Wpływ efektywności instytucji na jakość życia w Unii Europejskiej. Badanie panelowe dla lat 2004-2010

• Authors: Balcerzak Adam P. , Pietrzak Michał Bernard

Title variants

EN

The Impact of the Efficiency of the Institutions on the Quality of Life in the European Union. Panel Data Evidence for the Years 2004-2010

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule poruszony został problem efektywności systemów instytucjonalnych krajów Unii Europejskiej w odniesieniu do wykorzystania potencjału gospodarki opartej na wiedzy (GOW) oraz jej wpływ na jakość życia mieszkańców. Definiując pojęcie efektywności systemu instytucjonalnego odwołano się do struktury analitycznej nowej ekonomii instytucjonalnej, w szczególności teorii kosztów transakcyjnych. Na tej podstawie przyjęto, iż efektywne rozwiązania instytucjonalne sprzyjają obniżce kosztów transakcyjnych. Do pomiaru efektywności instytucjonalnej zaproponowano autorski miernik syntetyczny, który został skonstruowany z wykorzystaniem zmodyfikowanej metody TOPSIS. Za zmienne diagnostyczne przyjęto zmienne dotyczące czterech aspektów charakteryzujących efektywność systemu instytucjonalnego w kontekście zdolności kraju do wykorzystania potencjału GOW. Kolejne aspekty odnosiły się do regulacji prawnych nastawionych na wspieranie przedsiębiorczości, kwestii instytucji prawa sprzyjających utrzymaniu niskiego poziomu kosztów transakcyjnych i poprawie efektywności mechanizmu rynkowego, kwestii konkurencyjności otoczenia i efektywności rynków pracy oraz jakości instytucji rynku finansowego. Dane pozyskane zostały z bazy instytutu Frasera utworzonej na potrzeby corocznego badania raportu Wolność Gospodarcza Świata. Do pomiaru jakości życia mieszkańców wykorzystany został miernik Human Development Index. Głównym celem artykułu była próba oceny zależności między poziomem efektywności instytucjonalnej w kontekście GOW a jakością życia mieszkańców dla krajów Unii Europejskiej w latach 2004-2010. W ekonometrycznej analizie zastosowano dynamiczny model panelowy dla 24 krajów Unii Europejskiej, który pozwolił na identyfikację dodatniego wpływu efektywności instytucji na jakość życia mieszkańców.

EN

The article concentrates on the problem of the efficiency of the institutional system of the European Union countries in relation to the potential of the global knowledge-based economy (KBE) and its impact on quality of life. In order to define the efficiency of the institutional system, the authors refereed to the analytical structure of the new institutional economics, in particular, the transaction costs theory. On this basis, it is assumed that effective institutional factors are conducive to the reduction of transaction costs. To measure the effectiveness of the institutional system authors proposed a synthetic indicator, which has been constructed with application of the modified TOPSIS method. As diagnostic variables the authors adopted the variables on four aspects characterizing the efficiency of the institutional system in the context of the country's ability to exploit the potential of KBE. The aspects were related to regulations aimed at promoting entrepreneurship, the issue of law institutions conducive to maintaining low level of transaction costs and improving the efficiency of the market mechanism, the issue of economy competitiveness and efficiency of labor markets and the quality of financial market institutions. The data were obtained from the database of Fraser Institute that is created for the purpose of the annual Economic Freedom of the World report. For the measurement of quality of life the Human Development Index was used. The main aim of this article was an attempt to assess the relationship between the level of institutional effectiveness in the context of KBE and quality of life for residents of the European Union countries in 2004-2010. In the econometric analysis the dynamic panel model was used for the 24 countries of the European Union, which has led to the identification of the positive impact of the efficiency of the institutions on the quality of life.

Keywords

PL

efektywność systemu instytucjonalnego; teoria kosztów transakcyjnych; jakość życia; Human Development Index; gospodarka oparta na wiedzy

EN

quality of institutions; theory of transaction costs; quality of life; Human Development Index; knowledge-based economy

• Publisher: Główny Urząd Statystyczny
• Journal: Przegląd Statystyczny
• Year: 2015
• Volume: 62
• Issue: 1
• Pages: 71-91

Contributors

author

Balcerzak Adam P.

