Uwarunkowania i profilaktyka uczestnictwa młodzieży w subkulturach

• Authors: Kałdon Barbara

Title variants

EN

Conditions and preventive measures of youths participation in subcultures

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Współczesna rzeczywistość subkulturowa wymaga nowego spojrzenia i zdefiniowaniaz uwzględnieniem jej podstawowych cech i elementów. W subkultury młodzieżowe angażują się osoby o zaniżonej samoocenie z labilnością emocjonalną, na których potrzeby psychiczne nie odpowiedziały środowiska rodzinne i szkolne. Dla ukazania różnorodności grup alternatywnych, wybieranych przez młodzież, scharakteryzowano subkulturę skinheadów, skejtów, szalikowców, traceurów oraz gotów. Skutki uczestnictwa w subkulturach obejmują płaszczyznę fizyczną (uszkodzenia ciała, autoagresję, body-modyfication, wady wzroku, słuchu, postawy, układu kostnego, a nawet urazy śmiertelne), psychiczną (zaburzenia procesu formowania się tożsamości, interioryzację subkulturowych wzorów norm i wartości, oswajanie się z zachowaniami agresywnymi i przemocą) oraz społeczną (osłabienie więzi rodzinnych, nieprawidłowe funkcjonowanie w szkole, dyfuzja kulturowa, zachowania przestępcze i wandalizm). Profilaktyka angażowania się młodzieży w nieformalne grupy subkulturowe powinna być podejmowania zwłaszcza na poziomie pierwszorzędowym i drugorzędowym, obejmując wszelkie działania makro- i mikrospołeczne, dotyczące wsparcia rodziny, szkolnych programów profilaktycznych, jak również pracy z młodzieżą w oparciu o postawę otwartości i dialogu.

EN

The contemporary reality of subcultures requires a new approach and new definitions, accounting for its basic features and components. Subcultures are especially attractive to persons with low self-esteem, emotionally liable and those, whose psychological needs were not fulfilled by family and school environments. In order to show the diversity of alternative groups chosen by young people, this work includes a description of the subcultures of skinheads, skaters, soccer hooligans, traceurs and goths. The effects of participating in the subcultures exist both in the physical area (bodily harms, self-cutting, body-modification, sight and hearing defects, bones structure defects or even deaths), and the mental area (disruptions of the process of identity formation, interiorisation of subcultural norms, patterns and values, familiarizing with aggressive behaviours and violence) and social (weakening of family bonds, improper functioning at school, cultural diffusion, offensive bahaviours and vandalism). Preventive measures against young people’s involvement in informal subcultural groups should be especially undertaken on the first level and on the second level and it should include all micro and macro – social activities related with the support of families, preventive educational programs and an open approach and dialogue-based work with the youths.

Keywords

PL

subkultury młodzieżowe, skinheadzi, szalikowcy, traceurzy, skejci, goci, środowisko szkolne, rodzina, grupa rówieśnicza, profilaktyka, wychowanie

EN

youths, subcultures, skinheads, soccer hooligans, traceurs, skaters, goths, school environment, family, peer group, prevention, education

• Publisher: Fundacja Pedagogium
• Journal: Resocjalizacja Polska
• Year: 2014
• Issue: 6/2014
• Pages: 41-61

