Obowiązek ubezpieczenia społecznego rolników

• Authors: Plawucka Helena

Title variants

EN

Social insurance obligation for farmers

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

System ubezpieczenia społecznego rolników od początku został ukształtowany jako system szczególny i odrębny w stosunku do powszechnego ubezpieczenia społecznego. Zasadę tę utrzymuje także obecnie obowiązująca ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, która w art. 5 stanowi, iż ubezpieczenie społeczne rolników, jeżeli nie podlegają oni ubezpieczeniu na podstawie jej przepisów, regulują odrębne przepisy. Podmiotowy zasięg ubezpieczenia społecznego rolników (zwanego dalej ubezpieczeniem rolniczym) zależy od zakresu pojęć: rolnika, działalności rolniczej oraz gospodarstwa rolnego. Ubezpieczeniem rolniczym jest objęty także małżonek rolnika (z wyjątkami) oraz domownicy, czyli osoby bliskie rolnikowi (niekoniecznie spokrewnione), które stale pracują w gospodarstwie rolnym, lecz nie są związane z rolnikiem stosunkiem pracy. W opracowaniu powołano orzeczenia sądowe precyzujące poszczególne elementy wskazanych pojęć. Ubezpieczeniu rolniczemu obowiązkowo (w odniesieniu do obu jego rodzajów) podlega rolnik oraz jego domownik, którego gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny, jeżeli osoby te nie podlegają innemu ubezpieczeniu społecznemu lub nie mają ustalonego prawa do emerytury, renty albo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Ustawa dopuszcza jednak możliwość objęcia takim ubezpieczeniem (na wniosek) w pełnym zakresie także rolnika posiadającego użytki rolne poniżej tego progu pod warunkiem, że działalność rolnicza stanowi stałe źródło jego utrzymania, co budzi zastrzeżenia. Zasady podlegania rolników ubezpieczeniu społecznemu wymagają nadal dyskusji, co wynika przede wszystkim z potrzeby zmniejszenia bardzo dużej obecnie dotacji z budżetu państwa na rzecz rolniczego funduszu emerytalno-rentowego. W opracowaniu przedstawiono zgłaszane w związku z tym propozycje dotyczące zakresu podmiotowego omawianego systemu oraz wysokości i konstrukcji składek na to ubezpieczenie.

EN

The farmers’ social insurance system was formed at the very beginning to be a special and separate system in relation to universal social insurance. This principle is also maintained by the current Act on the social insurance system, which in art. 5 provides that farmers’ social security, if they are not insured under its provisions, shall be governed by separate provisions. The subject range of farmers’ social insurance (hereinafter referred to as agricultural insurance) depends on the scope of the terms: farmer, agricultural activity and farm. Farmer’s insurance is also covered by the farmer’s spouse (with some exceptions) and household members, i.e., persons close to the farmer (but not necessarily related), who are permanently employed on the farm, but who are not related to the farmer’s employment relationship. The judicial decisions specifying particular elements of the terms indicated are set out in the paper. Agricultural insurance is compulsory (for both types of insurance) subject to a farmer and his / her household where the farm in question covers more than 1 ha of agricultural land or special division if they are not subject to other social insurance or have no established right to a pension or other benefi ts from the social insurance system. However, the Act allows for the possibility, under the proposal, to cover such insurance on a full scale basis also for a farmer holding agricultural land below this threshold, provided that the agricultural activity is a permanent source of subsistence, and this raises objections. The principle of subjecting farmers to social insurance still needs to be discussed, which is mainly due to the need to reduce the current sizeable state subsidy to the agricultural pension fund. The proposals presented in this regard are related to the scope of the subject matter for the discussed system and the amount and construction of the premiums for this insurance.