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Katedra Ekonomii, ul. Gagarina 13a, 87-100 Toruń

author

Pietrzak Michał Bernard

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Katedra Ekonometrii i Statystyki, ul. Gagarina 13a, 87-100 Toruń

References

• Almeida P., Kogut, B., (1997), The Exploration of Technological Diversity and Geographic Localization of Innovation: Start-Ups Firms in the Semiconductor Industry, Small Business Economics, 9 (1), 21-31.
• Arellano M., Bond S., (1991), Some Tests of Specification for Panel Data: Monte Carlo Evidence and an Application to Employment Equation, Review of Economic Studies, 58, 277-297.
• Atkeson A., Kohoe P., (2007), Modeling the Transition to a New Economy: Lessons From Two Technological Revolutions, American Economic Review, 97 (1), 64-87.
• Atkinson R. D., Correa D. K., (2007), The 2007 State New Economy Index. Benchmarking Economic Transformation in the States, Kauffman Foundation, The Information Technology and Innovation Foundation, February, 3-12.
• Balcerzak A. P., (2008), Ekonomiczne konsekwencje intensyfikacji powiązań sieciowych w gospodarce globalnej, Acta Universitatis Nicolai Copernici–Ekonomia, XXXVIII, 139-154.
• Balcerzak A. P., (2009a), Efektywność systemu instytucjonalnego a potencjał gospodarki opartej na wiedzy, Ekonomista, 6, 711-739.
• Balcerzak A. P., (2009b), Wiedza i innowacje jako kluczowy czynnik rozwoju gospodarczego w XXI wieku, w: Okoń-Horodyńska E., Wisła R., (red.), Kapitał intelektualny i jego ochrona, Instytut Wiedzy i Innowacji, Warszawa.
• Balcerzak A. P., (2014), Wielowymiarowa analiza efektywności instytucjonalnej w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w relacji do standardów OECD, Institute of Economic Research Working Papers No. 1/2014, Indexed in RePEc EconPapers: http://econpapers.repec.org/paper/peswpaper/2014_3ano1.htm.
• Balcerzak A. P., (2015), Wielowymiarowa analiza efektywności instytucjonalnej w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w relacji do standardów OECD, Optimum. Studia Ekonomiczne, 1 (73), 51-63.
• Balcerzak A. P., Górecka D., Rogalska E., (2008), Taksonometryczna analiza realizacji Strategii Lizbońskiej w latach 2001-2005, Wiadomości Statystyczne, nr 6, 77-88.
• Balcerzak, A. P., Pietrzak M. B., (2014), Efektywność instytucjonalna krajów Unii Europejskiej w kontekście globalnej gospodarki opartej na wiedzy, Institute of Economic Research Working Papers No. 17/2014, Indexed in RePEc EconPapers: http://econpapers.repec.org/paper/peswpaper/2014_3ano17.htm
• Balcerzak A. P., Pietrzak M. B., (2015a), Efektywność instytucjonalna krajów Unii Europejskiej w kontekście globalnej gospodarki opartej na wiedzy, Ekonomista (w druku).
• Balcerzak A. P., Pietrzak M. B., (2015b), Efektywność instytucji a jakość życia w kontekście globalnej gospodarki wiedzy, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (w druku).
• Balcerzak A. P., Pietrzak M. B., (2015c), Efektywność instytucji a jakość życia w kontekście globalnej gospodarki wiedzy, Institute of Economic Research Wroking Papers, No. 45/2015, Indexed in RePEc: http://econpapers.repec.org/paper/peswpaper/2015_3ano45.htm.
• Balcerzak A. P., Rogalska E., (2008), Ochrona praw własności intelektualnej w warunkach nowej gospodarki, Ekonomia i Prawo, Własność i kontrola w teorii i praktyce, Cz. 2, Tom 4, 71-87.
• Baltagi B. H., (1995), Econometric Analysis of Panel Data, John Wiley&Sons Ltd., Chichester.
• Bassanini A., Scarpetta S., Hemmings P., (2001), Economic Growth: The Role of Policies and Institutions. Panel Data Evidence From OECD Countries, OECD Economics Department Working Papers No. 283, ECO/WKP (2001) 9.
• Bassanini A., Scarpetta S., Visco I., (2000), Knowledge, Technology and Economic Growth: Recent Evidence from OECD Countries, OECD Economics Department Working Papers No. 259, ECO/WKP (2000) 32.
• Baumol W. J., (2003), Innovations and Growth: Two Common Misapprehensions, Journal of Policy Modeling, 25, 435-444.
• Black S. E., Lynch L. M., (2003), The New Economy and the Organization o Work, w: James D. C. (red.), New Economy Handbook, Elsevier Academic Press, San Diego.
