Szkielety z ruin klasztoru Franciszkanów w Pyrzycach, woj. zachodniopomorskie. Analiza antropologiczno-paleopatologiczna

• Authors: Gładykowska-Rzeczycka Ju;ia , Cymek Lidia , Kozłowski Tomasz , Słowiński Sławomir

Title variants

EN

Skeletons from ruins of the Franciscan monastery in Pyrzyce, West Pomeranian Voivodeship. Anthropological and paleopathological analysis

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Together with a brief history of Pyrzyce and the Franciscan monastery, anthropological, paleopathological and demographic analysis is presented of skeletons discovered in the ruins of the church adjacent to the monastery and likely to date to the 17th century. The location of the skeletons – most of them were in a shared grave and with a distinctive distribution of age at death of individuals (Tab. 1) – suggests that the dead were buried in haste, probably during an epidemic or an armed conflict. Because of a bad state of the preservation of the human remains, it can only be stated that most males have short skulls, medium broad faces, broad noses and low orbits, whereas females’ skulls are in majority medium long (Tab. 2, 3). Differences in males and females body height correspond to those that are generally stated in other historical human populations (Tab. 4, 5). Health condition examined individuals is hard to determine (Tab. 6) – for 31 skeletons pathological changes could be identified in ten cases. As in the majority of burial sequences, e.g. those from Eastern Pomerania, degenerative and inflammatory lesions are in majority. In addition rare cases of developmental anomalies and post-traumatic lesions occurred. On the basis of the results obtained, it can be assumed that, with regard to some morphological features and diseases, people from Pyrzyce differed slightly from people who lived in other parts of Pomerania.

Keywords

PL

biostruktura; franciszkanie; Pyrzyce

EN

bio-structure; Franciscans; Pyrzyce

• Publisher: Muzeum Narodowe w Szczecinie
• Journal: Materiały Zachodniopomorskie
• Year: 2011
• Volume: 8
• Pages: 251-277

