Kontakty sportowe PRL-NRD ze szczególnym uwzględnieniem współpracy przygranicznej

• Authors: Piotr Godlewski

Title variants

EN

Socio-Cultural Cooperation on the German-Polish Borderland with the Particular Emphasis on Sporting

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Współpraca PRL z NRD w sporcie była kooperacją dwóch państwach totalitarnych, w których tę dziedzinę życia społecznego uczyniono ważnym narzędziem polityki wewnętrznej i międzynarodowej. Sport pełnić miał istotną rolę propagandową, ukazując postępy w tej dziedzinie jako ważny czynnik rozwoju cywilizacyjnego. W NRD wykorzystywany był dodatkowo jako jeden z głównych czynników kształtujących tożsamość państwową NRD na arenie międzynarodowej. Na czterdziestoletnią współpracę nakładał się jednocześnie wyścig zbrojeń sportowych pomiędzy państwami antagonistycznych bloków politycznych. Podstawą współpracy były umowy bilateralne i decyzje lokalnych władz partyjno-rządowych. Głównym celem współpracy sportowej pomiędzy PRL a NRD, obok względów szkoleniowych, była realizacja wspólnej polityki w ramach państw obozu socjalistycznego w stosunku do międzynarodowego ruchu sportowego. Stronie niemieckiej szczególnie zależało na poparciu Polski w rywalizacji sportowej z RFN. Sformalizowane procedury nie sprzyjały procesowi autentycznego zbliżenia. Narzucona, koniunkturalna politycznie współpraca nie dała spodziewanych rezultatów, fiaskiem zakończyła się także wymuszona przyjaźni sportowców PRL i NRD. Współpraca przyniosła także istotne pożytki, w śród nich dobre relacje pomiędzy przygranicznymi miastami i okręgami Polski i Niemiec wschodnich. Należy również podkreślić, że NRD-owski sport niewątpliwie wyprzedzał w wielu dyscyplinach sport polski, a wzajemne kontakty przynosiły wymierne efekty szkoleniowe.

EN

Cooperation in sports between Poland and GDR was the cooperation of two totalitarian countries, which made this realm of social life an important tool in domestic and interna- tional politics. Sport was to play an important role in propaganda, showing the progress in this field as a significant factor of civilization development. Moreover, in GDR it was used as one of the main factors shaping the GDR’s national identity in the internatio- nal arena. The forty-year collaboration was parallel to sports armaments race between the countries belonging to antagonistic political blocks. The basis of cooperation were bilateral agreements and decisions of local party and government authorities. The main objective of sport cooperation between Poland and GDR was, apart from educational reasons, the realization of common politics with respect to the international sports mo- vement within the countries of the socialist camp. The German side was particularly keen on Polish support for sports rivalry with FRG. Formalized procedures were not conducive to the process of authentic close-up. Imposed, politically opportunistic cooperation did not bring the expected results. What is more, the imposed friendship between Polish and German sportsmen ended in a fiasco. However, the cooperation also brought significant benefits, including good relationships between border towns and regions of Poland and Eastern Germany. Moreover, it needs to be emphasized that as far as many disciplines are concerned, the sport in GDR was undoubtedly ahead of the sport in Poland, and the mutual relationship resulted in tangible effects of training.

Keywords

EN

Sport; Socio-Cultural Cooperation; Propaganda

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2012
• Volume: 38
• Issue: 1
• Pages: 77-99

Contributors

author

Piotr Godlewski

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Balbier, Uta A. (2006), Kalter Krieg auf der Aschenbahn. Der deutsch-deutsche Sport 1950–1972. Eine politische Geschichte, Paderborn, Schoningh.
• Blecking, D. (2001), Polen - Turken - Sozialisten. Sport und soziale Bewegungen in Deutschland.
• Godlewski P. (2006), Sport w Polsce na tle politycznej rzeczywistości w latach 1944-1956, Poznań.
• Godlewski P. (2009), Sport w służbie PRL, [w:] Sport-polityka w dwudziestowiecznych państwach totalitarnych i autorytarnych, red. T. Gąsowski, S. Bielański, Studia z Historii XX wieku, t. VII, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, s. 21-75.
• Godlewski P. (2008), Fiasko dyrektywy przyjaźni polsko-radzieckiej w sporcie (lata 1945-1956), [w:] Z tradycji kultury fizycznej w Polsce po II wojnie światowej, red. S. Zaborniak i M. Obodyński, Rzeszow.
• Godlewski P. (2008), Międzynarodowe kontakty polskich sportowców ze sportowcami zza „żelaznej kurtyny” w latach 1945-1956, [w:] Z tradycji kultury fizycznej w Polsce po II wojnie światowej, red. S. Zaborniak i M. Obodyński, Rzeszow.
• Kerski B., Kotula A., Ruchniewicz K., (red.), (2009) Przyjaźń nakazana? Stosunki między NRD i Polską w latach 1949-1990, Wrocław.
• Pasko A. (2005), Świat sportu wobec interwencji państw Układu Warszawskiego w Czechosłowacji w 1968 r., „Dzieje Najnowsze”, nr 3.
• Pasko A. (2011) Jeszcze sport czy już polityka? Międzynarodowe kontakty sportowe Polski w latach 1956-1970, [w:] Z najnowszych dziejów kultury fizycznej i turystyki w Polsce, tom 1, Dzieje kultury fizycznej i turystyki w Polsce w końcu XIX i XX w., red. T. Drozdek-Małolepsza, Częstochowa.
• Polski Przegląd Dyplomatyczny (2001), t. I, nr 2 (2).
• Maciasz W. (1990), Wybrane zagadnienia europejskiej kooperacji sportowej w latach 1973-1981, Warszawa.
• Wojtaszyn D. (2011), Sport w cieniu polityki. Instrumentalizacja sportu w NRD, Wrocław.