Perspektywa miejska w socjologii Elżbiety Tarkowskiej

• Authors: Cobel-Tokarska Marta , Pokrzywa Anna , Prokopczuk Magda

Title variants

EN

The urban perspective in Elżbieta Tarkowska’s sociology

Abstracts

PL

Artykuł ma na celu zaprezentowanie miejskiej perspektywy w pracy naukowej Elżbiety Tarkowskiej. Uczona, kojarzona głównie z socjologią czasu, kultury i ubóstwa, podejmowała wątki miejskie w swoich publikacjach, projektach badawczych oraz pracy dydaktycznej, tworząc specyficzny sposób patrzenia na miasto. Na podstawie analizy dorobku naukowego Elżbiety Tarkowskiej w artykule zostały opisane podejmowane przez nią wątki dotyczące przemian miasta w czasie, kultury miejskiej, jej multisensoryczności oraz stylów życia mieszkańców współczesnych miast. Perspektywa postrzegania zjawisk miejskich w kategoriach procesualności, czasoprzestrzeni, pamięci, mikro- -zależności i lokalności może służyć badaczom społecznym jako narzędzie analityczne w badaniu miasta i miejskości.

EN

This article aims to show the urban perspective in Elżbieta Tarkowska’s academic work. The scientist commonly associated with time, culture and poverty, undertook city-related topics in numerous publications, research and her didactic work. The result is a unique way of looking at the city. Based on her publications, in the article, we show points related to space-time, the transformation of the city in time, urban culture, its multi-sensuality and the lifestyles of the inhabitants of modern cities. Elżbieta Tarkowska’s urban perspective connected with trajectory, space-time, memory, micro-reliances and locality can be useful for other social researchers as a way to analyse cities and urban life.

Keywords

PL

Elżbieta Tarkowska; socjologia miasta; studia miejskie; miasto; kultura iwentu; wielozmysłowość

EN

sociology of the city; urban sociology; urban studies; city; culture of event; multi-sensuality

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2018
• Volume: LXVII (67)
• Issue: 4
• Pages: 59-75

Contributors

author

Cobel-Tokarska Marta

• Akademia Pedagogiki Specjalnej, Instytut Filozofii i Socjologii, Katedra Socjologii Kultury, Warszawa

author

Pokrzywa Anna

• Akademia Pedagogiki Specjalnej, Instytut Filozofii i Socjologii, Zakład Metod Badań Społecznych i Ewaluacyjnych, Warszawa

author

Prokopczuk Magda

• Akademia Pedagogiki Specjalnej, Instytut Filozofii i Socjologii, Katedra Socjologii Kultury, Warszawa

