Maryja nam pomoże przeżywać w całkowitej prawdzie poświęcenie się Chrystusa dla ludzkiej rodziny. Do biskupów portugalskich z kościelnych prowincji Evora i Lizbona, podczas wizyty „ad limina”, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 1. 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Odpowiadamy na gwałt modlitwą i miłością. Anioł Pański, w: Tenże, Nauczanie papieskie, III, 1,1980, F. Kniotek (red.), Poznań – Warszawa 1985.
• Jan Paweł II, Odpowiedzialność Europy za pokój i sprawiedliwość w świecie. Do grupy katolickich parlamentarzystów europejskich, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 2, 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Osłabienie moralnych wartości i konieczność życia sakramentalnego. Bo biskupów wschodniej Francji w czasie wizyty „ad limina”, w: Tenże, Nauczanie papieskie, V, 1, 1982, F. Kniotek (red.), Poznań 1993.
• Jan Paweł II, Orędzie Synodu Biskupów, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 2, 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Otwórzcie drzwi Odkupicielowi. Audiencja przedświąteczna dla kardynałów i Kurii rzymskiej, w: Tenże, Nauczanie papieskie, V, 2, 1982, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1996.
• Jan Paweł II, Pojednanie i pokuta w posłannictwie Kościoła. Homilia wygłoszona podczas Mszy św. otwierającej Synod Biskupów, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 2, 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Pojednanie z Bogiem drogą do pokoju między ludźmi. Do pielgrzymów z archidiecezji bolońskiej, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 2, 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Pojednanie z Bogiem w imię Chrystusa. Do wiernych parafii w Statuorio, w: Tenże, Nauczanie papieskie, III, 1, 1980, F. Kniotek (red.), Poznań – Warszawa 1985.
• Jan Paweł II, Pojednanie z Bogiem i między ludźmi jest właściwym orędziem Porcjunkuli. Przemówienie do ludności Asyżu, w: Tenże, Nauczanie papieskie, V, 1, 1982, F. Kniotek (red.), Poznań 1993.
• Jan Paweł II, Pokój rodzi się z serca nowego. Orędzie na XVII Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 1984, Città del Vaticano 1983.
• Jan Paweł II, Pokuta i pojednanie. Do uczestników spotkania wspólnot neokatechumenalnych, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 1, 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Pokuta i pojednanie podstawowym wymiarem chrześcijańskiej egzystencji. Przemówienie zamykające prace XI Synodu Biskupów, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 2, 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Prawdziwa wolność człowieka. Anioł Pański (7.03.1982.), w: Tenże, Nauczanie papieskie, V, 1, 1982, F. Kniotek (red.), Poznań 1993.
• Jan Paweł II, Przebaczenie. Audiencja generalna, w: Tenże, Nauczanie papieskie, IV, 2, 1981, F. Kniotek (red.), Poznań 1989.
• Jan Paweł II, Przemówienie na otwarcie obrad. II sesja plenarna kolegium kardynalskiego, w: Tenże, Nauczanie papieskie, V, 2, 1982, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1996.
• Jan Paweł II, Reconciliatio et Paenitentia. Anioł Pański, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VII, 2, 1984, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 2002.
• Jan Paweł II, La riconciliazione e la penitenza nella missione della Chiesa. (Lineamenta), Città del Vaticano 1981.
• Jan Paweł II, Rola rodziny w dzisiejszym świecie. Do członków Rady Sekretariatu Generalnego Synodu Biskupów, (16.12.1978.), w: Tenże, Nauczanie papieskie, I, 1978, F. Kniotek (red.), Poznań - Warszawa 1987.
