Aktywność edukacyjna seniorów w perspektywie pomyślnego starzenia się

• Authors: Mandrzejewska-Smól Iwona

Title variants

EN

Educational activity in senior citizens in view of successful ageing

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Problematyka pomyślnego starzenia się jest bardzo istotna w obszarze niezależnego i samodzielnego funkcjonowania osób starszych w społeczeństwie. Wiąże się ona bowiem z problematyką dobrego przystosowania do starości, w którym dominują aspekty promujące autonomię i niezależność tej grupy wiekowej. W wielu przypadkach jest to związane z aktywizacją seniorów, która ma ogromne znaczenie w ich życiu. Spośród wielu form aktywności aktywność edukacyjna najsilniej stymuluje uruchamianie zdolności adaptacyjnych, a także wpływa na jakość życia w okresie starzenia się jednostki. Fundamentalny cel edukacji seniorów to umożliwianie optymalnego starzenia się, opartego głównie na możliwie maksymalnie samodzielnym i niezależnym funkcjonowaniu, a także na podejmowaniu aktywnych form uczestnictwa w życiu społecznym. Podejmowanie aktywności edukacyjnej przez osoby starsze, choć nie stanowi idealnego i optymalnego rozwiązania w obszarze problematyki pomyślnego starzenia się, to jest jednak stosunkowo atrakcyjną propozycją w aspekcie jakości życia w starości, zwłaszcza dla osób pragnących kontynuować aktywność edukacyjną lub podejmować ją jako nowy obszar aktywności. Potrzeby osób starszych bowiem są różnorodne i nie zawsze wpisują się w teorię aktywności. Warto więc dokonać poszerzonej refleksji nad rodzajem i zakresem działań w zakresie uaktywniania seniorów, z jednoczesnym poszanowaniem decyzji osób świadomie i dobrowolnie wybierających wycofanie społeczne, aby w konsekwencji nie prowadziło to do ich wykluczenia.

EN

The issue of successful ageing is very significant in terms of independent and unassisted functioning of the senior citizens in the society, since it is related to the problem of a good adaptation to the old age, where aspects promoting the autonomy and independence of that age group dominate. In many cases it is related to the activation of the senior citizens, which is of a great importance in the life of that age group. Out of many forms of activity, the educational activity mostly simulates the adaptation skills, as well as affects the quality of life throughout the ageing period of an individual. The fundamental objective of education in old age is to facilitate optimal ageing, mostly based on possibly maximal unassisted and independent functioning, as well as taking up active forms of participation in social life. Taking up the educational activity by the senior citizens, although it is not an ideal and optimal solution for successful ageing, is still a relatively attractive proposal in terms of the quality of life at old age, especially for those who wish to continue their educational activity or wish to take it up as a new area of activity. The needs of the OAPs vary indeed and do not always coincide with the activity theory. With that in mind, it is worth an extended reflection on the kind and scope of actions to activate the OAPs, at the same time respecting the decision of the people who make an informed and voluntary decision to choose the social withdrawal not to make it lead to their exclusion.

Keywords

PL

pomyślne starzenie się; aktywizacja seniorów; aktywność edukacyjna; osób starszych

