Rola tajnych służb w rozpoznaniu zagrożenia bezpieczeństwa Polski. O efektach działalności wywiadowczej berlińskiej placówki „In 3”

• Authors: Ćwięk Henryk

Title variants

EN

The Role of the Secret Services in Recognizing Threats to Poland’s Security. About the Effects of Intelligence Activities of the Berlin Facility "In 3"

RU

Роль разведки в выявлении угроз безопасности Польши. Избранные проблемы

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W 1918 r. Polska odzyskała niepodległość. Bezpieczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej było jednak oparte na kruchych podstawach. Wynikało to z dużego zagrożenia ze strony wschodniego i zachodniego sąsiada. Niemcy i Rosja nie pogodziły się z ustaleniami traktatu wersalskiego, dążyły do jego rewizji i wojny z Polską. Współpraca wojskowa obu groźnych sąsiadów była wymierzona przeciwko Polsce. Rozpoznanie wywiadowcze dotyczące rozbudowy potencjału militarnego oraz zamiarów obu przeciwników miało wyjątkowe znaczenie. Rotmistrz, a później major Jerzy Sosnowski w latach 1926–1934 kierował berlińską placówką wywiadowczą oznaczoną kryptonimem „In 3”. Przekazywał on do centrali Oddziału II SG wiele cennych informacji dotyczących rozwoju niemieckich sił zbrojnych, współpracy Reichswehry z Armią Czerwoną oraz przygotowań do wojny. Kierownictwo polskiego wywiadu otrzymywało podobne wiadomości z innych źródeł. Wiele z nich przyjmowano z niedowierzaniem i nie wykorzystano we właściwy sposób.

EN

In 1918 Poland regained its independence. However, the security of the Second Polish Republic was based on fragile foundations. This resulted from a high threat from the eastern and western neighbours. Germany and Russia did not accept the provisions of the Versailles Treaty, they sought to revise it and war with Poland. Military cooperation of both dangerous neighbours was directed against Poland. Intelligence reconnaissance regarding the development of military potential and the intentions of both opponents was of exceptional importance. Captain, and later major Jerzy Sosnowski in the years 1926-1934 managed the Berlin intelligence unit codenamed „In 3”. He transferred to the headquarters of the Second Department of the SG a lot of valuable information regarding the development of the German armed forces, cooperation of the Reichswehr with the Red Army and preparations for war. The management of Polish intelligence received similar news from other sources. Many of them were received in disbelief and were not used properly.

Keywords

PL

bezpieczeństwo Polski; zagrożenia bezpieczeństwa; Rosja; Niemcy; wywiad; współpraca wojskowa; Reichswehra; Armia Czerwona

EN

Germany; Intelligence; Polish security; Russia; military cooperation; Reichswehr; Red Army; Security threats

• Publisher: Instytut Nauk Społecznych i Bezpieczeństwa Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach
• Journal: De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności
• Year: 2020
• Issue: 1(6)
• Pages: 24-34

Dates

published

2020-08-08

Contributors

author

Ćwięk Henryk

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Wydział Nauk Społecznych

References

• Centralne Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych – Oddział II SG.
• Batowski Henryk. 1988. Między dwiema wojnami 1918-1939. Zarys historii dyplomatycznej. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Borzęcki Jerzy. 2012. Pokój ryski 1921 roku i kształtowanie się międzywojennej Europy Wschodniej. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
• Ćwięk Henryk. 2010. Rotmistrz Sosnowski. As wywiadu Drugiej Rzeczypospolitej. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Ćwięk Henryk. 2009. W tajnej służbie II Rzeczypospolitej. Wywiad polski wobec Niemiec w latach 1918-1939.Częstochowa: Wydawnictwo Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie.
• Dębski Sławomir. 2003. Między Berlinem a Moskwą. Stosunki niemiecko-sowieckie 1939-1941.Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
• Graczyk Konrad. 2017. Operacja „Reichswehrministerium”. Misja majora Jerzego Sosnowskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM.
• Kozaczuk Władysław. 1977. Bitwa o tajemnice. Służby wywiadowcze Polski i Rzeszy Niemieckiej 1922-1939. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Krzak Andrzej. 2011. „Afera Sosnowskiego”. Nowe spojrzenie na działalność placówki wywiadowczej In.3 i jej kierownika mjr. Jerzego Sosnowskiego W: Wywiad wojskowy II Rzeczypospolitej, red. P. Kołakowski, A. Pepłoński, 149-172, Kraków: Wydawnictwo Avalon.
• Kurpis Witold. 1967. Berlińska misja. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
• Misiuk Andrzej. 1998. Służby specjalne II Rzeczypospolitej. Warszawa: Bellona.
• Paduszek Konrad. 2016. Zajrzeć do mózgu Lenina. Wywiad II Rzeczypospolitej a postrewolucyjna Rosja. Łomianki: Wydawnictwo LTW.
• Pepłoński Andrzej. 1999. Wywiad w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920. Warszawa: Bellona.
• Pepłoński Andrzej. 2011. Wojna o tajemnice. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Piekałkiewicz Janusz. 1999. Dzieje szpiegostwa. Warszawa: Czytelnik.
• Reil Oscar. 1963. Geheime Ostfront. Die deutsche Abwehr im Osten 1921-1945. München: Verlag Wesermühl.
• Skrzypek Andrzej. 1992. Nie spełniony sojusz? Stosunki sowiecko-niemieckie 1917-1941. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Weitz Eric. 2011. Niemcy weimarskie. Nadzieje i tragedia. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Wieczorkiewicz Paweł. 1996. „Sprawa rotmistrza Sosnowskiego”. Mówią Wieki, nr 11 – 12: 15-18.
• Wieliczka Joanna. 1994. „Reichswehra a Armia Czerwona. Nawiązanie kontaktów i pierwsze porozumienia 1919-1923”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, z.112: 73-85.
• Woźny Aleksander. 2000. Niemieckie przygotowania do wojny z Polską w ocenach polskich naczelnych władz wojskowych w latach 1933-1939. Warszawa: Neriton.
• Zgórniak Marian. 1993. Europa w przededniu wojny. Sytuacja militarna w latach 1938-1939. Kraków: Księgarnia Akademicka.
• Zgórniak Marian. 1970. „In. 3” Sprawa Jerzego Sosnowskiego”. Studia Historyczne, Tom (13), Nr 4: 537-547.

Identifiers

DOI

10.34739/dsd.2020.01.02