Pedagogika pracy zorientowana prośrodowiskowo

• Authors: Baraniak Barbara

Title variants

EN

Proenvironmental occupational pedagogy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Spektrum zainteresowania pedagogiki pracy skupia się wokół wychowania, człowieka oraz pracy. W ten sposób określony przedmiot badań tej subdyscypliny sytuuje człowieka w centrum, zainteresowanego pracą i przygotowaniem do niej, co czyni edukacja poprzez kształcenie i wychowanie. Człowieka charakteryzują jego indywidualne cechy, które tak trafnie określił już Arystoteles, zaś pracę - czynniki. Relacje między cechami osobowościowymi a czynnikami pracy - to nic innego - jak relacje między człowiekiem a pracą. One tworzą różne płaszczyzny analiz, dlatego pedagogice pracy nie pozostają obce nurty filozoficzne, psychologiczne, socjologiczne, pedagogiczne, a współcześnie dopełniają je środowiskowe. Pomimo iż ten ostatni aspekt nie jest nowym problemem, bowiem już twórca pedagogiki pracy Tadeusz W. Nowacki w swoich dyskursach naukowych ukazywał rolę postępu technicznego wraz z człowiekiem, jako jego twórcy, to wówczas bardziej ceniony był nowy pomysł pracy, wpisany w twórczość człowieka, a kontekst ochrony środowiska był pomijany za cenę maksymalizacji zysku. Tenże autor na początku nowego tysiąclecia w swej nowej koncepcji układu i opisu elementów procesu pracy wyodrębniał kategorię zagospodarowania odpadów w procesie pracy. W ten sposób stworzył podwaliny do Strategii Komisji Europejskiej „Europa 2020 - strategii na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączaniu społeczeństwa”, która promuje m.in. zrównoważony rozwój, ostatnio interesujący również Papieża Franciszka, przywołującego nie tylko pieśń św. Franciszka z Asyżu o matce ziemi, która nas żywi i chowa, ale nawiązującego również do wcześniejszych papieskich encyklik, ukazujących wiele czynników, w tym gospodarczych i nie do końca przemyślanych zachowań człowieka, żądnego sławy, a przez to doprowadzających do współczesnych katastrof ekologicznych. Pogląd papieski wpisany w myśl Nestora pedagogiki pracy dowodzi, iż treści ekologiczne nie powinny być pominięte w tej subdyscyplinie, ale wręcz wpisane w nią, ukazując przez treści prośrodowiskowe nurt rozwojowy pedagogiki pracy.

EN

The spectrum of interest of occupational pedagogy focuses on education, human and work. In this way, the determined object of the studies of that sub-discipline puts the human in the centre, who is interested in work and preparing to it, what is done by education. Human is characterized by individual features, which were properly identified by Aristotle, and work is characterized by factors. Relations between individual features and work factors are the same as the relations between human and work. They are creating different grounds for analysis; this is why occupational pedagogy is familiar with philosophical, psychological, sociological and, nowadays, also environmental trends. Although that last aspect is not a new problem, because the creator of occupational pedagogy Tadeusz W. Nowacki in his scientific discussions showed the role of technical progress and the human as the creator of it, however, the new idea of work inscribed into human creativity was more appreciated, and the context concerning environment was neglected to maximize an income. The same author, at the beginning of the new millennium in his new conception of system and description of work process elements extracted the category of managing the wastes that were the results of work. In that way, he created the foundations to The European Commission’s Strategy “Europe 2020 - strategy for smart, sustainable and nclusive growth”, which among others is promoting sustainable development. Pope Francis I has also a strong interest in this area, he not only recalls the song of Saint Francis of Assisi about Mother Earth that provides us with food and sustains the whole of life, but also refers to the previous Papal Encyclicals, shows lots of factors, also economic and not entirely overthought behaviours of human, who is desirous of fame and because of it leads to ecological disaster. The Pope’s view consists in the thoughts of the Nestor of occupational pedagogy and that proves that ecology should not be omitted in that sub-discipline, but it should consist in it and show pro-environmental character, development movement of occupational pedagogy.

