Dwa początki toruńskiej zawodowej organizacji bibliotekarzy. Część 1: Koło Poznańsko-Pomorskie Związku Bibliotekarzy Polskich (1928–1939)

• Authors: Tomkowiak Katarzyna

Title variants

EN

Two Beginnings of Professional Librarians Union of Toruń. Part I: The Poznań-Pomorze Branch of Polish Librarians Union 1928–1939

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest przedstawienie początków aktywności stowarzyszeniowej toruńskich bibliotekarzy w ich organizacji zawodowej w dwudziestoleciu międzywojennym. Ani w mieście, ani na Pomorzu nie powstała samodzielna organizacja bibliotekarzy. W latach 1928–1939 uczestniczono w pracach Koła Poznańsko-Pomorskiego Związku Bibliotekarzy Polskich. Siedzibą organizacji była Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu. Koło powstało w 1928 r., stworzyli je członkowie Koła Poznańskiego Związku oraz Zygmunt Mocarski, dyrektor Książnicy Miejskiej im. Kopernika w Toruniu. Zdecydowanie wyróżniał się on pośród toruńskich bibliotekarzy. Opisano zatem jego poczynania w Związku Bibliotekarzy Polskich w latach 1919–1939 (tj. także przed jego przybyciem do Torunia w 1923 r.). Ustalono i scharakteryzowano listę członków Koła z Torunia (i Pomorza) – bibliotekarzy i instytucji. Pośród nich znaleźli się bibliotekarze z Książnicy Miejskiej, bibliotekarze wojskowi, ale i pracownicy biblioteki pedagogicznej w Toruniu, ponadto Biblioteka Dowództwa Okręgu Korpusu VIII i Okręgowa Biblioteka Pedagogiczna Kuratorium Okręgu Szkolnego Pomorskiego w Toruniu.

EN

This article aims to present the beginning of the professional union activity of Toruń’s librarians in their professional organization from 1928 until 1939. Right after WW1 none of independent librarians union was active neither in city nor in province (Pomerania). Toruń librarians participated in the works of the Circle of Poznań-Pomeranian Union of Polish Librarians. The headquarters of the Union was situated at the University Library of the Poznań University. The Circle was originated in 1928 by members of The Poznań Branch of Polish Librarians Union and director of The Copernicus Municipal Library in Toruń, Zygmunt Mocarski. He was a very strong personality among Toruń librarians. The paper describes his activity during the years 1919–1939 (i.e. also before his arrival in Toruń in 1923). The list of the Circle members from Toruń (and Pomearnia) is presented with some characteristics of librarians added. The same concerns institutions. The list contains librarians from the Municipal Library in Toruń but also army librarians and those from the Pedagogical Library as well as the institutions: the Library of the Corps District Command number VIII and the District Pedagogical Library for the School Superintendent's Office of the Pomeranian District in Toruń.

Keywords

PL

Koło Poznańsko-Pomorskie Związku Bibliotekarzy Polskich; 1928–1939; Książnica Miejska im. M. Kopernika w Toruniu; Mocarski Zygmunt

EN

Mocarski Zygmunt; Nicholas Copernicus Municipal Library; 1928–1939; Poznań-Pomorze Polish Librarians Union

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Toruńskie Studia Bibliologiczne
• Year: 2017
• Volume: 10
• Issue: 2(19)
• Pages: 27-52

Dates

issued

2017-12

Contributors

author

Tomkowiak Katarzyna

• Książnica Kopernikańska w Toruniu

References

• Baszko Agnieszka, Historia Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Poznaniu – początek, „Winieta” 2012, nr 3 (61), s. 2–3.
• Bibliotekarstwo polskie 1925–1951 w świetle korespondencji jego współtwórców. Wyboru listów Adama Łysakowskiego, Mariana Łodyńskiego, Józefa Grycza i Heleny Hleb-Koszańskiej, dokonała Maria Dembowska, Warszawa 1995.
• Boksa Michał, Spuścizny konserwatorów zbiorów, kierowników i dyrektorów Biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, „Biblioteka” 15 (24): 2011, s. 73–95.
• Dydowicz Janina, Gruss Julitta, Stempowicz Mirosława, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich w Poznaniu w latach 1920–1968, Poznań 1968.
• Jazdon Artur, Suchanecki Marian, Działalność Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Wielkopolsce w latach 1920–1984, Poznań 1987.
• Kronika Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich 1917–2000: praca zbiorowa, pod red. Andrzeja Kempy, Warszawa 2001.
• Kronika Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich 1917–2007: praca zbiorowa, pod red. Andrzeja Kempy, Warszawa 2007.
• Łozowski Franciszek, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich w Wielkopolsce (1920–2000), Poznań 2001.
• Matysiak Jarosław, Działalność bibliotekarska i bibliofilska profesora Kazimierza Kaczmarczyka (1878–1966), dyrektora Archiwum Państwowego w Poznaniu, „Biblioteka” 15 (24): 2011, s. 57–72.
• Paszkiewicz Urszula, Zygmunt Mocarski bibliograf, bibliotekarz, bibliolog, „Studia o Książce” t. 7: 1977, s. 151–208.
• Tomkowiak Katarzyna, Biblioteki w Toruniu w latach 1920–1939 (część I, II, III), „Folia Toruniensia” t. 4: 2004, s. 61–95; t. 5: 2005, s. 51–72; t. 6: 2006, s. 45–57.
• Tomkowiak Katarzyna, Książnica Miejska im. Kopernika w Toruniu (1923–1939), rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem dra hab. Jarosława Kłaczkowa, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydział Nauk Historycznych. Instytut Historii i Archiwistyki, Toruń 2012.
• Tomkowiak Katarzyna, Okoliczności powstania Książnicy Miejskiej w Toruniu, „Rocznik Toruński” t. 25: 1998, s. 83–100.
• Tomkowiak Katarzyna, Okoliczności powstania Książnicy Miejskiej w Toruniu, [w:] Księga pamiątkowa jubileuszu 75-lecia Książnicy Miejskiej w Toruniu 10–11 grudnia 1998 r., Toruń 1999, s. 11–29.
• Tomkowiak Katarzyna, Życie wśród książek. Alojzy Tujakowski (1914–1992) – księgarz, bibliotekarz, pedagog, działacz społeczny i samorządowy, [w:] Alojzy Tujakowski. Życie i działalność (1914–1992): księga pamięci, pod red. Reginy Sakrajdy, Toruń 2008, s. 11–78.

Identifiers

DOI

10.12775/TSB.2017.016