Problematyka dopuszczalności transkrypcji aktu urodzenia dziecka rodziców jednopłciow ych – uwagi na kanwie najnowszego orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego

• Authors: Karakulski Jacek

Title variants

EN

Admissibility of transcription of birth certificate of a same-sex parents’ child – remarks within the context of the most recent case-law of the Supreme Administrative Court

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Niniejsza praca stanowi próbę krytycznej analizy orzecznictwa polskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego w przedmiocie transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka rodziców jednopłciowych oraz ma na celu zaprezentowanie w tej istotnej kwestii zdecy-dowanego stanowiska naukowego. Omawiane zagadnienie wymaga przyjęcia optyki sys-temowej i funkcjonalnej przy skrupulatnej egzegezie tekstu prawnego oraz szczególnej dbałości o należyte uwzględnienie norm konstytucyjnych w procesie badania dopusz-czalności tego rodzaju transkrypcji. Niniejszy artykuł obejmuje więc dogmatyczne od-niesienia do konstytucyjnego pojęcia rodziny, rodzicielstwa oraz podmiotowego zakresu prawnowolnościowej ochrony relewantnej dla sprawy materii normatywnej (w tym sil-nie zaksjologizowanej), a także komentarz do przepisów z poziomu podkonstytucyjnego. Wszechstronna analiza problematyki transkrypcji omawianej kategorii aktów uro-dzenia, uwzględniająca różne poziomy normatywne, doprowadziła do konkluzji, iż teza Naczelnego Sądu Administracyjnego, sprowadzająca się do uznania, że istnieje podsta-wowa zasada porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej bezwzględnie wykluczają-ca transkrypcję zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym jako rodzice wpisane są osoby tej samej płci, nie zasługuje na aprobatę. Wbrew prezentowanemu poglądowi judykatury, takiego zakazu – z wielu wymienionych w tekście powodów – nie sposób jest wyprowadzić z systemu polskiego prawa.

EN

This paper is an attempt to critically analyze the jurisprudence of Poland’s Supreme Ad-ministrative Court on transcription of a foreign birth certificate of a child of same-sex parents and it aims to present a decisive scientific position on this major issue. The subject being discussed, requires the adoption of a systemic and functional perspective during the scrupulous exegesis of the legal text and a particular consideration should be given to the inclusion of the constitutional norms in the process of examining the admissi-bility of this type of transcription. Therefore, this article comprises dogmatic referenc-es to the constitutional concept of family, parenthood and the scope of legal protection guaranteed by the relevant normative contents (including those firmly axiologised), as well as a commentary on selected provisions from a sub-constitutional level. A compre-hensive analysis of the issue of transcription of the present category of birth certificates, taking into account the various normative levels, has led to the conclusion that the Su-preme Administrative Courts’ thesis – which is boiled down to the recognition that there is a basic principle (that underpin the operation of polish legal system) which absolutely precludes transcription of a foreign birth certificate where same-sex people are entered as childs’ parents – does not deserve approval. Contrary to the presented view of juris-prudence, such a ban – for various reasons mentioned in the text – cannot be derived from the Polish law system.

Keywords

PL

transkrypcja; akt urodzenia; akta stanu cywilnego; pojęcie rodziny; nieheteronormatywność; rodzice jednopłciowi; prawo konstytucyjne; konstytucja; klauzula porządku publicznego; podstawowe zasady porządku prawnego

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2021
• Issue: 2 (60)
• Pages: 373-392

Dates

published

2021-04-30

Contributors

author

Karakulski Jacek

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

References

• Boć J., [w:] Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 r., red. J. Boć, Wrocław 1998.
• Borysiak W., Art. 18, [w:] Konstytucja RP, t. I, Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
• Czajkowska A., Art. 3, [w:] Prawo o aktach stanu cywilnego z komentarzem. Przepisy wykonawcze i związkowe oraz wzory dokumentów, red. A. Czajkowska, Warszawa 2015.
• Drapalska-Grochowicz M., Kilka uwag na tle statusu prawnego rodzin z wyboru, „Studia Iuridica Toruniensia” 2018, nr 23.
• Florczak-Wątor M., Art. 47, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Warszawa 2019.
• Garlicki L., Art. 18, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. I, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
• Grzybowski T., O charakterze prawnym uchwał Naczelnego Sądu Administracyjnego i formach stosowania Konstytucji przez składy powiększone, [w:] Kontrola konstytucyjności prawa a stosowanie prawa w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, red. J. Królikowski, J. Podkowik, J. Sułkowski, Warszawa 2017.
• Huston C., Zillmann D., Bryant J., Media Influence, Public Policy, and the Family, [w:] Media, children, and the family: social scientific, psychodynamic, and clinical perspectives, red. D. Zillmann, J. Bryant, A.C. Huston, Nowy Jork 1994.
• Jędrejek G., Dowód z aktu stanu cywilnego w postępowaniu cywilnym, „Monitor Prawniczy” 2012, nr 16.
• Łętowska E., Woleński J., Instytucjonalizacja związków partnerskich a Konstytucja RP z 1997 r., „Państwo i Prawo” 2013, nr 6.
• Mączyński A., Konstytucyjne podstawy prawa rodzinnego, [w:] Państwo prawa i prawo karne. Księga jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, red. P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel, Warszawa 2012.
• Michałowska K., Niemajątkowe wartości życia rodzinnego w polskim prawie cywilnym, Warszawa 2017.
• Mostowik P., Problem rejestracji w polskich aktach urodzenia pochodzenia dziecka od „rodziców jednopłciowych” na tle orzecznictwa sądów administracyjnych w 2018 r., Warszawa 2019.
• Mostowik P., Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 października 2018 r. (sygn. akt II OSK 2552/16), „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2019, nr 4 (85).
• Nowicka A., Art. 7, [w:] Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz, red. J. Poczobut, Warszawa 2017.
• Skoczylas A., Działalność uchwałodawcza Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warszawa 2004.
• Strzebińczyk J., Glosa do wyroku SN z dnia 13 czerwca 2000 r., III CKN 260/00, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2001, nr 5.
• Tadla T.J., Glosa do wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 i 30 października 2018 r. (sygn. akt: II OSK 1868/16, II OSK 1869/16, II OSK 1870/16, II OSK 2552/16), „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2019, nr 3 (84).
• Tuleja P., Art. 18, Art. 37, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Warszawa 2019.
• Wypych P., Charakter prawny transkrypcji aktu stanu cywilnego sporządzonego za granicą, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2003, z. 1.
• Zachariasiewicz M., Rozdz. III § 16. Klauzula porządku publicznego, [w:] System Prawa Prywatnego. Prawo prywatne międzynarodowe, t. 20 A, red. M. Pazdan, Warszawa 2014.
• Zachariasiewicz M., Art. 7, [w:] Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz, red. M. Pazdan, Warszawa 2018.
• Zachariasiewicz M., Transkrypcja aktów urodzenia dzieci par jednopłciowych, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2019, t. 111.

Identifiers

ISSN

2082-1212