Keywords

PL

pedagogika pracy; ochrona środowiska; orientacja prośrodowiskowa

EN

labour pedagogy; environmental protection; occupational proenvi-ronmental

• Journal: Szkoła - Zawód - Praca
• Year: 2016
• Issue: 11
• Pages: 22-48

Contributors

author

Baraniak Barbara

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Bańka A., Transnacjonalne poradnictwo zawodowe w kontekście zmian w wymiarze europejskim, [w:] Edukacja dla rynku pracy. Problemy poradnic-twa zawodowego, red. S.M. Kwiatkowski, Z. Sirojć, OHP Komenda Główna, Warszawa 2006.
• Baraniak B., Edukacja w przygotowaniu człowieka do pracy zawodowej, IBE, Warszawa 2008
• Baraniak B., Programy kształcenia zawodowego. Teoria, Metodologia, Apli-kacje, IBE, Warszawa 2001
• Baraniak B., Współczesna pedagogika pracy z perspektywy edukacji, pracy i badań, Wyd. UKSW, Warszawa 2010, wyd. I, 2013, wyd. II.
• Baraniak B., Figurski J., Praca doradcy zawodowego w placówkach oświa-towych. [w:] Pedagogika pracy. Doradztwo zawodowe, red. H. Bednarczyk, J. Figurski, M. Żurek, Wyd. WSP ZHP, Wyd. ITE-PIB, Warszawa–Radom 2004.
• Borkowska S., Motywacja i motywowanie, [w:]: Zarządzanie zasobami ludz-kimi. Tworzenie kapitału organizacji, red. H. Król, A. Ludwiczyński, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Braun S., Braun K., Ochrona środowiska w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Fundacja Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi, Krosno 1999.
• Denek K., Poza ławką szkolną, Wyd. Łużyckiej Wyższej Szkoły Humani-stycznej, Żary 2008.
• Furmanek W., Pedagogika wobec wyzwań współczesności, „ANNALES UMCS, sectio J, PEADAGOGIA-PSYCHOLOGIA”, vol. 26, 1–2, Wyd. UMCS, Lublin 2013.
• Gertsman S., Podstawy psychologii konkretnej, PWN, Warszawa 1987.
• Hejnicka-Bezwińska T., Orientacje życiowe młodzieży, Wyd. WSP, Byd-goszcz 1991.
• Kacak I., Skoczylas K., Badania świadomości prośrodowiskowej pracowni-ków MSP sektora metalowego, „Edukacja Ustawiczna Dorosłych” 2013, nr 4.
• Kargulowa A., O teorii i praktyce poradnictwa, Wyd. Naukowe PWN, War-szawa 2004.
• Keating D.P., Human Development in the Learninig Society, [w:] Interna-tional Handbook of Educational Change, Part II Eds. A. Hargreaves et al., Dordrecht 1998.
• Komunikat Komisji Europejskiej „Europa 2020 – strategia na rzecz inteli-gentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączaniu społeczeń-stwa” z dn. 03.03.2010.
• Lelińska K., Zawodoznawstwo w planowaniu kariery, OHP Komenda Głów-na, Warszawa 2006.
• Lewowicki T., Aspiracje dzieci i młodzieży, PWN, Warszawa 1987.
• Naisbitt W.J., Megatrendy, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 1997.
• Nowacki T.W., Leksykon pedagogiki pracy, Wyd. ITE-BIP, Radom 2004.
• Nowacki T.W., Metodologia pedagogiki pracy, WSiP, Warszawa 1976.
• Nowacki T.W., Wychowanie a cywilizacja techniczna, Książka i Wiedza, Warszawa 1964.
• Nowacki T.W., Zawodoznawstwo, Wyd. ITE-PIB, Radom 1999, wyd. I; 2001 wyd. II; 2003 wyd. III.
• Nowacki T.W, Jeruszka U., Podstawy dydaktyki pracy, Wyd. WSP TWP, Warszawa 2004.
• Nowacki T.W., Korabiowska-Nowacka K., Baraniak B., Nowy słownik pedagogiki pracy, Wyd. WSP TWP, Warszawa 2000.
• Okoń W., Słownik pedagogiczny, PWN, Warszawa 1992.
• Papież Franciszek, Encyklika Laudatio SI’, Drukarnia Watykańska, Warszawa 2015.
• Papież Jan XXIII, Paceum in terries, 1962, za: Papież Franciszek, Encyklika Laudatio SI’, Drukarnia Watykańska, Warszawa 2015.
• Papież Jan Paweł II, Redemptor hominius 1979, za: Papież Franciszek, Ency-klika Laudatio SI’, Drukarnia Watykańska, Warszawa 2015.
• Papież Paweł VI, Przemówienie na forum FAO, 1970, za: Papież Franciszek, Encylika Laudatio SI’,Drukarnia Watykańska, Warszawa 2015.
• Parzęcki R., Plany edukacyjno-zawodowe młodzieży w stadium eksploracji. Zamierzenia – Wybory – Relacje, Wyd. WSH-E, Włocławek 2003.
• Pocztowski A., Zarządzanie zasobami ludzkimi, PWE, Warszawa 2013.
• Podoska-Filipowicz E., Podstawy zawodoznawstwa, orientacji i poradnictwa zawodowego, Wyd. WSP, Bydgoszcz 1996.
• Rachalska W., Orientacja i poradnictwo zawodowe w szkole podstawowej, WSiP, Warszawa 1980.
• Rachalska W., Problemy orientacji zawodowej, WSiP, Warszawa 1987.
• Sławińska K., Symela K., Ochrona środowiska w projektach edukacyjnych, „Edukacja Ustawiczna Dorosłych” 2014, nr 3.
• Szajek S., System orientacji i poradnictwa zawodowego, PWN, Warszawa 1989.
• Toffler A., Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, http//www.zysk.com.pl (24.04.2016).
• Toffler A., Szok przyszłości, PIW, Warszawa 1974.
• Toffler A., Trzecia fala, PIW, Warszawa 1986.
• Ustawa z dn. 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. Dz.U. 2001, nr 62, poz. 628.
• Wiatrowski Z., Pedagogika pracy w zarysie, Wyd. WSP, Bydgoszcz 1980, wyd. I; PWN, Warszawa 1985, wyd. II.
• Wiatrowski Z., Podstawy pedagogiki pracy, Wyd. AB, Bydgoszcz 2005, wyd. IV.
• Wojtasik B. (red.), Podejmowanie decyzji zawodowych przez młodzież i osoby dorosłe w nowej rzeczywistości społeczno-politycznej, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001.
• Wojtasik B. (red.), Z podstaw poradoznawstwa, Wyd. Uniwersytetu Wro-cławskiego, Wrocław 1998.