Kwestia intuicji intelektualnej w metafizyce

• Authors: Dariusz Piętka

Title variants

EN

The issue of intellectual intuition in metaphysics

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia kwestię intuicji intelektualnej z semiotycznego punktu widzenia. Istnieją różne typy intuicji w filozofii: intuicja racjonalna, intuicja irracjonalna i intuicja zmysłowa. Wszystkie one są bezpośrednimi sposobami poznania. Metafizyka klasyczna stosuje intuicję intelektualną jako swoją główną metodę odkrywania i uzasadniania sądów. Podstawowym problemem intuicji intelektualnej jest kwestia intersubiektywnego podejścia do przedmiotu metafizyki. Głównym celem artykułu jest obiektywizacja i racjonalizacja intuicji intelektualnej na gruncie języka. Semantyczne pojęcie znaczenia i pragmatyczne pojęcie rozumienia są podstawowymi narzędziami wykorzystanymi do przełożenia problematyki intuicji z poziomu przedmiotowego na poziom językowy. Operacja ta pozwala spojrzeć na intuicję w sposób niepsychologiczny. Umożliwia to obiektywizację metody intuicji intelektualnej w świetle rozumienia znaczeń.

EN

The article presents problems of intellectual intuition in metaphysics from a semioticpoint of view. There are various types of intuition in philosophy: rational intuition,irrational intuition, and sensual intuition. All of them are immediate ways of cognition.Classical metaphysics uses intellectual intuition as its main method of discoveringand justifying judgements. The main problem of intellectual intuition is the problemof the intersubjective approach to the object of metaphysics. The chief aim of thispaper is the objectivization and rationalization of intellectual intuition in the field oflanguage. The semantic notion of meaning and pragmatic notion of understanding arethe fundamental tools used to translate the issue of intuition from the level of object tothe language level. This operation allows us to look at intuition in a non–psychological manner. It enables objectivization of the method of the intellectual intuition in the lightof the understanding of meanings.

Keywords

PL

intuicja; znaczenie; rozumienie; separacja

EN

intuition; meaning; understanding; separation

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Philosophiae Christianae
• Year: 2011
• Volume: 47
• Issue: 1
• Pages: 185-204

Contributors

author

Dariusz Piętka

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytut Filozofii, ul. Wóycickiego 1/3, 01-938 Warszawa, Poland