Dates

published

2012

Contributors

author

Gładykowska-Rzeczycka Ju;ia

author

Cymek Lidia

• Instytut Biologii i Ochrony Środowiska Akademia Pomorska w Słupsku

author

Kozłowski Tomasz

• Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Zakład Antropologii UMK

author

Słowiński Sławomir

• Muzeum Narodowe w Szczecinie

References

• Aufderheide A.C., Rodriguez-Mart in C. 1998. The Cambridge Encyclopedia of Human Palepathology, Cambridge University Press.
• Baudoin M. 1909. Luxation congenitale de la hanche, „L`Homme Prehistorique” 7 (Annee), nr 5, 129-139.
• Brothwel l D., Sandi son A.T. (red.). 1967. Diseases in antiquity, Illinois.
• Clabeaux M.S. 1977. Congenital dislocation of the hip in the prehistoric Northeast, „Bulletin of the New York Academy of Medicine” 53(4), 338-346.
• Cnot l iwy E. , Nawrol ski T. , Rogosz R. 1979. Grodziska wczesnośredniowieczne na ziemi pyrzyckiej, „Slavia Antiqua” 26, 143-238.
• Cymek L. 2012. Wstępne opracowanie szkieletów z Pyrzyc, woj. zachodniopomorskie, maszynopis w Pracowni Biologii Człowieka Instytutu Biologii i Ochrony Środowiska Akademii Pomorskiej w Słupsku.
• Florkowski A., Kozłowski T. 1994. Ocena wieku szkieletowego dzieci na podstawie wielkości kości, „Przegląd Antropologiczny” 57/1-2, 71-86.
• Gładykowska-Rzeczycka J. J. 1980. Dislocation of the hip joint (probably congenital) in the woman from the medieval burial ground in Poland, „Folia Morphologica” 39/2, 211-214.
• Gładykowska-Rzeczycka J. J. 1980. Schorzenia wrodzone uchwytne na materiale kostnym z dawnych cmentarzysk Polski, „Przegląd Antropologiczny” 46/2, 347-362.
• Gładykowska-Rzeczycka J. J. 1988. Rozległe zmiany chorobowe w obrębie szkieletu ze średniowiecznego (XIV-XV w.) Szczecina, „Przegląd Antropologiczny” 54/1-2, 113-126. 1989a Congenital anomalies of early Polish man, „Advances in paleopathology”, red. L. Capasso, Chieti, 111-116.
• Gładykowska-Rzeczycka J. J. 1989. Schorzenia ludności prehistorycznej na ziemiach polskich, Gdańsk.
• Gładykowska-Rzeczycka J. J. 1991. Tumors in Antiquity in East and Middle Europe, (w:) Human paleopathology: current syntheses and future options, red. D.J. Ortner, A.C. Aufderheide, Washington-London, 251-256.
• Gładykowska-Rzeczycka J. J. 1994. Problems of estimating age and determining the profession when analyzing prehistoric skeletons, „Anthropologie” 32/1, 85-92.
• Gładykowska-Rzeczycka J. J. 2006. Antropologiczne badania materiałów kostnych ze średniowiecznych i nowożytnych obiektów Pomorza Gdańskiego, „Pomorania Antiqua” 21, 105-166.
• Gładykowska-Rzeczycka J. J. 2010. Gdańszczanie – stan zdrowia w średniowieczu. Opracowanie wstępne, (w:) Biokulturowe uwarunkowania stanu zdrowia populacji ludzkich w okresie średniowiecza, I Toruńskie Spotkania Paleopatologiczne (23-24 kwietnia AD 2009), red. T. Kozłowski, A. Drozd, Wrocław, 40-44.
• Gładykowska-Rzeczycka J. J. 2012. Biostruktura parafian kościoła św. Jana w Gdańsku, (w:) Kościoł św. Jana w Gdańsku. W kręgu kultury sepulkralnej, red. J. Szczepański, Gdańsk, 19-39.
• Gładykowska-Rzeczycka J.J., Jankowski J., Myjak P., Sokół A., Szostakiewicz M. 2003. Echinococcus cyst from an Early Medieval cemetery in Poland; x-ray, TC, histological and DNA findings, „Journal of Paleopathology” 15/1, 47-58.
• Gładykowska-Rzeczycka J.J., Myśliwski A. 1986. Osteoid-osteoma from middle-age cemetery in Poland, „Ossa” 12, 33-39.
• Gładykowska-Rzeczycka J. J., Czerwiński J. 1999. Ochronosis (Alkaptonuria) in a skeleton from Post-Meroitic cemetery (5th century A.D.) in Kassinger-Bahri, Sudan, „International Journal of Osteoarchaeology” 9/5, 307-315.
• Gładykowska-Rzeczycka J. J., Ziętek A., Nowakowski D. 2008. Diagnostyka morfologiczno-ortopedyczna schorzeń stawów w materiale wykopaliskowym, Wrocław.
• Kowalska A.B., Kowalski K., Porzeziński A. 2007. Początki miasta lokacyjnego w Pyrzycach woj. zachodniopomorskie, (w:) XV Sesja Pomorzoznawcza, red. G. Nawrolska, Elbląg, 359-368.
• Martin R., Saller F. 1957. Lehrbuch der Anthropologie, Stuttgart.
• Ortner D.J., Putschar W.G. J. 1981. Identification of pathological conditions in human remains, „Smithsonian contribution to anthropology” 28, Washington.
• Piskorski J.M. 1987. Miasta księstwa szczecińskiego do połowy XIV wieku, Warszawa-Poznań.
• Piskorski J.M. 2005. Miasta księstwa szczecińskiego do połowy XIV wieku, Poznań-Szczecin.
• Prejzner W. Gładykowska-Rzeczycka J. J. 1997. An attempt to estimate the criteria of diagnosis nonspecific inflammatory disease observed on ancient skeletons, „Przegląd Antropologiczny-Anthropological Review” 60, 103-109.
• Rębkowski M. 2001. Pierwsze lokacje miast w Księstwie Zachodniopomorskim. Przemiany przestrzenne i kulturowe, Kołobrzeg.
• Rębkowski M. 2007. Chrystianizacja Pomorza Zachodniego. Studium Archeologiczne, Szczecin.
• Rogosz R. 1975. Pyrzyce, „Informator Archeologiczny, badania rok 1974”, 256.
• Rogosz R. 1976. Metody i wstępne wyniki badań archeologicznych przy klasztorze franciszkanow w Pyrzycach, „Biuletyn Informacyjny PKZ” 32, 175-184.
• Rogosz R., Wilgocki E. 1978. Pyrzyce, woj. szczecińskie. Klasztor Franciszkanów. Dokumentacja z badań archeologicznych przeprowadzonych w 1974 roku, wykonana na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie, maszynopis w archiwum Działu Archeologii Muzeum Narodowego w Szczecinie.
• Rożnowski F. 1986. Materiały antropologiczne, (w:) Źródła archeologiczne i antropologiczne do dziejów Rowokołu, red. T. Malinowski, Słupsk, 117-171.
• Rożnowski F., Cymek L., Rożnowski J. 2009. Ludność średniowiecznego Bytowa w świetle badań antropologicznych, Gdańsk.
• Rymar E. 2009. Pyrzyce i okolice poprzez wieki, Pyrzyce.
• Strzałko J. 1966. Proporcje budowy dawnej ludności Kołobrzegu na podstawie szczątków kostnych z cmentarzyska przy kolegiacie kołobrzeskiej (XIV-XVIII w.), „Przegląd Antropologiczny” 32/, 177-191.
• Szmurło J., Gładykowska-Rzeczycka J.J., Szwaykowski W. 1978. Znaczenie badań radiologicznych w paleopatologii, „Przegląd Antropologiczny” 44/2, 399-407.
• Trotter M., Gleser G.C. 1952. Estimation of stature from long bones of American Whites and Negroes, „American Journal of Physical Anthropology” 10, 463-514.
• Wokroj F. 1976. Antropologiczna analiza szczątków kostnych z średniowiecznego cmentarzyska „Góra Chełmska”, „Materiały Zachodniopomorskie” 18, 273-303.
• Wokroj F 1980. Ludność Cedyni wczesnośredniowiecznej w świetle antropologii, UAM Seria Antropologia nr 8.

Notes

PL

Studia i Materiały

Identifiers

ISSN

0076-5236