Keywords

PL

subsydiarność ubezpieczenia rolniczego; rolnik, domownik; działalność rolnicza; gospodarstwo rolne; składka

EN

agricultural insurance subsidy; farmer; household member; agricultural activity; farm, contribution

• Publisher: Zakład Ubezpieczeń Społecznych
• Journal: Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka
• Year: 2017
• Issue: 3/2017
• Pages: 93-115

Dates

published

2018-01-25

Contributors

author

Plawucka Helena

• Uniwersytet Wroclawski

References

• Bińczycka-Majewska T., Zabezpieczenie emerytalne rolników indywidualnych [w:] Ryzyko starości – problemy zabezpieczenia, Kraków 2007.
• Jagła W., KRUS a funkcja wspierania rozwoju drobnej przedsiębiorczości, „Ubezpieczenia w Rolnictwie” 2008, nr 36.
• Jagła W., Problemy z reformą systemu ubezpieczenia społecznego rolników, „Ubezpieczenia w Rolnictwie” 2009, nr 37.
• Jagła W., Problemy ubezpieczenia społecznego rolników, red. W. Jóźwiak, Warszawa 2014.
• Jaskuła W., Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników – postulaty de lege ferenda, „Ubezpieczenia w Rolnictwie” 2008, nr 33.
• Jaskuła W., Ubezpieczenie społeczne rolników po nowelizacji, „Ubezpieczenia w Rolnictwie” 2009, nr 37.
• Jaskuła W., KRUS jednak nie dla każdego, „Ubezpieczenia w Rolnictwie” 2014, nr 51–52.
• Jedynak T., Funkcjonowanie systemu zabezpieczenia emerytalnego rolników, „Ubezpieczenia w Rolnictwie” 2015, nr 54.
• Jedynak T., Kierunki modyfi kacji niektórych elementów systemu ubezpieczenia społecznego rolników w Polsce w świetle doświadczeń wybranych krajów europejskich, „Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka” 2017, nr 2.
• Jończyk J., Reforma zabezpieczenia społecznego rolników, „Materiały Informacyjne ZUS” 1995, nr 8.
• Kowalski A., Znaczenie uchwalenia i funkcjonowania ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, „Ubezpieczenia w Rolnictwie” 2012 nr 46.
• Michna W., Związki polskiego systemu ubezpieczeń społecznych rolników indywidualnych z polityką rolną oraz wynikające stąd konsekwencje [w:] XV lat ubezpieczenia społecznego rolników w Polsce (konferencja naukowa), Warszawa 1993.
• Neneman J., Plich M., Zagórski M., Koncepcja reformy systemu ubezpieczeń społecznych rolników, Warszawa 2013.
• Orlewski M., Słotwiński Ł., Zakres podmiotowy ubezpieczenia społecznego rolników, „Rejent” 2005, nr 2.
• Podstawka M., Ocena polityki egalitaryzmu ubezpieczeniowego w KRUS i ZUS, „Ubezpieczenia w Rolnictwie” 2010, nr 38.
• Podstawka M., Uwagi do opracowania pt. Koncepcja reformy systemu emerytalno-rentowego rolników autorstwa dr. W. Kobielskiego, „Ubezpieczenia w Rolnictwie” 2015, nr 54.
• Podstawka M., Ubezpieczenie społeczne rolników i jego perspektywy, „Polityka Społeczna” 2016, nr 1.
• Puślecki D., Nowa konstrukcja zasiłku macierzyńskiego z ubezpieczenia społecznego rolników, „Ubezpieczenia w Rolnictwie” 2015, nr 55–56.
• Szymecka-Wesołowska A., O potrzebie reformy systemu ubezpieczenia społecznego rolników – głos w dyskusji, „Ubezpieczenia w Rolnictwie” 2008, nr 36.
• Szymecka-Wesołowska A., Wsparcie rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników – propozycje rozwiązań, „Ubezpieczenia w Rolnictwie” 2010, nr 38.
• Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz, red. B. Gudowska, J. Strusińska--Żukowska, Warszawa 2011.
• Wierzbowski B., Ubezpieczenie społeczne a inne systemy świadczeniowe w rolnictwie[w:] XV lat ubezpieczenia społecznego rolników w Polsce (konferencja naukowa), Warszawa 1993.

Identifiers

ISSN

1731-0725