Sieć ekstremizmów religijnych i politycznych. Sojusznicy i wrogowie

• Authors: Izak Krzysztof
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zwiększa się zjawisko radykalizacji przekonań i zachowań różnych grup społecznych, co przyczynia się do wzrostu antagonizmów. Rzekomy lub uzasadniony strach i niechęć do obcych religijnie i kulturowo imigrantów wykorzystują ugrupowania populistyczne i skrajnie prawicowe, które zyskują coraz większe poparcie elektoratu. Krótkowzroczna polityka władz w wielu krajach UE, stawiająca przywileje imigrantów ponad prawa i bezpieczeństwo własnych obywateli, prowadzi do braku zaufania do państwa i szukania pomocy w środowiskach znajdujących się często na marginesie sceny politycznej, ale za to aktywnych społecznie, choć niekiedy wyłącznie na potrzeby propagandowe i z czystego koniunkturalizmu. Trudno nie przyznać racji niektórym środowiskom antyimigranckim, które wytykały władzom własnych krajów i Brukseli, że w wydawanych przez nich decyzjach brakuje poszanowania dla bezpieczeństwa własnych obywateli. Podważały one również politykę gloryfikującą wielokulturowość, która – jeśli chodzi o wyznawców islamu – już dawno poniosła klęskę. W odpowiedzi organizacje antyimigranckie i antymuzułmańskie spotykają się z oskarżeniami o rasizm, islamofobię, nacjonalizm i faszyzm, z którymi niekiedy niewiele mają wspólnego. W dialogu elit politycznych ze skrajną prawicą te pierwsze pomijają europejskie, chrześcijańskie dziedzictwo, tożsamość, kulturę i powoli odradzające się tendencje narodowe jako odpowiedź na „inwazję obcych”. Adwersarze z kolei oskarżają elity o arogancję, cynizm, obłudę, lenistwo umysłowe, krótkowzroczność oraz dbanie o własne interesy kosztem swojego narodu. Często są to słuszne uwagi, ponieważ uległość wielu polityków wobec islamu i nadmiar przywilejów dla wyznawców tej religii, łącznie z pobłażliwym traktowaniem przestępców wywodzących się z tego środowiska, musi prowadzić do sprzeciwu, a w końcu – do buntu, który rodzi przemoc. Zachodnia liberalna demokracja kierująca się prawami człowieka, wolnością słowa i wyznania coraz bardziej zatraca zdolność do ideologicznej konfrontacji nie tylko z obcymi religijnie i kulturowo mniejszościami, lecz także z własnymi obywatelami przyjmującymi coraz bardziej skrajne postawy. Obserwuje się ostrą konfrontację idei prezentowanych przez obie strony ekstremy politycznej, zarówno w cyberprzestrzeni, jak i na ulicach wielu miast, a po środku, między nimi, znajdują się nielegalni imigranci i radykalny islam. W dobie powszechnego i błyskawicznie rozwijającego się dostępu do źródeł komunikacji elektronicznej i mediów społecznościowych ten konflikt etniczno-religijno-kulturowo-narodowościowy musi narastać i coraz łatwiej będzie mu przekroczyć granice przemocy fizycznej. Z pewnością jest ona powstrzymywana przez dobrą koniunkturę gospodarczą Europy, ale nie wiadomo, jak długo ona potrwa. Próby tolerowania przez władze takiej sytuacji i szukania kompromisu lub porozumienia z ekstremistami różnych nurtów religijnych czy politycznych nigdy nie przyniosły uspokojenia nastrojów społecznych. Nie przyczyniły się też do poprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego, a co najwyżej na krótki czas powstrzymały wybuch konfliktów społecznych. Metodą na ich uspokojenie nie są również obietnice i kolejne ustępstwa wobec środowisk ekstremistycznych, ponieważ prowadzą one do kolejnych żądań, często trudnych do spełnienia.

