Spółdzielnia europejska w świetle Międzynarodowych Zasad Spółdzielczych

• Authors: Bierecki Dominik

Title variants

EN

European Cooperative Society (SCE) in the light of International Cooperative Principles

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Międzynarodowy Związek Spółdzielczy (MZS; ang. International Cooperative Alliance; ICA) jest organizacją zrzeszającą spółdzielnie, organizacje spółdzielcze oraz inne organizacje kontrolowane przez spółdzielnie lub prowadzące działalność związaną z realizacją założeń ruchu spółdzielczego. Członkami MZS mogą być organizacje, które spełniają warunki określone w Deklaracji Spółdzielczej Tożsamości oraz których cele są zgodne z celami MZS. W Deklaracji Spółdzielczej Tożsamości zawarte są tzw. zasady roczdelskie. Przyjmuje się, że zasady te zostały wykształcone w jednej z pierwszych spółdzielni, którą założono w 1844r. w Rochdale, w Anglii. Spółdzielnie są jedynymi przedsiębiorstwami na świecie o uzgodnionych, międzynarodowych zasadach funkcjonowania. Zasady roczdelskie nie stanowią jednak norm prawnych prawa krajowego lub międzynarodowego i tym samym nie są powszechnie obowiązujące. Zasady te są wewnętrznymi normami MZS. Wyróżniają one spółdzielnie spośród innych organizacji społecznych i gospodarczych typu korporacyjnego i zakładowego. Instytucja prawna spółdzielni europejskiej została ustanowiona przez prawodawcę europejskiego w rozporządzeniu Rady (WE) Nr 1435/2003 z dnia 22 lipca 2003r. w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (Dz. Urz. WE z 18 sierpnia 2003 r., L 207/1). Rozporządzenie to stosuje się bezpośrednio w każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej. Przepisy prawa państwa członkowskiego regulują funkcjonowanie spółdzielni europejskiej w sprawach nieuregulowanych przez rozporządzenie o spółdzielni europejskiej. Analiza przeprowadzona w niniejszym artykule na gruncie prawa polskiego prowadzi do wniosku, że jedynie przy zastosowaniu do spółdzielni europejskiej przepisów krajowych dojdzie do sytuacji, w której jej działalność będzie wypełniać postulaty wyrażone przez zasady roczdelskie.

EN

The International Cooperative Alliance (ICA) is the organization of cooperatives, cooperative organizations, and other organizations controlled by cooperatives or conducting the activity that is related to fulfilling the objectives of the cooperative movement. ICA members can be organizations that conform to the conditions laid down in the Statement of Cooperative Identity and observe objectives of the ICA. The Statement of Cooperative Identity consists of the so-called Rochdale Principles. The principles included in the Statement of Cooperative Identity are called Rochdale Principles because it is assumed that they were developed at one of the first cooperatives established in Rochdale, England, in 1844. Due to a declaration of The Statement of Cooperative Identity cooperatives are the only enterprises in the world with the agreed international principles of their operation. However the Rochdale Principles that consist on The Statement of Cooperative Identity are not legal standards. They are not standards of international law or international agreements. The standards introduced by ICA are not commonly obligatory. Hence, it can be accepted that they are intra-organizational procedural standards. However, they make cooperatives stand out among other social and economic organizations such as corporations and enterprises. The introduction of European Cooperative Society (SCE) into the legal systems of European Union (EU) member states followed the Council Regulation (EC) No. 1435/2003 of 22nd July 2003 on the Statutes for a European Cooperative Society (SCE), OJ EU L207/1 of 18 August 2003. In the system of European law, a regulation is a normative act that applies in each EU member state in the same form and, principally, is applied directly in each of the states. SCE is subject both to regulations of EU legal acts and normative acts issued by a domestic legislator. In conclusion of analysis of an SCE in the light of the international cooperative principles it has to be indicated that the SCE Regulation contains the legal characteristics of an SCE, but disregards the international cooperative principles that underlie the identity of all cooperatives.