Dates

published

2014-05-31

Contributors

author

Kałdon Barbara

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Adamczyk D. (2004), Subkultury – szansa czy zagrożenie dla młodzieży, „Horyzonty Wychowania”, nr 6.
• Badora S. (2011), Profilaktyka pedagogiczna. W: Z. Bartkowicz, P. Maciaszczyk (red.), Profilaktyka i resocjalizacja, Wyd. Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. prof. Stanisława Tarnowskiego, Tanobrzeg.
• Braun-Gałkowska M. (1997), Wpływ gier komputerowych na psychikę dzieci, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, nr 8.
• Bąk T. (2008), Współczesne uwarunkowania kreacji subkultur młodzieżowych, Wyd. UKSW, Warszawa.
• Cekiera C. (1994). Subkultury młodzieżowe: Szalikowcy, „Problemy Alkoholizmu”, nr 11.
• Cekiera C. (1998), Psychoprofilaktyka uzależnień oraz terapia i resocjalizacja osób uzależnionych, Wyd. Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
• Cekiera C. (2001), Ryzyko uzależnień, Wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.
• Cekiera C., Sołtysiak T. (1996), Samorealizacja w podkulturze skinów, „Problemy Alkoholizmu”, nr 6.
• Chaciński B. (2010), Wyż nisz. Od alterglobalistów do zośkarzy. 55 małych kultur, Wyd. Znak, Kraków.
• Chyła A. (2008) Le parkur – sport, moda, czy subkultura, „Kultura i Edukacja”, nr 4.
• Daroszewski G. (2005), Marginalizacja postaw i zachowań młodzieży zaangażowanej w nieformalne grupy religijne i subkulturowe na przykładzie Gdańskiego Centrum Informacji o Sektach i Nowych Ruchach Religijnych. W: B. Urban, W. Kubik (red.), Uwarunkowania i wzory marginalizacji społecznej, Wyd. WAM, Karków.
• Fidelus A. (2010), Profilaktyka zachowań patologicznych w środowisku szkolnym. W: B. Kładon, I. Kurlak (red.), Uwarunkowania, profilaktyka i resocjalizacja aspołecznych zachowań dzieci i młodzieży, Wyd. Salezjańskie, Warszawa.
• Filipiak M. (1999), Od subkultury do kultury alternatywnej. Wprowadzenie do subkultur, Wyd. UMCS, Lublin.
• Filipiak M. (2001), Podstawowe pojęcia. W: M. Filipiak (red.), Subkultury młodzieżowe wczoraj i dziś, Wyd. Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza, Tyczyn.
• Filipiak M. (2001), Skateboarding: zjawisko sportowe czy subkultura? skaterzy, skejci, skateboardingerzy, ang. skates skaters, skateboarders. W: Subkultury młodzieżowe wczoraj i dziś M. Filipiak (red.), Wyd. Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza, Tyczyn.
• Iwaniecki H. (1998), Zagubieni czy zatraceni? Współczesny wizerunek młodzieży niedostosowanej społecznie, „Nowa Szkoła”, nr 7.
• Janowska J. (1997), Subkultury – norma czy symptom?, „Opieka. Wychowanie. Terapia”, nr 1.
• Kałdon B. (2003), Profilaktyka alkoholowa w szkole, Wyd. Wydział Nauk Społecznych Filii KUL, Stalowa Wola.
• Kałdon B. (2009), Środowiskowe i osobowościowe uwarunkowania przynależności młodzieży do subkultur. W: B. Kałdon, J. Kahlan, A. Fidelus (red.), Diagnostyka i rozwiązywanie problemów psychospołecznych dzieci i młodzieży, Sandomierz–Warszawa.
• Kałdon B., Tempczyk Ż. (2012), Potrzeby młodzieży niedostosowanej społecznie, a funkcjonowanie wybranych subkultur młodzieżowych, Wyd. Stowarzyszenie „Nauka Edukacja Rozwój”, Ostrowiec Świętokrzyski–Warszawa.
• Kmiecik-Baran K. (1998), Przynależność do grup nieformalnych wśród dzieci i młodzieży a poczucie alienacji. W: S. Kawula (red.), Podkultury młodzieżowe w środowisku szkolnym i pozaszkolnym, Wyd. Adam Marszałek, Toruń.
• Kołodziejek E. (2007), Człowiek i świat w języku subkultur, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Kondracka M. (2008), Realne zagrożenia wirtualnych relacji dziecko – media elektroniczne, „Nowa Szkoła”, nr 2.
• Kozaczuk F. (2003), Rola agresji w zachowaniach skinheadów, „Opieka. Wychowanie. Terapia”, nr 1.
• Kwapiszewski J. (2008), Współczesne subkultury młodzieżowe i ich rola w społeczeństwie, „Słupskie Studia Filozoficzne”, nr 7.
• Majdańska U. (2006), Metaforyka w tekstach rocka gotyckiego i muzyki około gotyckiej, Wyd. „Na Rzekach Art.” Męcina Mała.
• Olkowski G. (2010), Parkour – nowa forma aktywności fizycznej, „Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne” nr 6.
• Pęczak M. (1992), Mały słownik subkultur młodzieżowych, Wyd. „SEMPER”, Warszawa.
• Piotrowski P. (2003), Subkultury młodzieżowe. Aspekty psychologiczne, Wyd. Naukowe „Żak”, Warszawa.
• Rejman J. (2008), Subkultury przemocy, terroru i szantażu w świetle teorii wychowania resocjalizacyjnego, „Kwartalnik Edukacyjny”, nr 2.
• Richard B. (2006), Goth. W: S. Steinberg, P. Parmar, B. Richard (red.), Contemporary Youth Culture. An International Encyclopedia, Wyd. Greenwood Press, Westport, t. 2.
• Rowiński G. (1995), Nieformalne ruchy młodzieżowe, „Wychowanie na Co Dzień”, nr 10–11.
• Ryk A. (1999), Motywy uczestnictwa w subkulturze szalikowców, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, nr 6.
• Sochocki M. J. (2004), Kosmologia subkultur i profilaktyki, „Remedium”, nr 3.
• Sołtysiak T. (1998), Podkultury młodzieżowe (wybrane etiologiczne aspekty zjawiska oraz ogólne wskazania profilaktyczne, „Wychowanie na Co Dzień”, nr 3.
• Sołtysiak T. (2001), Problemy podkultur i sekt wśród młodzieży. W: W. Dykcik (red.), Pedagogika specjalna, Wyd. Naukowe UAM, Poznań.
• Tempczyk Ż.E. (2012), Traceurzy – wytyczający nowe szlaki wśród subkultur młodzieżowych, „Wychowanie na Co Dzień”, nr 12.
• Waszyńska K. (2010), Biograficzne uwarunkowania życia seksualnego, Wyd. Naukowe UAM, Poznań.
• Wołosiewicz M., Wołosiewicz I. (2005), Psychopedagogiczne uwarunkowania przynależności młodzieży do subkultury skinów, „Szkice Humanistyczne”, nr 1/2.
• Wrzesień W. (2001), Subkultury młodzieżowe, a proces socjalizacji wtórnej w szkole. W: J. Miluska (red), Psychologia rozwiązywania problemów szkoły, Poznań.
• Żmijewska B., Weyna J. (2005), Szaliki w górę, „Ergo: Forum Wychowawców”, nr 10. http://castleparty.com/ (z dnia 12.02.2014).

Identifiers

ISSN

2081-3767