Starzenie się i starość w badaniach i praktyce edukacyjnej – wybrane aspekty

• Authors: Halicka Małgorzata , Halicki Jerzy

Title variants

EN

Selected Aspects of Ageing in Research and Educational Practice

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest prezentacja działań edukacyjnych skierowanych do osób starszych i refleksji teoretycznej im towarzyszącej. Działania te rozpatrywane są na tle rozwoju wybranych aspektów gerontologii społecznej. Refleksja teoretyczna towarzysząca edukacji seniorów rozwija się w zakresie subdyscypliny określanej w literaturze polskiej mianem geragogiki. Stosujemy też kategorię gerontologia edukacyjna ponieważ jest ona bardziej niż geragogika popularna na Zachodzie, szczególnie w świecie anglosaskim. Sytuację edukacji osób starszych w Polsce prezentujemy na tle wybranych aspektów amerykańskiej gerontologii edukacyjnej.

EN

The objective of this paper is to present educational propositions for the elderly, as well as theoretical reflection on the issue. These efforts are analysed in relation to selected aspects of social gerontology and their development. The theoretical reflection on the education of the elderly develops within the subdiscipline described in Polish subject literature as “geragogics”. The term educational gerontology is also used, because it is more popular in western, especially Anglo-Saxon, countries. The educational situation of the elderly in Poland is presented in relation to selected aspects of American educational gerontology.

Keywords

PL

Osoby starsze; gerontologia społeczna

EN

Elderly; social gerontology

• Publisher: Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie
• Journal: Pedagogika Społeczna
• Year: 2017 (R. XVI)
• Issue: 2(64)
• Pages: 151-164