EN

The phenomenon of radicalization of beliefs and behaviors of various social groups is expanding, which contributes to the growth of antagonisms. Alleged or justified fear and reluctance to foreign religiously and culturally immigrants use populist and extreme right groups, which gain ever greater support of the electorate. Shortsighted policy of the authorities in many EU countries, which places immigrants’ privileges over the rights and security of their own citizens, leads to a lack of trust in the state and seeking help in environments often on the margins of the political scene, but socially active, though sometimes only for propaganda purposes and pure opportunism. It is hard not to admit to some anti-immigrant communities that have pointed out to their own authorities and Brussels that in the decisions issued by them there is a lack of respect for the security of their own citizens. They also undermined the policy of glorifying multiculturalism, which – when it comes to Islam’s followers – had long ago failed. In response, anti-immigrant and anti-Muslim organizations face accusations of racism, islamophobia, nationalism and fascism, with whom they have little in common. In the dialogue between the political elite and the extreme right, the former omit European Christian heritage, identity, culture and slowly reviving national tendencies as a response to the “foreign invasion.” Adversaries, in turn, accuse the elite of arrogance, cynicism, hypocrisy, mental laziness, short-sightedness and caring for their own interests at the expense of their nation. Often these are justifications, because the submission of many politicians to Islam and the excess of privileges for believers of this religion, including the lenient treatment of criminals originating from this environment, must lead to opposition, and finally to rebellion, which gives rise to violence. Western liberal democracy, guided by human rights, freedom of speech and religion, loses its ability to ideological confrontation not only with religious and culturally minority aliens, but also with its own citizens taking more and more extreme attitudes. There is a sharp confrontation of the ideas presented by both sides of political extremism both in cyberspace and on the streets of many cities, and in the middle, between them, there are illegal immigrants and radical Islam. In the era of widespread and fast-growing access to electronic communication sources and social media, this ethno-religious-cultural-national conflict must grow and it will be easier to cross the limits of physical violence. It is certainly held back by the good economic situation in Europe, but it is not known how long it will last. Attempts to tolerate such a situation by the authorities and to seek a compromise or agreement with extremists of various religious or political trends have never brought a calming down of social attitudes. They also did not contribute to the improvement of public safety and order, and at most prevented the outbreak of social conflicts for a short time. Their method of calming them is also not promises and further concessions to extremist circles, because they lead to further demands, often difficult to meet.

Keywords

PL

ekstremizm; ewangelikalizm; faszyzm; islam; islamizm; islamofaszyzm; nazizm; neofaszyzm; neonazizm; radykalizm; protestantyzm

EN

evangelicalism; extremism; fascism; Islam; Islamism; islamofascism; Nazism; neo-fascism; neo-Nazism; Protestantism; radicalism

• Publisher: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Journal: Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Year: 2019
• Volume: 11
• Issue: 21
• Pages: 96-134

Dates

published

2019-11-29

Contributors

author

Izak Krzysztof

• emerytowany funkcjonariusz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego

References

• Armstrong K., W imię Boga. Fundamentalizm w judaizmie, chrześcijaństwie i islamie, Warszawa 2005, W.A.B
• Baudrillard J., L’esprit du terrorisme, „Le Monde” z 3 listopada 2001 r.
• Bobako M., Islamofobia jako technologia władzy. Studium z antropologii politycznej, Kraków 2017, Universitas
• Camus R., Le Grand Remplacement, Neuilly-sur-Seine 2011, David Reinharc
• Czaja J., Terroryzm polityczny we Włoszech, w: Terroryzm polityczny, J. Muszyński (red.), Warszawa 1981, PWN
• Durand S., Islamofaszyzm, ideologiczny straszak ekipy Busha, „Le Monde diplomatique”, polska edycja, www.monde-diplomatique.pl [dostęp: 20 V 2008]
• Fanon F., Wyklęty lud ziemi, Warszawa 1985, PIW
• Girard R., Islam, marksizm i apokalipsa, www.wiadomosci.dziennik.pl [dostęp: 5 XI 2007].
• Gorliwość gorsza od dżihadyzmu, „Forum” 2016, nr 26, s. 12–18 (tłumaczenie z „Der Spiegel”)
• Griswold E., Dziesiąty równoleżnik. Doniesienia z pogranicza chrześcijaństwa i islamu, Warszawa 2013, Muza
• Gstrein H., Misyjne karawany kardynała, Warszawa 1986, Verbinum
• Gwozdowska A., Czy Barcelona opuści Hiszpanię, „Wprost”, 3 IX 2017 r., www.wprost.pl [dostęp: 4 IX 2017]
• Institut Montaigne, La fabrique de l’islamisme, www.institutmontaigne.org [dostęp: 22 IX 2018]
• Izak K., Co po Islamskim Państwie Kalifatu? Stan obecny i kierunki rozwoju zagrożeń terrorystycznych, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2018, nr 19, s. 58–86
• Izak K., Leksykon organizacji i ruchów islamistycznych, Warszawa 2016, Dialog
• Izak K., Ograniczenia i problemy w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości imigrantów w Europie, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2017, nr 17, s. 104–137
• Izak K., Zagrożenie terroryzmem i ekstremizmem w Europie na podstawie wybranych przykładów. Teraźniejszość, prognoza ewolucji i kierunki rozwoju, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2011, nr 5, s. 116–148
• Jurczak J., Akty ekstremizmu na polskich i europejskich stadionach piłkarskich, w: Współczesne ekstremizmy: geneza, przejawy, przeciwdziałanie, W. Pływaczewski, P. Lubiewski (red.), Olsztyn 2014, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, s. 51–59
• Kepel G., Jardin A., Terror we Francji. Geneza francuskiego dżihadu, Warszawa 2017, Dialog
• Legutko M., Przemilczany problem, „Gość Niedzielny”, www.gosc.pl [dostęp: 21 IX 2017]
• Malendowicz P., Ruch anarchistyczny w Europie wobec przemian globalizacyjnych przełomu XIX i XX wieku, Warszawa 2013, Difin
• Malendowicz P., Ultralewica a współczesność. Idee, programy, praktyka, Piła 2006, PWSZ
• Mearsheimer J.J., Walt S.M., Lobby izraelskie w USA, Warszawa 2011, Fijorr Publishing
• Moroska-Bonkiewicz A., Organizacje skrajne we współczesnej Europie, ogólna charakterystyka, Warszawa 2013, s. 16, http://www.otwarta.org/wp-content/uploads/2013/05/Moroska-Organizacje-skrajne-w-Europie.pdf [dostęp: 26 III 2019]
• Mucha A., Zamach w Christchurch: Paliwo ideologiczne terroryzmu, „Stop nacjonalizmowi”, https://stopnacjonalizmowi.wordpress.com [dostęp: 26 III 2019]
• Murray D., Przedziwna śmierć Europy. Imigracja. Tożsamość. Islam, Poznań 2017, Zysk i S-ka
• Nowakowska-Krystman A., i in., Terroryzm w ujęciu analiz strategicznych, Warszawa 2015, Difin
• Okraszewski M., Brunatni hipsterzy, „Polityka” 2017, nr 29, s. 51–53
• Pędziwiatr K., Od islamu imigrantów do islamu obywateli: muzułmanie w krajach Europy Zachodniej, Kraków 2005, Nomos
• Pytko K., Czerwono-czarni, „Focus Historia” 2017, nr 2, s. 36–41
• Rodinson M., Marxisme et monde musulman, Paris 1972, Le Seuil
• Rubin B., Schwanitz W.G., Hitlerowcy, islamiści i narodziny nowożytnego Bliskiego Wschodu, Kraków 2014, Vis-à-vis Etiuda.
• Shwartz S., What is islamofascism?, „The Weekly Standard”, 16 VIII 2016 r. www.weeklystandard.com [dostęp: 17 VIII 2006]
• Siadkowski A.K, Islam. Anatomia strachu, Warszawa 2018, Difin
• Stefanicki R., Biali poganie jak dżihadyści, „Gazeta Wyborcza” z 18 marca 2019 r.
• Stempień M.S., Państwo Islamskie. Nowe oblicze terroryzmu?, Warszawa–Siedlce 2018, Rytm, UPH.
• Stępień S., Koncepcje polityczne ekstremizmu prawicowego w III Rzeczypospolitej, w: Doktryny i ruchy współczesnego ekstremizmu politycznego, Olszewski E. (red.), Lublin 2004, UMCS
• Tibi B., Fundamentalizm religijny, Warszawa 1997, PIW
• Tokarczyk R., Teoretyczna a praktyczna istota współczesnego ekstremizmu politycznego, w: Doktryny i ruchy współczesnego ekstremizmu politycznego, Olszewski E. (red.), Lublin 2004, UMCS
• Tomasiewicz J., Nowa populistyczna prawica jako źródło zagrożenia terrorystycznego w Europie, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2013, nr 9, s. 30–51
• Weisman J., American Jews and Israeli Jews Are Headed for a Messy Breakup, „The New York Times”, www.nytimes.com [dostęp: 4 I 2019]
• Wejkszner A., Samotne wilki kalifatu. Państwo Islamskie i indywidualny terroryzm dżihady styczny w Europie Zachodniej, Warszawa 2018, Difin
• Wieliński B.T., Brunatni przeciwko islamistom. Jak Niemcy walczą przeciwko islamistom?, „Gazeta Wyborcza” z 22 listopada 2014 r.
• Współczesne ekstremizmy: geneza, przejawy, przeciwdziałanie, W. Pływaczewski, P. Lubiewski (red.), Olsztyn 2014, UWM
• Zdulski K., III Rzesza a świat islamu, Łódź 2009, Ibidem
• Zimny M., Terroryzm samobójczy. Fakty. Geneza. Analiza, Warszawa 2017, Difin

Identifiers

ISSN

2080-1335