References

• Augé Marc. 2010. Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności. Warszawa: PWN.
• Bachmann-Medick D oris. 2012. Cultural turns: nowe kierunki w naukach o kulturze. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Barber Benjamin. 2013. „Państwa umierają, miasta nas zbawią. Z Benjaminem Barberem rozmawia Katarzyna Wężyk”. Gazeta Wyborcza, 12–13.10.2013.
• Barber Benjamin. 2014. Burmistrzowie rządzą światem. W: Miasto na żądanie. Aktywizm, polityki miejskie, doświadczenia, Ł. Bukowiecki, M. Obarska, X. Stańczyk (red.), 119–123. Warszawa: WUW.
• Bogunia-Borowska Małgorzata, Piotr Sztompka (red.). 2008. Socjologia codzienności. Kraków: Znak.
• Burszta Wojciech J. i in. 2010. Kultura miejska w Polsce z perspektywy interdyscyplinarnych badań jakościowych. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
• Cobel-Tokarska Marta, Anna Pokrzywa, Magda Prokopczuk (red.). 2017. Miasto na dyplomach. Szkoła profesor Elżbiety Tarkowskiej. Warszawa: APS.
• Dymnicka Małgorzata. 2013. Przestrzeń publiczna a przemiany miasta. Warszawa: Scholar.
• Fatyga Barbara. 2015. Kilka uwag o doświadczaniu czasu, dziecięcej ciekawości i nauce. W: Socjologia czasu, kultury i ubóstwa, K. Górniak, T. Kanasz, B. Pasamonik, J. Zalewska (red.), 149–154. Warszawa: APS.
• Florida Richard. 2010. Narodziny klasy kreatywnej. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
• Frysztacki Krzysztof. 2009. Socjologia problemów społecznych. Warszawa: Scholar.
• Harvey David. 2012. Bunt miast: Prawo do miasta i miejska rewolucji. Warszawa: Fundacja Bęc bZmiana.
• Hoffmann Beata. 2013. Perfumy. Uwarunkowania kulturowo-społeczne. Kraków: Impuls.
• Hopfinger Maryla. 2010. Literatura i media. Po 1989 roku. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Ihnatowicz Ireneusz, Antoni Mączak, Benedykt Z ientara, Janusz Żarnowski. 1988. Społeczeństwo polskie od X do XX wieku. Warszawa: KiW.
• Jałowiecki Bohdan, Marek Szczepański. 2002. Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej. Warszawa: Scholar.
• Jawłowska Aldona, Edmund Mokrzycki. 1978. Style życia a przemiany struktury społecznej.
• Propozycja typologii historyczno-socjologicznej. W: Styl życia: przemiany we współczesnej Polsce, A. Siciński (red.), 182–228. Warszawa: PWN.
• Karpiński Andrzej. 1983. Pauperes. O mieszkańcach Warszawy XVI i XVII wieku. Warszawa: PWN.
• Kłoskowska Antonina. 1972. Społeczne ramy kultury. Warszawa: PWN.
• Kracik Jan, Michał Rożek. 1986. Hultaje, złoczyńcy, wszetecznice w dawnym Krakowie. O marginesie społecznym XVI–XVIII wieku. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Krajewski Marek. 2003. Kultury kultury popularnej. Poznań: WUAM.
• Krajewski Marek. 2012. Niewidzialne miasto. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
• Kraśko N ina. 2015. Elżbieta Tarkowska w społecznej roli uczonej. W: Socjologia czasu, kultury i ubóstwa, K. Górniak, T. Kanasz, B. Pasamonik, J. Zalewska (red.), 40–57. Warszawa: APS.
• Kubicki Paweł. 2011. „Nowi mieszczanie – nowi aktorzy na miejskiej scenie”. Przegląd Socjologiczny 2–3(60): 203–227.
• Majer Andrzej. 2010. Socjologia i przestrzeń miejska. Warszawa: PWN.
• Makowski Grzegorz. 2004. Świątynia konsumpcji. Geneza i społeczne znaczenie centrum handlowego. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
• Nijakowski Lech. 2006. Domeny symboliczne. Warszawa: Scholar.
• Pawełczyńska Anna, Elżbieta Tarkowska. 1987. Life styles of individuals and families in Polish cities. W: Ways of life in Finland and Poland, J.P. Roos, A. Siciński (eds.), 89–110. Aldershot: Avebury.
• Podemski Krzysztof. 2004. Socjologia podróży. Poznań: WUAM.Pokrzywa Anna, Magda Prokopczuk, Elżbieta Tarkowska. 2017. Społeczny i kulturowy wymiar nowych inicjatyw miejskich na przykładzie dzielnicy Ochota: problemy społeczne, aktywność, kultura. W: Miasto na dyplomach. Szkoła profesor Elżbiety Tarkowskiej, M. Cobel--Tokarska, A. Pokrzywa, M. Prokopczuk (red.), 34–73. Warszawa: APS.
