Transformacja sieciowa funkcji państwa polskiego

• Authors: Sławomir Partycki , Kamil Filipek

Title variants

EN

The Network Transformation of the Polish State Functions

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Znaczenie sieci w procesie transformacji funkcji państwa polskiego nie zawsze bywa docenianie. Dzieje się tak zapewne dlatego, że świadomość funkcjonowania sieci nie jest powszechna, a perspektywa sieciowa jest stosunkowo nowym, niestety wciąż słabo rozpoznawalnym narzędziem badawczym na gruncie współczesnych nauk społecznych. Eksplikacja procesu transformacji funkcji państwa polskiego niemożliwa jest tymczasem bez zrozumienia roli, jaką we współczesnym świecie odgrywają sieciowe formy komunikacji oraz organizacji. Sieci pełnią rolę platform wymiany szeroko rozumianych dóbr materialnych i niematerialnych. Podmiotami uczestniczącymi w owej wymianie są: państwa, korporacje transnarodowe, grupy przestępcze, sieci terrorystyczne, organizacje pozarządowe, globalne ruchy społeczne, a także obywatele zorganizowani w rozmaite stowarzyszenia, kluby i związki. Aktorzy ci spotykają się ze sobą na wielu przecinających się płaszczyznach, uczestnicząc zarówno w efemerycznych, jak i trwałych, jednorazowych oraz powtarzających się aktach wymian. Sieci na nowo definiują pozycję Polski w globalnej strukturze władzy. Pozycja ta jest wypadkową trzech wektorów: transformacji systemowej, integracji europejskiej oraz globalizacji. Państwo uwikłane w trzy, teleologicznie różne porządki sieciowe, traci możliwość wypełniania wielu ważnych funkcji. Warunkiem sukcesu staje się zdolność do rozpoznawania i ponownego definiowania siebie, nieustannego dostosowywania koncepcji własnej polityczności do zmiennych warunków środowiska. W przypadku Polski, chodzi o przeorientowanie instytucji państwa na realizuję funkcji regionalnych oraz globalnych. Niniejszy esej przedstawia kierunki reorganizacji funkcji państwa polskiego, a także korzyści oraz zagrożenia związane z tym procesem.

EN

The importance of networks in the transformation of the Polish state functions is underestimated. This is probably because the awareness of the network structures is not common and the network analysis is still new research tool in contemporary social science. It’s impossible to understand the transformation of the Polish state functions without understanding the role played by network forms of organization and communication. In the modern world, networks are often used as the exchange platforms enabling dynamic move of goods, ideas, values etc. Deeply involved in this exchange are: states, transnational corporations, criminal groups, terrorist networks, nongovernmental organizations, global social movements and citizens organized in various associations, clubs, and unions. All of these actors meet together on the interrelated planes, participating in ephemeral and permanent, single and repeated acts of exchange. Networks re-define the position of the Polish state in the global power structure. The new position is produced by three interlocking vectors: economic transformation in Central and Eastern Europe; European integration; and globalisation. The nation-state involved in three contradictory network realms is unable to fulfil many crucial functions. Success on the global stage depends on the ability of states to identify and redefine themselves. In case of Poland, the most urgent issue seems to be the reorientation of public institutions to implement the regional and global functions. This essay presents the directions of the reorganization of the functions of the Polish state, as well as the benefits and risks associated with this process.

Keywords

PL

transformacja sieciowa; globalne sieci władzy; presja zewnętrzna; soft power; branding państw; władztwo

EN

network transformation; global power networks; external pressure; soft power; state branding; governance

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2010
• Volume: 59
• Issue: 4
• Pages: 125-144