• Black S. E., Lynch L. M., (2004), What’s Driving the New Economy?: The Benefits of Workforce Innovation, Economic Journal, 114 (493), F97-F98.
• Blundell R., Bond S., (1998), Initial Conditions and Moment Restrictions in Dynamic Panel Data model, Econometric Review, 19 (3), 321-340.
• Blundell R., Bond S., Windmeijer F., (2000), Estimation in Dynamic Panel Data Models: Improving on the Performance of the Standard GMM Estimator, w: Baltagi B. (red.), Nonstationary Panels, Panel Cointegration and Dynamic Panels, Elsevier Science.
• Boehlke J., (2005), Prawo Moore’a, gospodarka oparta na wiedzy, globalizacja – wyzwania dla ekonomicznej teorii firmy, w: Godziszewski B., Haffer M., Stankiewicz M.J. (red.), Wiedza jako czynnik międzynarodowej konkurencyjności w gospodarce, TNOiK “Dom Organizatora”, Toruń.
• Bresnahan T. F., Trajtenberg M., (1995), General Purpose Technologies 'Engines of Growth'?, Journal of Econometrics, 65 (1), 83-108.
• Ciołek D., (2004), Konwergencja do Unii Europejskiej krajów w okresie transformacji, rozprawa doktorska, Uniwersytet Gdański, Gdańsk.
• Dańska-Borsiak B., (2011), Dynamiczne modele panelowe w badaniach ekonomicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• David P., (1990), The Dynamo and the Computer An Historical Perspective on the Modern Productivity Paradox, American Economic Review, 80 (2), 355-361.
• De Bruijn P., Lagendijk A., (2005), Regional Innovation Systems in the Lisbon Strategy, European Planning Studies, 13 (8), s. 1153-1172, DOI: 10.1080/09654310500336519.
• Denis C., Morrow K.M, Röger W., Veugelers R., (2005), The Lisbon Strategy and the EU’s structural productivity problem, European Economy, Directorate-General for Economic and Financial Affairs, Economic Papers, N° 221 February.
• De Soto H., (2003), Tajemnica kapitału, Fijorr Publishing, Warszawa.
• Diamond A.M. (2006), Schumpeter’s Creative Destruction: A Review of the Evidence, Journal of Private Enterprise, 22 (1), 120-146.
• Diener E., Suh E., (1997), Measuring Quality of Life: Economic, Social and Subjective Indicators, Social Indicators Research, 40, 189-216.
• Dykas P., Misiak P. (1993), Determinanty przestrzennego zróżnicowania wybranych zmiennych makroekonomicznych w: Trojak M., Tokarski T., (red.), Statystyczna analiza przestrzennego zróżnicowania rozwoju ekonomicznego i społecznego Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Eliasson G., Johansson D., Tayma E., (2004), Simulating the New Economy, Structural Change and Economic Dynamics, 15, 289-314.
• Hellwig Z., (1968), Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr, Przegląd Statystyczny, z. 4, 307-327.
• Hellwig Z., (1972), Procedure of Evaluating High-Level Manpower Data and Typology of Countries by Means of the Taxonomic Method, w: Gostowski Z. (red.), Towards a system of Human Resources Indicators for Less Developed Countries, Papers Prepared for UNESCO Research Project, Ossolineum, The Polish Academy of Sciences Press, Wrocław.
• Jenks G.F., (1967), The Data Model Concept in Statistical Mapping, International Yearbook of Cartography, 7, 186-190.
• Johnston D., (2001), Future Economic Challenges for the European Economy, Leon Koźmiński Academy of Entrepreneurship and Management and TIGER Distinguished Lectures Series n. 5 Warsaw, 26 October.
• Kelly K., (1998), New Rules for the New Economy, Penguin Putnam, New York.
• Klugman J., Rodriguez F., Choi H., (2011), HDI 2010: New Controversies, Old Critiques, Human Development Research Paper, United Nations Development Programme.
• Kovacevic M., (2010), Review of HDI Critiques and Potential Improvements, Human Development Research Paper, United Nations Development Programme.
• Kukuła K., Bogocz D., (2014), Zero Unitarisation Method and its Application in Ranking Research in Agriculture, Economic and Regional Studies, 7 (3), 5-13.
• Kukuła K., (2000), Metoda unitaryzacji zerowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Mączyńska E., (red.) (2009), Polska transformacja i jej przyszłość, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Mączyńska E., Sadowski Z., (2008), O kształtowaniu ładu gospodarczego, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa.