• Prokopczuk Magda. 2014. Kultura czy natura? O osmologicznych konsekwencjach strategii dezodoryzacji, praca magisterska obroniona w Akademii Pedagogiki Specjalnej, maszynopis.
• Simmel Georg. 2006. Most i drzwi. Wybór esejów. Warszawa: Oficyna Naukowa. Socjologia to coś więcej niż zawód… Rozmowa z profesor Elżbietą Tarkowską. 2015. W: Socjologia czasu, kultury i ubóstwa, K. Górniak, T. Kanasz, B. Pasamonik, J. Zalewska (red.), Warszawa: APS.
• Sułkowski Bogusław. 2011. „«Społeczne ramy kultury» czterdzieści lat później. Pięć modeli komunikacji kulturowej”. Kultura i Społeczeństwo 2–3(55): 4–32.
• Szczepański Marek, Weronika Ś lęzak-Tazbir. 2008. „Miejskie pachnidło. Fragmentacja i prywatyzacja przestrzeni w perspektywie osmologicznej”. Studia Regionalne i Lokalne 2(32): 18–40.
• Szlendak Tomasz. 2010. „Wielozmysłowa kultura iwentu. Skąd się wzięła, czym się objawia i jak w jej ramach oceniać dobra kultury?”. Kultura Współczesna 4(66): 80–97.
• Szlendak Tomasz, Krzysztof Olechnicki. 2017. Nowe praktyki kulturowe Polaków. Megaceremoniały i subświaty. Warszawa: PWN.
• Tarkowska Elżbieta. 1987. Czas w społeczeństwie. Problemy, tradycje, kierunki badań. Wrocław: Ossolineum.
• Tarkowska Elżbieta. 1992. Czas w życiu Polaków. Wyniki badań, hipotezy, impresje. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Tarkowska Elżbieta. 1995. „Czas podróży, włóczęgi, wędrówki”. Res Publica Nowa 7–8(82–83): 12–14.
• Tarkowska Elżbieta. 1996. „Czas w kulturze współczesnej”. Kultura i Społeczeństwo 4(40): 131–134.
• Tarkowska Elżbieta. 1999a. „Nie tylko socjologia wsi”. Kultura i Społeczeństwo 2(43): 203–205.
• Tarkowska Elżbieta. 1999b. Spór o niedzielę w perspektywie globalnych przemian kulturowych. W: Religia i kultura w globalizującym się świecie, M. Kempny, G. Woroniecka (red.), 112–120. Kraków: Nomos.
• Tarkowska Elżbieta. 2000a. Bieda, historia i kultura. W: Zrozumieć biednego. O dawnej i obecnej biedzie w Polsce, E. Tarkowska (red.), 9–25. Warszawa: IFiS PAN.
• Tarkowska Elżbieta. 2000b. O dawnej i obecnej biedzie w Polsce. W: Zrozumieć biednego. O dawnej i obecnej biedzie w Polsce, E. Tarkowska (red.), 49–60. Warszawa: IFiS PAN.
• Tarkowska Elżbieta. 2002. „Sto lat badań ubóstwa: kierunki zmian i nowe tematy”. Kultura i Społeczeństwo 4(46): 179–188.
• Tarkowska Elżbieta. 2011. Czas i pamięć w kulturze i społeczeństwie. W: Krótkie wykłady z socjologii, A. Firkowska-Mankiewicz, T. Kanasz, E. Tarkowska (red.), 29–44. Warszawa: APS.
• Tarkowska Elżbieta. 2012. Przyszłość raczej teraz. W: Coś, które nadchodzi. Architektura XXI w., B. Świątkowska (red.), 114–116. Warszawa: Fundacja Bęc-Zmiana.
• Tarkowska Elżbieta. 2013a. „Łódzka szkoła badań ubóstwa”. Kultura i Społeczeństwo 4(57): 199–206.
• Tarkowska Elżbieta. 2013b. Socjologia kultury współczesnej. W: Krótkie wykłady z socjologii, A. Firkowska-Mankiewicz, T. Kanasz, E. Tarkowska (red.), 152–171. Warszawa: APS.
• Tarkowska Elżbieta. 2014. „Kultura wielozmysłowa: powrót do Kitowicza?”. Societas/Communitas 1(58): 47–58.
• Tarkowska Elżbieta. 2016a. „Pamięć w kulturze teraźniejszości”. Kultura i Społeczeństwo 4(60): 133.
• Tarkowska Elżbieta. 2016b. „Życie codzienne jako przedmiot nie tylko najnowszej socjologii. Na marginesie Socjologii Codzienności”. Kultura i Społeczeństwo 4(60): 97–98.
• Wilson William J. 1987. The truly disadvantaged. The inner city, the underclass, and public policy. Chicago: University of Chicago Press.
• Zalewska Joanna. 2015. Kategoria stylów życia w twórczości naukowej Elżbiety Tarkowskiej. W: Socjologia czasu, kultury i ubóstwa, K. Górniak, T. Kanasz, B. Pasamonik, J. Zalewska (red.), 157–167. Warszawa: APS