Keywords

PL

spółdzielnia europejska (SCE); Międzynarodowy Związek Spółdzielczy; zasady roczdelskie

EN

European Cooperative Society (SCE); International Cooperative Alliance; Rochdale Principles

• Publisher: Spółdzielczy Instytut Naukowy G. Bierecki sp.j.
• Journal: Pieniądze i Więź
• Year: 2017
• Volume: 20
• Issue: 2(75)
• Pages: 87-104

Dates

published

2017-07

Contributors

author

Bierecki Dominik

• Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku, al. Grunwaldzka 238A, 80-266 Gdańsk, Poland

References

• Banasik M., Skutki orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego dla spraw administracyjnych i sądowoadministracyjnych „w toku”, „Rocznik Administracji i Prawa. Teoria i Praktyka” 2012.
• Bierzanek R., Prawo spółdzielcze w zarysie, Warszawa 1984.
• Birchall J. [w:] Co-operative Governance Fit to Build Resilience in the Face of Complexity, Bruksela 2015.
• Birchall J., Ketilson L.H., Resilience of the Cooperative Business Model in Times of Crisis, Genewa 2009.
• Birchall J., The International Co-operative Movement, Manchester 1997.
• Cioch H., Podstawowe założenia nowego prawa spółdzielczego opracowane przez Komisję Ekspertów przy Prezydencie RP Aleksandrze Kwaśniewskim, „Rejent” 2004, nr 8.
• Cioch H., Prawo spółdzielcze, Warszawa 2011.
• Cioch H., Zasady roczdelskie i ich realizacja w praktyce, „Teka Komisji Prawniczej” II/2009.
• Gocłowski M., Charakter prawny aktu głosowania a dopuszczalność oddania głosu przez pełnomocnika, „Przegląd Prawa Handlowego” 2002, nr 7.
• Grace D., Tangwall L., Alternative Sources of Capital for Credit Unions. International Examples, Madison 2009.
• Grzybowski S., Prawo spółdzielcze w systemie porządku prawnego, Warszawa 1976.
• Guidance Notes to the Co-operative Principles, Bruksela 2015.
• Henrÿ H., Guidelines for Cooperative Legislation, Genewa 2012.
• Jabłońska-Bonca J., Wstęp do nauk prawnych, Poznań 1996.
• Jedliński A., Członkostwo w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, Warszawa 2002.
• Jedliński A., Mędrzecka J., Zasada swobody umów a ważność czynności prawnej, „Rejent” 2003, nr 5.
• L. Morawski, Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
• Niedbała Z., Spółdzielnie osób prawnych i niektóre szczególne rodzaje spółdzielni w świetle obowiązującej i projektowanej ustawy, „Ruch Prawny, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2005, z. 3.
• Opalski A., Pojęcie organu osoby prawnej, „Państwo i Prawo” 2009, nr 1.
• Pietrzykowski K. [w:] System prawa prywatnego, t. 4, Prawo rzeczowe, pod red. E. Gniewka, Warszawa 2012.
• Pietrzykowski K., Prawo spółdzielcze. Komentarz do zmienionych przepisów, Warszawa 1995.
• Piotrowski M., Normy imperatywne i dyspozytywne, Warszawa – Poznań 1990.
• Popiołek W., Akcja – prawo podmiotowe, Warszawa 2010.
• Prawne i ekonomiczne determinanty rozwoju spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w Polsce, pod red. J. Ossowskiego, Sopot 2010.
• Prawo o spółdzielczości ogłoszone w Helsinkach 28 grudnia 2001 r., Warszawa 2002;
• Projekt na dekadę spółdzielczości, Bruksela 2013.
• Radwański Z., Zieliński M. [w:] System prawa prywatnego, t. I, Prawo cywilne – część ogólna, pod red. M. Safjana, Warszawa 2012.
• Safjan M., Zasada swobody umów, „Państwo i Prawo” 1993, nr 4.
• Stelmachowski A., Zarys teorii prawa cywilnego, Warszawa 1998.
• Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2001.
• Z. Niedbała, Komentarz do znowelizowanego prawa spółdzielczego (ustawy z dnia 07.07.1994 r.), Poznań 1994.
• Zakrzewski P., Zasady Międzynarodowego Związku Spółdzielczego, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2005, R. XIV, z. 1.

Identifiers

ISSN

1506-7513