Contributors

author

Halicka Małgorzata

• Uniwersytet w Białymstoku

author

Halicki Jerzy

• Uniwersytet w Białymstoku

References

• Aleksander T., (2001), Uniwersytety Trzeciego Wieku w Polsce, „Rocznik Pedagogiczny”, 2001, s. 101–123.
• Battersby D., (1985), Education in later life. What does it mean?, „Convergence”, t. 18.
• Błachnio A., (2012), Starość non profit: wolontariat na Uniwersytetach Trzeciego Wieku w Polsce i na świecie, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
• Bugajska B., Timoszyk-Tomczak C., (2014), Podróż w czasie. Warsztat rozwoju osobistego osób starszych, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Bugajska B., (2006), Integracja międzypokoleniowa: projekty realizowane w Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Szczecinie, [w:] Starzenie się a satysfakcja z życia, Steuden S., Marczuk M. (red.), Wydawnictwo KUL, Lublin, s. 251–256.
• Butler R.N., (1976), Trends in training in research gerontology, “Educational Gerontology”, Vol. 1, nr 1.
• Czerniawska O., (1971), Uniwersytety powszechne w społecznych świetlicach, [w:] Uniwersytet powszechny jako środowisko wychowawcze, Lepalczyk I. (red.), TWP, Warszawa.
• Czerniawska O., (1984), Działalność kulturalno-wychowawcza w środowisku ludzi starszych, TWP, Warszawa.
• Czerniawska O., (2000), Drogi i bezdroża andragogiki i gerontologii: szkice i rozprawy, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej, Łódź.
• Czerniawska O., (2007), Szkice z andragogiki i gerontologii, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej, Łódź.
• Donicht-Fluck B., (1992), Altersbilder und Altenbildung. Erfahrung aus den USA, [w:] Bildung und Freizeit im Alter, Karl F., Tokarski W. (red.), Verlag Hans Hüber, Bern–Göttingen–Toronto.
• Dzięgielewska M., (2007), Czy można zapobiegać marginalizacji i dyskryminacji ludzi starszych, [w:] Edukacja dorosłych wobec zjawiska marginalizacji: wyzwania współczesnej edukacji dorosłych, Fabiś A. (red.), Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna imienia Kardynała Augusta Hlonda, Mysłowice, s. 100–109.
• Golonka J., (2012), Kurs obsługi komputera dla seniorów – doświadczenia płynące z projektu @ktywny Senior, [w:] Trzecia zmiana. Andragogiczne rozważania na temat projektu @ktywny Senior, Jurczyk-Romanowska E. (red.), Wrocław, s. 97–110.
• Grotek M., (2003), Rozwój strategii pamięciowych na lektoratach Uniwersytetu Trzeciego Wieku, „Edukacja Ustawiczna Dorosłych”, nr 2, s. 42–50.
• Gulanowski J., (2012), Zaawansowany etap kursów komputerowych dla seniorów – wprowadzenie uczestników w świat Internetu (wskazówki dla prowadzących), [w:] Trzecia zmiana. Andragogiczne rozważania na temat projektu @ktywny Senior, Jurczyk-Romanowska E. (red.), Wrocław, s. 111–122.
• Gulanowski M., (2012), Edukacja językowa seniorów, [w:] Trzecia zmiana. Andragogiczne rozważania na temat projektu @ktywny Senior, Jurczyk-Romanowska E. (red.), Wrocław, s. 65–76.
• Halicka M., (2004), Satysfakcja życiowa ludzi starych. Studium teoretyczno-empiryczne, Akademia Medyczna, Białystok.
• Halicka M., Halicki J., (2014), Gerontologia społeczna a socjologia starzenia się i starości – poznawcza tożsamość, trendy, perspektywy, [w:] Podstawy interdyscyplinarności w naukach o zdrowiu. Poznawcza tożsamość dyscyplin badających socjokulturowy wymiar zdrowia i choroby, Skrzypek M. (red.), Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Halicka M., Pędich W., (1997), Działania samopomocowe ludzi starszych. Badania panelowe w Białymstoku, Akademia Medyczna, Białystok.
• Halicki J., (2000), Edukacja seniorów w aspekcie teorii kompetencyjnej. Studium historyczno-porównawcze, Trans Humana, Białystok.
• Halicki J., (2013), Edukacja osób starszych w Polsce – jej wymiar teoretyczny i praktyczny, „Edukacja Dorosłych”, nr 2, s. 9–18.
• IANUS Guidelines and Quality Recommendations of Learning in Later Life in Intergenerational, Intercultural and ICT-based Settings (2009) (Wskazówki i zalecenia projektu IANUS dotyczące uczenia się w późnym wieku w wymiarze międzypokoleniowym, międzykulturowym i opartym na technologiach informacyjnych. The partnership of the Grundtvig Project IANUS (Ed.), bfi Steiermark, Graz, Austria.
• IANUS Workshop For Mangers and Trainers (2009) (Koncepcja Warsztatów projektu IANUS dla trenerów i mentorów. The partnership of the Grundtvig Project IANUS (Ed.), bfi Steiermark, Graz, Austria.
• Jurczyk-Romanowska E., (2012), Motywacje, oczekiwania i postulaty towarzyszące seniorom w podjęciu edukacji informatycznej, [w:] Trzecia zmiana. Andragogiczne rozważania na temat projektu @ktywny Senior, Jurczyk-Romanowska E. (red.), Wrocław, s. 79–96.
• Kamiński A., (1971), Wychowanie do starości, „Zdrowie Psychiczne”, Vol. 12, nr 1/2.
• Kamiński A., (1975), Stan badań i problematyka gerontologiczna w pracy socjalnej i pedagogice społecznej, [w:] Starzenie się i starość w badaniach gerontologicznych w Polsce, Piotrowski J. (red.), PTG, Warszawa–Wrocław.
• Konieczna-Woźniak R., (2005), Seniorzy w społeczeństwie wiedzy i informacji, [w:] Seniorzy w rodzinie, instytucji i społeczeństwie, Fabiś A. (red.), Sosnowiec.
• Lehr U., (1989), Psychologie des Alters, Quelle & Meyer, Wiesbaden.
• Leszczyńska-Rajchert A., (2005), Człowiek starszy i jego wspomaganie – w stronę pedagogiki starości, Wydawnictwo UWM, Olsztyn.
• Pędich W., (1996), Ludzie starzy, Centrum Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa.
• Project IANUS Green Paper (2009) (Zielona Księga Projektu IANUS), A. Hatton-Yeo, T. Schlimbach and P. Hanflig (oprac.), The partnership of the Grundtvig Project IANUS (Ed.), Gratz, Austria.
• Rosset E., (1959), Proces starzenia się ludności. Studium demograficzne, Polskie Wydawnictwo Gospodarcze, Warszawa.
• Seredyńska D., (2013), Dyskursy edukacyjne o starości w naukach humanistycznych i społecznych, Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz.
• Skropowski C., (1982), Wielkopolski Uniwersytet Powszechny TWP, „Oświata Dorosłych”, R. 26, nr 3.
• Swindell R.F., (1990), Characteristics and aspiration of older learners in an Australian University of the third age program, „Educational Gerontology”, t. 16, nr 1.
• Synak B., (1988), Kierunki badań i stan gerontologii społecznej w Polsce, [w:] Postępy gerontologii, Synak B., Wróblewski T. (red.), PZWL, Warszawa.
• Szarota Z., (1998), Wielofunkcyjna działalność domów pomocy społecznej dla osób starszych, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków.
• Szarota Z., (2004), Gerontologia społeczna i oświatowa: zarys problematyki, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków.
• Szarota Z., (2010), Starzenie się i starość w wymiarze instytucjonalnego wsparcia na przykładzie Krakowa, Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
• Szarota Z., (2011), Cele i kierunki polityki społecznej wobec ryzyka marginalizacji i wykluczenia społecznego seniorów, [w:] Człowiek stary w rodzinie: o trudnym problemie przemocy wobec starszych, Matyjas B., Gościniewicz M. (red.), Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego, Kielce, s. 9–26.
• Szulc S., (1955), Starzenie się społeczeństw ludzkich, „Przegląd Statystyczny”, nr 3.
• Timoszyk-Tomczak C., Bugajska B., (2012), Przyszłościowa perspektywa czasowa w starości, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Uzar K., (2011), Wychowanie w perspektywie starości. Personalistyczne podstawy geragogiki, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Withnall A., Percy K., (1994), Good practice in the education and training of older adults, Arena, Lancaster.
• Wnuk-Oleniewicz M., (2012), Warsztaty „Uczenie się z własnej biografii”, [w:] Trzecia zmiana. Andragogiczne rozważania na temat projektu @ktywny Senior, Jurczyk-Romanowska E. (red.), Wrocław.
• Zych A.A., (1995), Człowiek wobec starości. Szkice z gerontologii społecznej, Interart, Warszawa.

Identifiers

ISSN

1642-672X