• Jan Paweł II, Rolnicy, bądźcie obrońcami sprawy solidarności i pokoju. Spotkanie ze światem rolniczym Apulii w Bitonto, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VII, 1, 1984, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 2001.
• Jan Paweł II, Sakrament pojednania kształtuje chrześcijańskie sumienia. Do penitencjarzy czterech bazylik patriarchalnych w Rzymie, w: Tenże, Nauczanie papieskie, IV, 1, 1981, F. Kniotek (red.), Poznań 1989.
• Jan Paweł II, Sanktuarium człowieka. Anioł Pański, w: Tenże, Nauczanie papieskie, V, 1, 1982, F. Kniotek (red.), Poznań 1993.
• Jan Paweł II, San Salvador. Anioł Pański, w: Tenże, Nauczanie papieskie, V, 1. 1982, F. Kniotek (red.), Poznań 1993.
• Jan Paweł II, „Skąd ci to, że cały świat przychodzi do ciebie”. List na osiemsetlecie urodzin św. Franciszka, w: Tenże, Nauczanie papieskie, V, 2, 1982, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1996.
• Jan Paweł II, Synod Biskupów. Audiencja generalna, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 2. 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Synod Biskupów i Rok Święty Jubileuszu Odkupienia. List do biskupów całego świata z okazji prezentacji „Instrumentum laboris” przygotowanego na VI Sesję Generalna Synodu Biskupów, w: Tenże, Nauczanie papieskie, VI, 1, 1983, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Środa Popielcowa. W bazylice św. Sabiny, w: Tenże, Nauczanie papieskie, IV, 1, 1981, F. Kniotek (red.), Poznań 1989.
• Jan Paweł II, Temat wybrany na rok 1983 zyskał moją aprobatę. Audiencja dla Rady Sekretariatu Generalnego Synodu Biskupów, w: Tenże, Nauczanie papieskie, IV, 2, 1981, F. Kniotek (red.), Poznań 1989.
• Jan Paweł II, Wielki Post jest przypominaniem i ciągłym wołaniem. List do diecezji rzymskiej, w: Tenże, Nauczanie papieskie, III, 1,1980, F. Kniotek (red.), Poznań – Warszawa 1985.
• Jan Paweł II, W służbie ludu Bożego. Do biskupów szwajcarskich w czasie wizyty „ad limina”, w: Tenże, Nauczanie papieskie, V, 2, 1982, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1996.
• Jan Paweł II, Zapowiedź encykliki „Dives in misericordia”. Anioł Pański, w: Tenże, Nauczanie papieskie, III, 2, 1980, F. Kniotek (red.), Poznań - Warszawa 1986 s.
• Jan Paweł II, Zjednoczeni w myślach, uczuciach i modlitwie. Modlitwa do Maryi, Królowej Chin. Anioł Pański, w: Tenże, Nauczanie papieskie, V, 1, 1982, F. Kniotek (red.), Poznań 1993.
• Jan Paweł II, Życie wewnętrzne Kościoła. Do kolegium kardynałów, Kurii rzymskiej i pracowników Watykanu, w: Tenże, Nauczanie papieskie, V, 2, 1982, Z. Walkiewicz (red.), Poznań 1996.
• Konstytucja apostolska Paenitemini, w: E. Sztafrowski (oprac.), Posoborowe Prawodawstwo Kościele, z. 2., Warszawa 1969.
• G. Magno dos Santos, Exortacao Apostolica Pos-Sinodal Reconciliacao e Penitencia na Missao da Igreja. Estudio Historico e Teologico a la luz do Sinodo dos Bispos do ano de 1983, Roma 1993.
• Obrzędy pokuty dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, Katowice 1981.
• Mszał rzymski dla diecezji polskich, Poznań 2000.
• Paweł VI, Konstytucja apostolska Indulgentiarum doctrina, w: E. Sztafrowski (oprac.), Posoborowe Prawodawstwo Kościele, z. 2., Warszawa 1969.
• J. Pryszmont, Pokuta chrześcijańska według Konstytucji „Paenitemini”, „Collectanea Theologica”, 37(1967) z. 1, s. 113-123.
• Sobór Watykański II, Konstytucje – Dekrety – Deklaracje, Pallottinum, Poznań 2022.
• G. Weigel, Świadek nadziei. Biografia papieża Jana Pawła II, Kraków 2000.

Identifiers

ISSN

0585-5594