„Racz nam wrócić, Panie...”

• Authors: Siwicka Dorota
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł Racz nam wrócić, Panie... jest rekonstrukcją społecznej historii (od wieku XIX po współczesność) polskiej pieśni patriotyczno-religijnej Boże coś Polskę, a w szczególności jej jednego wersu znanego i śpiewanego w dwóch wersjach: „ojczyznę wolną pobłogosław, Panie” oraz „ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie”. Drobną a zasadniczą różnicę pomiędzy tymi wersjami autorka interptretuje na sposób Derridiański: jako szibbolet – sprawdzian tożsamości osób wykonujących pieśń, hasło tajnego przymierza i znak pozwalający na rozróżnienie „swoich” od „wrogów”. Wskazuje przy tym na trwałość owej funkcji znaczącej, jaką w polskim rytuale patriotycznym pełni wspólne śpiewanie Boże coś Polskę.

Keywords

PL

pieśń; rytuał; patriotyzm; tożsamość; szibbolet

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Załącznik Kulturoznawczy
• Year: 2015
• Issue: 2
• Pages: 102-113

Dates

published

2015

Contributors

author

Siwicka Dorota

References

• Jacques Derrida, Szibbolet dla Paula Celana, Wydawnictwo FA-Art, tłum. A. Dziadek, Katowice 2000.
• M. Janion, Reduta. Romantyczna poezja niepodległościowa, Kraków 1979, s. 15-16.
• Dora B. Kacnelson, Z dziejów polskiej pieśni powstańczej XIX wieku. Folklor powstania styczniowego, Ossolineum, Wrocław 1979.
• Julian Komar, Warszawskie manifestacje patriotyczne 1860-1861, PWN, Warszawa 1970.
• Manifestacje warszawskie w 1861 r. z dodatkiem „Śpiewów nabożnych” (1861), Warszawa 1916.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Wydawnictwo Pallotinum, Poznań 1980.
• Bogdan Zakrzewski, „Boże, coś Polskę” Alojzego Felińskiego, wyd. 2 uzup., Ossolineum, Wrocław 1987.