Relacje saudyjsko-irańskie i układ sił na Bliskim Wschodzie

• Authors: Belica Beata

Title variants

EN

Saudi-Iranian relations and balance of power in the Middle East

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W ostatnich latach wzrasta napięcie pomiędzy Iranem a Arabią Saudyjską. Wśród badaczy pojawiło się określenie „nowa” lub „bliskowschodnia” zimna wojna na określenie panującego pomiędzy Teheranem a Rijadem stanu napięcia. Określenie to jest uzasadnione, bowiem obydwa mocarstwa nie są zainteresowane bezpośrednim zaangażowaniem w konflikt zbrojny. Celem opracowania jest opis relacji saudyjskoirańskich wraz z osadzeniem ich we współczesnym układzie sił w regionie poprzez wskazanie znaczenia dla obu mocarstw poszczególnych konfliktów lokalnych dla budowania ich pozycji regionalnej. Tym samym, praca odpowie na pytanie, czy stosunki między mocarstwami oraz bieżąca sytuacja geopolityczna sprzyjają wybuchowi nowego konfliktu, czy też istniejący spór jest możliwy do zażegnania na relatywnie niskim poziomie intensywności, metodami pokojowymi. Słowa kluczowe: Arabia Saudyjska, Iran, konflikty

EN

In recent years, tension has grown between Iran and Saudi Arabia. Among the researchers appeared the term "new" or "cold” war to describe the state of tension prevailing between Tehran and Riyadh. This term is justified because both powers are not interested in direct involvement in armed conflict. The aim of the study is to describe the Saudi-Iranian relations along with embedding them in the present-day balance of power in the region by indicating the significance for both powers of individual local conflicts for building their regional position. Thus, the work will answer the question whether relations between the great powers and the current geopolitical situation are conducive to the outbreak of a new conflict, or whether the existing dispute can be resolved at a relatively low level of intensity, by means of peaceful methods.

Keywords

PL

Arabia Saudyjska; Iran; konflikty zastępcze; Arabska Wiosna

EN

Saudi Arabia; Iran; Middle East; proxy wars; Arab Spring

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2018
• Volume: 24
• Pages: 101-111

Contributors

author

Belica Beata

• Uniwersytet Warszawski

References

• Abassy, M., 2010, Irańska inteligencja w XIX wieku i Rewolucja Konstytucyjna (1905- 1911), Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Baghishadbad, A., 2016, The Impact of The Syria’s Crisis on The Rivalry between Iran and Saudi Arabia in The Region: Iran’s Point of View, Journal of Global Studies, vol. 6-7.
• Belica, B., 2016, Wpływ zróżnicowania religijnego na stabilizację sytuacji w regionie Bliskiego Wschodu, [w:] Religia i etyka jako interdyscyplinarny czynnik oddziaływania w relacjach międzynarodowych, K. Warchałowski, M. Osuchowska (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Wyszyńskiego, Warszawa.
• Czulda, R., 2016, The Struggle of Iran and Saudi Arabia over Iraq, [w:] Panorama of Global Security Environment 2015 - 2016, P. Bátor, R. Ondrejcsák (red.), Strategic Policy Institute, Bratislava.
• Długosz, Z., 2015, Sytuacja ludnościowa w krajach muzułmańskich w świetle wybranych parametrów demograficznych, Przegląd Geopolityczny, 13, s. 65-78.
• Downs, K., 2012, A Theoretical Analysis of the Saudi-Iranian Rivalry in Bahrain, Journal of Politics and International Studies, vol. 8.
• Dzisiów-Szuszczykiewicz, A., 2014, Bliskowschodnia „zimna wojna” czyli saudyjskoirańska rywalizacja w regionie w obliczu „Arabskiej Wiosny”, Bezpieczeństwo Narodowe, nr II.
• Ehteshami, A., 2013, Dynamics of Change in the Persian Gulf Political Economy, War and Revolution, Routledge, London & New York.
• Fraihat, I., 2016, Unfinished Revolutions: Yemen, Libya, and Tunisia after the Arab Spring. A Comparative Research Study Aiming to Understand Post-Revolution Transitions to Peace and Reconciliation, Yale University Press, New Haven.
• Gambhir, H., 2015, The ISIS Regional Strategy for Yemen and Saudi Arabia, Institute for the Study of War, Washington 2015, http://www.understandingwar.org (dostęp: 30.12. 2017).
• Gause, F. G., 2011, Saudi Arabia in the New Middle East, Council on Foreign Relations Press, New York.
• Gwiazda, A., 2018, Nieskuteczna izolacja gospodarczo-polityczna Kataru, Przegląd Geopolityczny, 23, s. 180-189.
• Hyra, M., 2015, Polityka zagraniczna Królestwa Arabii Saudyjskiej, Przegląd Geopolityczny, 13, s. 121-136.
• Hyra, M., 2016, Zaangażowanie Arabii Saudyjskiej w aktualne konflikty zbrojne na Bliskim Wschodzie - przyczyny i perspektywy, Przegląd Geopolityczny, t. 17, s. 50-62.
• Michalik, D., 2014, Układ sił na Bliskim Wschodzie. Kluczowi aktorzy konfliktu syryjskiego, Przegląd Geopolityczny, 8, s. 49-62.
• O’Driscoll, D., 2017, Violent Extremism and Terrorism in Yemen, The K4D Helpdesk Report, Manchester.
• Osiewicz, P., 2009, Iran jako mocarstwo regionalne na Bliskim Wschodzie przed i po rewolucji z 1979 roku, [w:] A. Dzisiów-Szuszczykiewicz (red.), Iran – 30 lat po rewolucji, Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Warszawa.
• Pastusiak, L., 1973, Interesy USA na Bliskim Wschodzie, Wyd. Iskry, Warszawa.
• Pohl, A., 2014, Arabia Saudyjska wobec Arabskiej Wiosny, Przegląd Politologiczny, nr 1.
• Rizwan, M., Arshid, M., Waqar, M., Iram, S., 2014, From Rivalry to Nowhere: A Story of Iran-Saudi Ties, Journal of Humanities and Social Science, vol. 19, no. 9.
• Salisbury, P., 2015, Yemen and the Saudi–Iranian‘Cold War’, Chatcham House Research Paper.
• Salloukh, B. F., 2013, The Arab Uprisings and the Geopolitics of the Middle East, The International Spectator, vol. 48, no. 2.
• Wilczyński, P. L., 2016, Uzbrojenie armii państw muzułmańskich i ich przemysł zbrojeniowy. Część II – Azja i Bałkany, Przegląd Geopolityczny, 17, s. 100- 132.