Wpływ sposobu prowadzenia postępowania przygotowawczego na zwalczanie działalności oszustów w zakresie podatku VAT – wybrane zagadnienia

• Authors: Nowak Kamil
• Languages of publication: PL

Abstracts

Artykuł przedstawia dwa odmienne sposoby prowadzenia postępowania przygotowawczego w sprawach dotyczących oszustw w zakresie podatku VAT, ukształtowane w okresie ostatnich kilkunastu lat. Na podstawie ich metodyki można je określić jako sposób defensywny i sposób ofensywny. Skutkiem zastosowania sposobu defensywnego (zachowawczego) były najczęściej: brak możliwości skutecznego zwalczania oszustw VAT-owskich, brak dynamiki w działaniu śledczych, skupienie się niemal wyłącznie na zakończeniu oględzin wszystkich zabezpieczonych materiałów oraz niemożliwość ustalenia rzeczywistych organizatorów i beneficjentów procederu. Model ofensywny (dynamiczny) natomiast jest oparty m.in. na: przedstawianiu podejrzanym zarzutów dotyczących popełnienia przestępstwa niezwłocznie po uzyskaniu informacji pozwalających na przeprowadzenie tej czynności, współpracy z GIIF i organami skarbowymi, zwróceniu szczególnej uwagi na dokonywanie zabezpieczeń majątkowych oraz występowaniu w uzasadnionych przypadkach z wnioskami o tymczasowe aresztowanie, co jest wykluczone w przypadku postępowań prowadzonych przez prokuratorów będących zwolennikami sposobu defensywnego.

EN

This article presents two different ways of conducting the VAT investigations in the last several years, which can be described as defensive and offensive based on their methodology. The results of the adoption of the defensive model were most often the lack of the possibility of effective combating the VAT frauds, lack of dynamics of the investigators, focusing almost exclusively on completing survey reports and the inability to reveal the actual organizers and beneficients of the crime. The offensive (dynamic) model is based eg. on prosecution immediately after obtaining information that allow carrying out this procedural step, cooperation if necessary requests for provisional detention, which in practice was excluded by prosecutors who are supporters of the defensive model.

Keywords

PL

oszustwo; VAT; postępowanie karne; defensywny sposób prowadzenia postępowania; ofensywny sposób prowadzenia postępowania

EN

fraud; VAT; investigation; defensive way of conducting the investigation; offensive way of conducting the investigation

• Publisher: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Journal: Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Year: 2020
• Volume: 12
• Issue: 22
• Pages: 84-97

Dates

published

2020-04-23

Contributors

author

Nowak Kamil

• doktor, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

References

• Aronowitz A.A., Laagland D.C.G., Paulides G., Value-Added Tax Fraud in the European Union, New York–Amsterdam 1996, Kegler Publications.
• Duyne P.C. van, Organized crime and business crime-enterprises in the Netherlands, „Crime, Law and Social Change” 1993, nr 2, s. 103–142.
• Duyne P.C. van, Block A.A., Organized cross-atlantic crime, „Crime, Law and Social Change” 1995, s. 127–147.
• Duży J., Zorganizowana przestępczość podatkowa w Polsce. Zwalczanie przestępnego nadużycia mechanizmów podatków VAT i akcyzowego, Warszawa 2013, Wolters Kluwer.
• Glumińska-Pawlic J., Nowak K., Oszustwa w podatku VAT: geneza, istota, przeciwdziałanie, „Doradztwo Podatkowe – Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych” 2017, nr 10, s. 6–15.
• Intra-Community VAT Fraud, Den Haag, Bonn, Brussel 2009, Algemene Rekenkamer, Bundesrechnungshof, Rekenhof.
• Keen M., Smith S., VAT Fraud and Evasion: What Do We Know, and What Can be Done?, Washington 2007, International Monetary Fund.
• Marszał K., Proces karny. Zagadnienia ogólne, Katowice 2013, wyd. II, Volumen.
• Nowak K., Wybrane zagadnienia dotyczące działalności tzw. słupów w ramach zorganizowanych grup przestępczych dopuszczających się oszustw podatkowych w związku z obrotem wyrobami stalowymi, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2014, nr 10, s. 171–185.
• Pashev K., Cross-border VAT fraud in an enlarged Europe, w: European crime-markets at cross-roads: Extended and extending criminal Europe, P.C. van Duyne i in. (red.), Nijmegen 2008, Wolf Legal Publishers.
• Pauch D., Transakcja karuzelowa jako forma oszustwa w podatku od wartości dodanej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2016, nr 1, s. 621–629.
• PK-P1K, Sprawozdanie z działalności powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w sprawach karnych za rok 2018, Warszawa 2019, Prokuratura Krajowa.
• Wilk L., „Kryminalne” aspekty przestępczości podatkowej, „Archiwum Kryminologii” 2009, t. 31, s. 209–221.
• Wyrok SA w Warszawie z 11 VIII 2017 r., II AKa 210/17, LEX2347819.
• http:// www.arch.pg.gov.pl/upload_doc/000003715.pdf [dostęp: 6 III 2018].
• http://www.money.pl/gospodarka/uszczelnianie-podatkow-mf-luka-vat-spadla-do-125-proc--w-2018-roku-6372387258513025a.html [dostęp: 23 IV 2019].
• http://www.pk.gov.pl/sprawozdania-i-statystyki/sprawozdania-statystyczne-pg-p1k-pg-p1ca-i--pg-1n-za-2015-r.html#.WBeqJi3hCHs [dostęp: 6 III 2018].
• http://www.podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/965872,wiceszef-ms-25-lat-za-wyludzenia-vat--pod-koniec-2016.html [dostęp: 6 III 2018].
• https://www.pk.gov.pl/g2/oryginal/2015_04/c3752155bf43c48bf342459d3e96865c.pdf [dostęp: 6 III 2018].
• https://www.pk.gov.pl/wp-content/uploads/2018/01/c04ff96e25d267beeb4d5341305fcc16.pdf [dostęp: 7 IV 2019].

Identifiers

ISSN

2080-1335