Kilka uwag na temat zjawiska wielokategorialności rzeczownikowych derywatów gwarowych o charakterze czynnościowym

• Authors: Gala-Milczarek Beata

Title variants

EN

A few comments on the phenomenon of the combining of categories of dialectal substantival derivatives which contain functional character

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem omówienia uczyniono zagadnienie wielofunkcyjności kategorialnej rzeczownikowych derywatów gwarowych o charakterze czynnościowym. Poddany interpretacji materiał słowotwórczy pozyskano z liczącego około 30 tysięcy haseł zasobu leksykalnego zgromadzonego w Słownictwie ludowym byłych województw kieleckiego i łódzkiego [Dejna, 1974–1985]. Wyselekcjonowane derywaty skategoryzowano po uwzględnieniu metod właściwych słowotwórstwu typologicznemu, funkcjonalno-segmentalnemu (gniazdowemu) oraz in/chronii. Wyłoniony obraz odsłonił zarówno kierunki przejmowania przez jednostki derywowane nowych znaczeń, jak i wykazał regularność, modelowość mechanizmów wprowadzających derywaty w inne obszary semantyki kategorialnej.

EN

The subject of discussion made the issue of categorical multifunctionality of dialectal substantival derivatives. Subjected to the interpretation the derivational material obtained from lexical store of about 30,000 entries accumulated in The folk vocabulary of former provinces of Lodz and Kielce [Dejna, 1974–1985]. Selected derivatives are categorized after taking the relevant methods of typological, functional-segmental and in/chronic word formation into consideration. The selected image revealed both directions of the acquisition of new meanings by the derived units and showed the regularity and the model of mechanismes which introducing derivatives in other areas of the categorical semantics.

Keywords

PL

dialektologia; słowotwórstwo gwarowe; kategoria słowotwórcza; wielokategorialność słowotwórcza

EN

dialectology; dialectal word formation; derivational category; the combining of derivational categories

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
• Year: 2017
• Volume: LXIV
• Pages: 59-72

Dates

published

2017

Contributors

author

Gala-Milczarek Beata

• Zakład Dydaktyki Języka i Literatury Polskiej, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Wydział Filologiczny, Uniwersytet Łódzki

References

• Apresjan Jurij Derenikowicz, 1980, Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Buttler Danuta, 1978, Rozwój semantyczny wyrazów polskich, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Dejna Karol, 1974–1985, Słownictwo ludowe z terenu województw kieleckiego i łódzkiego, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, (A–B) 1974, 20, s. 189–277; (C–D), 1975, 21, s. 135–290; tegoż: Słownictwo ludowe z terenu byłych województw kieleckiego i łódzkiego, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” (E–J) 1976, 22, s. 135–268; (K), 1977, 23, s. 147–290; (L–M) 1978, 24, s. 149–274; (N–Ó), 1979, 25, s. 123–276; (Pa–Por) 1980, 26, s. 117–257; (Pos–R), 1981, 27, s. 129–281; (Sa–Sy) 1982, 28, s. 119–261; (Sz–U) 1983, 29, s. 83–233; (W), 1984, 30, s. 91–213; (Z–Ż), 1985, 31, s. 143–265.
• Doroszewski Witold, 1963, Syntaktyczne podstawy słowotwórstwa, „Z polskich studiów slawistycznych”, Seria 2, Językoznawstwo, s. 65–78.
• Gala Sławomir, 2006, Diachronia czy synchronia w badaniach słowotwórstwa gwarowego, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, 51, s. 79–84.
• Gala Sławomir, 2009, W sprawie paradygmatycznego wymiaru słowotwórstwa gwarowego, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, 54, s. 47–55.
• Gala Sławomir, 2010, Przydatność Słownictwa ludowego... Karola Dejny w pracach nad słowotwórstwem gwarowym, „Studia Dialektologiczne”, 4, s. 145–150.
• Gala Sławomir, 2011, Chronia w słowotwórstwie gwarowym, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, 56, s. 57–64.
• Gala Sławomir, Gala-Milczarek Beata, 2014, Rzeczownikowe derywaty sufiksalne w gwarach północnomałopolskich i małopolsko-mazowiecko-wielkopolskiego pogranicza, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź.
• Grochola-Szczepanek Helena, 2002, Rzeczowniki złożone w gwarach polskich, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków.
• Grzegorczykowa Renata, Puzynina Jadwiga, 1979, Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Jancenieckaja Marina Nikołajewna, 1979, Siemanticzeskije woprosy teorii słowoobrazowanija, Wydawnictwo Uniwersytetu Tomskiego, Tomsk.
• Jaros Irena, 2009, Nazwy środków czynności w gwarach łęczycko-sieradzkich. Studium słowotwórczo-leksykalne. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Kleszczowa Krystyna, 1998, Staropolskie kategorie słowotwórcze i ich perspektywiczna ewolucja. Rzeczownik, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Kleszczowa Krystyna, 2005, Przemiany systemu słowotwórczego, w: Stanisław Borawski, red., Rozprawy o historii języka polskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, s. 253–290.
• Nagórko Alicja, 1998, Zarys gramatyki polskiej (ze słowotwórstwem), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Niemczenko Wasilij Nikołajewicz, 1984, Sowriemiennyj ruskij jazyk. Słowoobrazowanije, M: Wyższa Szkoła, Moskwa.
• Reichan Jerzy, 1996, Problem syntetycznego ujęcia polskiego słowotwórstwa gwarowego. Zarys koncepcji, w: Bogusław Dunaj, Jerzy Reichan, red., „Studia Dialektologiczne”, 1, Kraków, s. 191–195.
• Skarżyński Mirosław, 2003, Słowotwórcze gniazda odczasownikowe (charakterystyka wstępna), w: Mirosław Skarżyński, red., Słowotwórstwo gniazdowe. Historia, metoda, zastosowanie, Księgarnia Akademicka, Kraków, s. 137–167.
• Waszakowa Krystyna, 2004, Słowotwórstwo a niektóre założenia kognitywizmu, „Poradnik Językowy”, z. 2, s. 67–80.

Identifiers

ISSN

0076-0390