Malinowski w „Żółtym Prostokącie”, czyli po co nam antropologia? O interpretacji dzieł antropologicznych w pismach popularnonaukowych

• Authors: Orzeł Zuzanna

Title variants

EN

Malinowski in the Yellow Rectangle, or why is anthropology needed?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ogniskuje się wokół zagadnień badań antropologicznych Bronisława Malinowskiego i ogólnego celu antropologii jako nauki, zestawiając je z problemem upraszczania idei antropologicznych przez media popularne oraz ich głównych odbiorców (widzów i czytelników). W pracy omawiany jest problem turystyki pod kątem głównych powodów, dla których ludzie podróżują w miejsca nieznane, a także kryzys w mediach popularnych (programach turystycznych, czasopismach popularnonaukowych oraz w literaturze podróżniczej). Współcześnie postulaty Malinowskiego, by zrozumieć inną kulturę, sprowadzane bywają do ekspozycji jaskrawych różnic przy równoczesnym zaprezentowaniu ich w formie stylizowanej na fachowy dyskurs naukowy. Według autorki owo przesunięcie znaczenia powoduje skupienie się przez odbiorców na powierzchownym, tanim orientalizmie i egzotyce. Dzieje się tak, ponieważ wielu współczesnych podróżników i odbiorców mediów realizuje schemat Baumanowskiego „ponowoczesnego turysty”, który w czasie podróży poszukuje z góry określonych, wręcz stereotypowych zjawisk i nie wiąże ich z intensywnym poznaniem nowej kultury oraz jej członków. Zagadnienia te prowadzą do pytania: czy główne cele antropologii są wciąż aktualne?

EN

The article is focusing upon anthropological research of Bronislaw Malinowski and the general purpose of anthropology as a science, in comparison to the problem of reducing anthropological theories by the media and their main public (audience and readership). The paper focuses upon the main purposes behind travelling to the unknown places, and a crisis in the media (travel programs, popular science magazines and travel literature). Nowadays, Malinowski’s postulate of an in-depth insight into a culture has been brought to the maximal exposition of most vivid differences and simultaneously presenting it stylised on proper scientific discourse. Thus, the author concludes, that this transfer of senses causes the recipients focusing on the shallow, superficial orientalism and expected exotics. It happens, because many nowadays travellers carries out Bauman’s conception of the “postmodernist tourist”, who seeks certain, stereotypical, phenomenon during their journey and does not connect them with an intense experiencing the culture and its members. Those questions lead to an attempt of defining if the main criteria of anthropology are still up-to-date.

Keywords

PL

literatura podróżnicza; turystyka; banalizacja antropologii kulturowej; Bronisław Malinowski; Laboratorium Kultury

EN

travel literature; tourism; trivialization of cultural anthropology; Bronislaw Malinowski; Laboratorium Kultury

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Laboratorium Kultury
• Year: 2013
• Volume: 2
• Pages: 234-254

Dates

published

2013

Contributors

author

Orzeł Zuzanna

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Filologiczny, Instytut Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych, Zakład Teorii i Historii Kultury

References

• Bauman Z., Ponowoczesne wzory osobowe, „Studia Socjologiczne” 1993, nr 2.
• Castagno D., Za dużo słońca Toskanii. Opowieści o Chianti, przeł. A.P. Zakrzewski, Pascal, Bielsko Biała 2010.
• Czaja D., Reklamowy smak raju: między archetypem a historią, w: Mitologie popularne: szkice z antropologii współczesności, red. D. Czaja, Kraków 1994.
• Gaarder J., Świat Zofii, przeł. I. Zimnicka, Jacek Santorski & CO, Warszawa 1995.
• Gilbert E., Jedz, módl się, kochaj, czyli jak pewna kobieta wybrała się do Italii, Indii i Indonezji w poszukiwaniu wszystkiego, przeł. M. Jabłońska-Majchrzak, Rebis, Poznań 2007.
• National Geographic, http://www.national-geographic.pl, 23.11.2012.
• Jenkins M., Ostatni ludzie z jaskiń, „National Geographic Polska”, luty 2012, nr 2 (149).
• Koziara A., Posłaniec z boskiego świata, „National Geographic Polska”, 2003, nr 2 (43).
• Malinowski B., Argonauci zachodniego Pacyfiku. Relacje o poczynaniach i przygodach krajowców z Nowej Gwinei, przeł. B. Olszewska-Dyoniziak, S. Szynkiewicz, PWN, Warszawa 1981.
• Malinowski B., Życie seksualne dzikich w północno-zachodniej Melanezji. Miłość, małżeństwo i życie rodzinne u krajowców z Wysp Triobrianda Brytyjskiej Nowej Gwinei, przeł. J. Chałasiński, A. Waligórski, PWN, Warszawa 1980.
• Mayer F., Codzienność w Toskanii, przeł. A.B. Kwiatkowska, Prószyński Media, Warszawa 2010.
• Mayer F., Pod słońcem Toskanii, przeł. Z. Kierszys, Prószyński Media, Warszawa 2005.
• Mayle P., Dobry Rok, przeł. H. Pasierska, Prószyński Media, Warszawa 2004.
• Pol Z., Życie seksualne dzikich – Bronisław Malinowski, „National Geographic Polska”, 2010, nr 6 (129).
• Skopek M., Dobra krew. W krainie reniferów, bogów i ludzi, PWN, Warszawa 2012.
• Włodek L., Wakacyjne zbawianie świata, „Gazeta Wyborcza”, 3.07.2011.