• McKinsey Global Institute, (2001), US Productivity Growth 1995-2000. Understanding the Contribution of Information Technology Relative to Other Factors, Washington D.C.
• McKinsey Global Institute, (2002a), How IT Enables Productivity Growth. The US Experience Across Three Sectors in the 1990s, High Tech Practice, Business Technology Office, San Francisco.
• McKinsey Global Institute, (2002b), Reaching Higher Productivity Growth in France and Germany, Washington D. C.
• Nooteboom B., (1994), Innovation and Diffusion in Small Firms: Theory and Evidence, Small Business Economics, 6 (51), 327-347.
• North D. C., (1994), Institutions And Productivity In History, Economic History 9411003, EconWPA.
• North D. C., (2003), The Role of Institutions in Economic Development, United Nations, Discussion Paper Series, No. 2003.2.
• North D. C., Wallis J. J., Webb S. B., Weingast B. R., (2007), Limited access orders in the developing world :a new approach to the problems of development, Policy Research Working Paper Series 4359, The World Bank.
• OECD, (2001), The New Economy. Beyond the Hype, OECD Paris.
• Perez C., (2002), Technological Revolutions and Financial Capital: The Dynamics of Bubbles and Golden Age, Edward Elgar Publishing Limited, United Kingdom - Cheltenham.
• Quah D., (2003), Digital Goods and the New Economy, w: James D.C. (red.), New Economy Handbook, Elsevier Academic Press, San Diego, 291-323.
• Rodrik D., (2011), Jedna ekonomia, wiele recept. Globalizacja, instytucje i wzrost gospodarczy, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Rosenberg N., Trajtenberg M., (2001), A General Purpose Technology at Work: The Corliss Steam Engine in the Late 19th Century US, National Bureau of Economic Research, Working Paper 8485.
• Shapiro C., Varian H. R., (1999), Information Rules. A Strategic Guide to the Network Economy, Harvard Business Scholl Press, Boston.
• Stiglitz J. E., Sen A., Fitoussi J. P., (2010), Mismeasuring Our Lives: Why GDP Doesn't Add Up, The New Press, New York London.
• Tokarski T., (1996), Postęp techniczny a wzrost gospodarczy w modelach endogenicznych, Ekonomista, 5, 581-604.
• Tokarski T., (2001), Dwadzieścia lat renesansu teorii wzrsotu gospodarczego. Na ile lepiej rozumiemy jego mechanizm, w: Wojtyna A. (red.), Czy ekonomia nadąża z wyjaśnieniem rzeczywistość, Wydawnictwo PTE – Bellona, Warszawa, 213-245.
• Tokarski T., (2005), Wybrane modele podażowych czynników wzrostu gospodarczego, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Tokarski T., (2013a), Zróżnicowanie podstawowych zmiennych makroekonomicznych w województwach, w: Trojak M., Tokarski T., (red.), Statystyczna analiza przestrzennego zróżnicowania rozwoju ekonomicznego i społecznego Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Tokarski T., (2013b), Zróżnicowanie podstawowych zmiennych makroekonomicznych w powiatach, w: Trojak M., Tokarski T., (red.), Statystyczna analiza przestrzennego zróżnicowania rozwoju ekonomicznego i społecznego Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• United Nations Development Programme, (1990), Human Development Report, Human Development Research Paper.
• United Nations Development Programme, (2014a), Human Development Report, Human Development Research Paper.
• United Nations Development Programme, (2014b), Technical Notes, Human Development Research Paper.
• UNESCO, (1972a), Synchronic and Diachronic Approaches in the UNESCO project on Human Resources Indicators. Wroclaw Taxonomy and Bivariate Diachronic Analysis, SHC/WS/209.
• UNESCO, (1972b), Distance-based Analysis, Numerical Taxonomy and Classification of Countries according to selected areas of socio-economic development, SHC/WS/237.
• Welfe W. (red.), (2007), Gospodarka oparta na wiedzy, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Williamson O.E., (1985), The Ecnomic Institututions of Capitalism. Firms, Markets, Relational Contracting, The Free Press, a division of simon & SchusterInc.
• Yoon, K. P., Hwang, C. L., (1995), Multiple Attribute Decision Making: An Introduction, Sage University Papers, New York.