Dates

published

2010

Contributors

author

Sławomir Partycki

• Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II

author

Kamil Filipek

• Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II

References

• Ansell C. K. [2000], The Networked Polity: Regional Development in Western Europe, „Governance” nr 3.
• Barney D. [2008], Społeczeństwo sieci, przeł. M. Fronia, Warszawa: Wydawnictwo Sic!
• Bauman Z. [2000], Globalizacja. I co z tego wynika dla ludzi?, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Beck U. [2005], Władza i przeciwwładza w epoce globalnej. Nowa ekonomia polityki światowej, przeł. J. Łoziński, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
• Blikowska J. [2002], Rentowy haracz, „Wprost”, 22.09.2002.
• Campbell J. [1996], An Institutional Analysis of Fiscal Reform in Postcommunist Europe, „Theory and Society” nr 1.
• Castells M. [2003], Galaktyka Internetu. Refleksje nad Internetem, biznesem i społeczeństwem, Przeł. T. Hornowski, Poznań: Rebis.
• Castells M. [2007], Społeczeństwo sieci, przeł. M. Marody, K. Pawluś, J. Stawiński
• i S. Szymański, Warszawa: PWN.
• Castells M. [2008], Siła tożsamości, przeł. S. Szymański, Warszawa: PWN.
• Castells M. [2009], Koniec tysiąclecia, przeł. J. Stawiński i S. Szymański, Warszawa: PWN.
• CBOS [2010], Opinie o opiece zdrowotnej, Komunikat z badań, BS/24/2010, (http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2010/K_024_10.PDF), 12.05.2010.
• De Looper M., Lafortune G. [2009], Measuring Disparities in Health Status and in Access and Use of Health Care in OECD Countries, OECD Health Working Papers no. 43, (http://www.oecd.org/officialdocuments/displaydocumentpdf?cote=DELSA/HEA/WD/HWP(2009)2&doclanguage=en), 10.07.2010.
• Dumała H. [2002], Sieci międzyregionalne w Europie, [w:] B. Fijałkowska, A. Żukowski (red.), Unifikacja i różnicowanie się współczesnej Europy, Warszawa 2002: Dom Wydawniczy Elipsa.
• Estulin D. [2009], Prawdziwa historia Klubu Bilderberg, Katowice: Wydawnictwo Sonia Draga.
• Fita-Czuchnowska M. [2007], Państwo na sprzedaż, „Wprost”, 10.12.2007.
• Giddens A. [2001], Poza lewicą i prawicą, przeł. J. Serwański, Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
• Gilarek K. [2003], Państwo narodowe a globalizacja. Dynamika powstawania nowego ładu, Kraków: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Halliday F. [2003], Global Governance: Prospects and Problems, [w:] D. Held. A. McGrew (red.), The Global Transformations Reader, Cambridge: Polity Press.
• Hardt M., Negri A. [2003], Globalization as Empire, red. [w:] D. Held, A. McGrew (red.), The Global Transformations Reader, Cambridge: Polity Press.
• Holton R. J. [2008], Global Networks, New York: Palgrave Macmillan.
• Kaldor M. [2003], Global Civil Society: An Answer to War, Cambridge: Polity Press.
• Knoke D. (red.) [1990], Political Networks: The Structural Perspective, Cambridge: University Press.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 02.04.1997, [w:] Dz. U. nr 78, poz. 483.
• Kolarska-Bobińska L. [1991], Rola państwa w procesie transformacji, „Studia Socjologiczne” nr 3–4.
• Kowalik T. [2004], Oligarchiczny kapitalizm drogą do oligarchicznej demokracji, [w:] P. Żuk (red.), Demokracja spektaklu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
• Miniwatts Marketing Group [2010], Internet Usage Statistics. The Internet Big Picture, (http://www.internetworldstats.com/stats.htm), 30.06.2010.
• Nesterowicz P. [2001], Organizacja na krawędzi chaosu, Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu.
• Nye S. J. [2007], Soft Power. Jak osiągnąć sukces w polityce światowej, przeł. J. Zaborowski, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• PAP [2006], PKPP Lewiatan: zmniejszyć wydatki na renty i emerytury, „Gazeta Wyborcza”, 24.08.2006.
• Partycki S. (red.) [2009], E- gospodarka, e- społeczeństwo w Europie Środkowej i Wschodniej, Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Partycki S. (red.) [2010], Partnerstwo i Współpraca a kryzys gospodarczo-społeczny w Europie Środkowej i Wschodniej, Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Pietraś Z. J. [2000], Decydowanie polityczne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Rutkowski W. [2006], Państwo dobrobytu a efektywność gospodarcza, „Ekonomista” nr 3.
• Sachs J., Lipton D. [1995], Poland’s Economic Reform, [w:] J. A. Frieden, D. A. Lake (red.), International Political Economy: Perspectives on Global Power and Wealth, London–New York: Routledge.
• Slaughter A. M. [2003], Governing the Global Economy Through Government Networks, [w:] D. Held. A. McGrew (red.), The Global Transformations Reader, Cambridge: Polity Press.
• Staniszkis J. [2003], Władza globalizacji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
• Staniszkis J. [2008], O władzy i bezsilności, Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
• Stern N. [1999], Jaka reforma podatkowa jest potrzebna dla szybszego wzrostu gospodarczego, „Zeszyty BRE Bank – CASE”, Warszawa.
• Stiglitz J. E. [2002], Globalization and Its Discontents, New York–London: W. W. Norton and Company.
• Swedberg R. [1986], The Doctrine of Economic Neutrality of the IMF and the World Bank, „Journal of Peace Research” nr 4.
• Symonides J. [2003] Wpływ globalizacji na miejsce i rolę państwa w stosunkach międzynarodowych, [w:] E. Haliżak, R. Kuźniar, J. Symonides (red.), Globalizacja a stosunki międzynarodowe, Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Branta.
• Szostak W. [1998], Problem „ciężaru państwa”. Optymalizacja roli państwa liberalno-demokratycznego, Kraków: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka.
• Teunissen J. J., Akkerman A. (red.) [2003], The Crisis That Was Not Prevented: Lessons for Argentina, the IMF, and Globalisation, Hague: FONDAD.
• Türke R. E. [2008], Governance: Systemic Foundation and Framework, Heidelberg: Physica-Verlag.
• Wnuk-Lipiński E. [2004], Świat międzyepoki, Kraków: Wydawnictwo Znak.

Identifiers

ISSN

0033-2356