Disco polo kontynuacją folkloru? Rozwój muzyki chodnikowej i jej charakterystyka w kontekście rodzimej twórczości ludowej

• Authors: Olga Wachcińska

Title variants

EN

Is Disco Polo the Successor of Folk Music? On the Development of Sidewalk Music and its Characterization in the Context of Traditional Indigenous Folk Art.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Muzyka disco polo, stanowiąca niekwestionowany fenomen kulturowy lat 90. XX wieku, zrodziła się w efekcie splotu wielu czynników, wśród których wymienić można: wielowiekowe funkcjonowanie i popularność określonego repertuaru folklorystycznego (ludowe pieśni powszechne, zwłaszcza miłosne i zalotne; pieśni z zakresu obrzędowości weselnej; pieśni obsceniczne; piosenka brukowa), odpowiadającego powszechnemu zapotrzebowaniu na tego rodzaju twórczość; podejmowane przez władzę ludową próby sterowania ludową schedą artystyczną, skutkujące stłumieniem jej oryginalności i spontaniczności; radykalny spadek zainteresowania chłopskich synów przejęciem muzycznych umiejętności wypracowanych przez poprzednie pokolenia wiejskich muzykantów; wzrost popularności utworów biesiadnych w środowiskach polonijnych, który zaowocował powstawaniem zespołów tę twórczość popularyzujących; pojawienie się nowoczesnych rozwiązań technicznych, umożliwiających wykonawcom aranżowanie dawnych piosenek w uwspółcześnionej formie; wreszcie masowe powstawanie grup muzycznych, dostrzegających możliwość zrobienia kariery w stylizowanym na italo disco nowym, szybko się rozwijającym nurcie muzycznym. Discopolowe teksty wykazują szereg podobieństw do tradycyjnej pieśni ludowej, zauważalnych na poziomie prymitywizmu treściowo-tematycznego, operowania czasem i przestrzenią, ograniczeń w zakresie prezentacji postaci działających, ubóstwa opisu, ponadto – w typizacji bohaterów, operowaniu prostą symboliką i ubogim zasobem leksykalnym. Formalne podobieństwo jednak pozwala tylko pozornie widzieć w muzyce disco polo kontynuację twórczości chłopskiej. Chodnikowy repertuar, powstały po śmierci kultury tradycyjnej, prezentuje całkowicie odmienną, związaną ze specyficznym typem obyczajowości, wizję rzeczywistości oraz wpisaną w nią hierarchię wartości, co każe upatrywać w nim ostatecznego kresu kultury ludowej.

EN

The musical genre of discopolo, being unquestionably a cultural phenomenon of the 90ies of the 20th century, originated from a concurrance of various factors, among others: – the centuryold tradition and popularity of a well known and specific repertoire of folkmusic ( folk songs on general topics, foremost love and flirtatious tunes and lyrics; wedding songs; juicy songs; ditties of all sorts) satisfying the public needs for this kind of „artistic“ articulation. - the attempt of the PRL authorities to control the Polish original indigenous artistic heritage, which resulted in the suppression of its spontaneity and originality; – A successor generation’s drastically waning interest to continue the musical traditions that had been cultivated and held up for generations by village musicians; – The growing popularity of drinking- and feastsongs among the Polish diaspora, which resulted in the formation of numerous bands that popularized this very kind of music; – The appearance of modern technical solutions, that gave artists means at hand to present traditional tunes in modern musical arrangements; – The formation of numerous bands that realized the possibilities of launching a musical and financial career adapting the racingly fast developing musical trend that was mainly oriented on „Italo Disco“. At first sight the lyrics of disco polo display a number of similarities with the traditional Polish folk song, which is apparent in the similarity of the rather crude scale of themes and topics, the (neglected) observance of space and time, the scant variety of characters, a rudimentary description of the settings… The same applies for the shallow charcterization of the „heroes“, a „down to earth“ imagery and a restricted vocabulary. These formal similarities, however, shoul not lead us to the misconception and appraise discopolo as the natural successor of genuine peasant musical artistry. The „sidewalk“ repertoire, having evolved but after the passing on of the traditional folk culture, presents and renders a basically different worldview – including a mutated hierarchy of values as well – so that we can acknowledge it only as the ultimate death knell of traditional folk culture.

Keywords

PL

Disco polo; Muzyka chodnikowa; Folklor; Polska pieśń ludowa

EN

Disco polo; Sidewalk music; Folklore; Traditional Polish folk song

• Publisher: Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP
• Journal: Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne
• Year: 2012
• Issue: 3
• Pages: 87-102

Contributors

author

Olga Wachcińska

• Instytut Literatury Polskiej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

References

• Bartmiński J., „Niebo się wstydzi”. Wokół ludowego pojmowania ładu świata, [w:] Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne, J. Bartmański, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007.
• Bieńkowski A., Ostatni wiejscy muzykanci, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001.
• Bystroń J. S., Pieśń ludowa w Polsce, [wstęp w:] J.S. Bystroń, Polska pieśń ludowa, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1925.
• Galasiński D., Prosty świat disco polo, „Zeszyty Prasoznawcze” 1998, nr 3–4.
• Kopaliński W., Słownik wydarzeń, pojęć i legend XX wieku, PWN, Warszawa 1999.
• Kowalczyk A., Krótka historia disco polo, „Wiedza i Życie” 1997, nr 9; [online] http://archiwum.wiz.pl/1997/97093200.asp
• Leszczyński R., Disco polo story, [w:] Czy zmierzch kultury ludowej?, [wyb. i oprac.] S. Zagórski, Oficyna Wydawnicza „Stopka”, Łomża 1997.
• Staszczyk Z., Wyobcowali się, [w:] Czy zmierzch kultury ludowej?, [wyb. i oprac.] S. Zagórski, Oficyna Wydawnicza „Stopka”, Łomża 1997.
• Staszewski W., Szczygieł M., Usta są zawsze gorące, „Gazeta Wyborcza” 6–8. 05. 1995.
• Sulima R., Kultura ludowa i polskie kompleksy, [w:] Czy zmierzch kultury ludowej?, [wyb. i oprac.] S. Zagórski, Oficyna Wydawnicza „Stopka”, Łomża 1997.
• Wężowicz-Ziółkowska D., Miłość ludowa, PTL,Wrocław 1991.
• Zygmunt S., Co to jest disco polo?, „Kino” 1998, nr 4.

Identifiers

ISSN

2084-1140