EN

successful ageing; senior citizens activation; educational activity of OAPs

• Journal: Szkoła - Zawód - Praca
• Year: 2017
• Issue: 14
• Pages: 82-93

Contributors

author

Mandrzejewska-Smól Iwona

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

References

• Active Ageing; A Policy Framework, A contribution of the World Health Organization
• to the Second United Nations World Assembly on Ageing, Madrid, April 2002, World Health Organization, Geneva 2002.
• Atchley R.C., A Continuity Theory of Normal Aging, „The Gerontologist” 1989, nr 29/2.
• Bień B., Proces starzenia się człowieka, [w:] T. Grodzicki, J. Kocemba, A. Skalska (red.), Geriatra z elementami gerontologii ogólnej, Grupa Via Medica, Gdańsk 2006.
• Boromley D.B., Psychologia starzenia się, tłum. Z. Zakrzewska, PWN, Warszawa 1969.
• Bowling A., Aspiration for older age in the 21st century: what is successful aging?, „International Journal of Aging and Human Development”, Vol. 64, 2007, nr 3.
• Cumming E., Henry W.E., Growing Old: The Process of Disengagement, Basic Books, New York, 1961.
• Czerniawska O., Uczenie się jako styl życia, [w:] M. Dzięgielewska (red.), Przygotowanie do starości, Wyd. UŁ, Łódź 1997.
• Czerniawska O., Style życia w starości, Wyd. Wyższej Szkoły Humanistyczno- -Ekonomicznej, Łódź 1998.
• Fabiś A., Edukacja seniorów – odpowiedź na wymagania współczesności, „Edukacja Dorosłych” 2006, nr 1-2.
• Finogenow M., Rozwój w okresie późnej dorosłości – szanse i zagrożenia, „Acta Universitatis Lodziensis”, Folia Oecocnomica 2013, nr 297, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.hdl_11089_5550/c/finogenow93-104.pdf [dostęp 23.04.2017].
• Frąckowiak A., Edukacja seniorów w Stanach Zjednoczonych, [w:] A. Fabiś (red.), Instytucjonalne wsparcie seniorów – rozwiązania polskie i zagraniczne, Wyższa Szkoła Administracji, Bielsko-Biała 2007.
• Grylewska B., Prewencja gerontologiczna, [w:] T. Grodzicki, J. Kocemba, A. Skalska (red.), Geriatra z elementami gerontologii ogólnej, Grupa Via Medica, Gdańsk 2006.
• Halicki J., Obrazy starości rysowane przeżyciami seniorów, Wyd. Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2010.
• Howe Ch. Z., Selected Social Gerontology Theories and Older Adult Leisure Involvement: A Review of the Literature, „The Journal of Applied Gerontology” 1987, nr 6/4.
• Jabłonko O., Edukacja w życiu seniorów, [w:] M. Makuch, D. Moroń (red.), Osoby starsze w społeczeństwie – społeczeństwo wobec osób starszych, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2011.
• Marcinek P., Funkcjonowanie intelektualne w okresie starości, „Gerontologia Polska”, t. 15, 2007, nr 3, s. 73-74.
• Naegele G., Die Potenziale des Alters nutzen – Chancen für den Einzelnen und die Gesellschaft, [w:] K. Bӧllert, P. Hansbauer, B. Hasenjürgen, S. Langenohl (red.), Die Produktivitӓt des Sozialen. Den sozialen Staat aktivieren, Wiesbaden: VS, Verl. Für Sozialwissenschaften, 2006.
• Pikuła N., Etos starości w aspekcie społecznym. Gerontologia dla pracowników socjalnych, Wyd. WAM, Kraków 2011.
• Rembowski J., Psychologiczne problemy starzenia się człowieka, PWN, Warszawa 1984.
• Schӧnbrodt B., Veil K., Zjawisko wycofania społecznego w kontekście „aktywnego starzenia się”. Potrzeba działania i przykłady dobrych praktyk w Niemczech, „Problemy Polityki Społecznej” 2012, nr 18, 63, http://www.problemypolityki spolecznej.pl/images/czasopisma/PELNE/PPSSiD18.pdf [dostęp 17.05.2017].
• Szarota Z., Gerontologia społeczna i oświatowa. Zarys problematyki, Wyd. Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2004.
• Trempała J., Dwa przełomy w badaniach nad rozwojem psychicznym człowieka, „Przegląd Psychologiczny” 2001, nr 44.
• Trempała J., Dyskryminacja ze względu na wiek a funkcjonowanie i rozwój ludzi starszych, „Zeszyty Naukowe WSHE”, tom XL, Włocławek 2015.
• Zając-Lamparska L., Psychologiczne koncepcje pomyślnego starzenia się, [w:] „Rocznik Andragogiczny”, t. 20, 2013.
• Zych A.A., Człowiek wobec starości. Szkice z gerontologii społecznej, Wyd. InterArt, Warszawa 1995.
• Zych A.A., Słownik gerontologii społecznej, Wyd. Akademickie Żak, Warszawa 2001