Style radzenia sobie ze stresem a stosunek do przyszłości u rodziców osób z niepełnosprawnością intelektualną

• Authors: Anna Koprowicz

Title variants

EN

Coping and attitude to the future in parents of children with intellectual disabilities

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na zależności pomiędzy stylem radzenia sobie ze stresem a stosunkiem do przyszłości u rodziców wychowujących osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Postawiono hipotezę, że rodzice stosujący zadaniowy styl radzenia sobie ze stresem najbardziej optymistycznie myślą o przyszłości swoich niepełnosprawnych dzieci. Hipoteza ta nie znalazła potwierdzenia w badaniach. Okazało się, że największym optymizmem cechują się osoby stosujące unikający styl radzenia sobie, co może mieć związek zarówno ze stosowaniem mechanizmów obronnych, takich jak zaprzeczanie, jak i z potencjalnie większą dostępną siecią wsparcia społecznego.

EN

The purpose of this article is to give attention to the relationship between coping strategies and the attitude to the future in parents raising children with intellectual disabilities. It was hypothesized that parents who used task-oriented coping had the most optimistic view of the future of their children with disabilities. This hypothesis was not confirmed in research. It turned out that the most optimistic were parents using avoidance coping, which may be related both to the use of defense mechanisms such as denial, as well as a potentially more available network of social support.

Keywords

PL

przyszłość; niepełnosprawność intelektualna; radzenie sobie ze stresem

EN

future; intellectual disability; coping

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo
• Year: 2017
• Issue: 1(35)
• Pages: 51-61

Contributors

author

Anna Koprowicz

• Akademia Pomorska w Słupsku, Instytut Pedagogiki i Pracy Socjalnej, ul. Bohaterów Westerplatte 64, 76-200 Słupsk; tel. [phone]

References

• Chodkowska, M. (1995). Mieć dziecko z porażeniem mózgowym. Pamiętniki matek. Lublin: Pracownia Wydawnicza Fundacji „Masz Szansę”.
• Endler, N.S, Parker, J.D.A. (1990). Multidimensional assesment of coping: A critical evaluation. Journal of Personality and Social Psychology, 58, 5, 844–854.
• Goetz, M. (2014). Poświęcenie wypala. Niebieska Linia, 3, http://www.niebieskalinia.pl/pismo/ wydania/dostepne-artykuly/5196-poswiecenie-wypala (dostęp: 15.02.2017).
• Heszen-Niejodek, I. (2000a). Stres i radzenie sobie – główne kontrowersje. W: I. Heszen- Niejodek, Z. Ratajczak (red.), Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne (s. 28–43). Katowice: Wydawnictwo US.
• Heszen-Niejodek, I. (2000b). Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki (s. 465–492). Gdańsk: GWP.
• Kościelska, M. (1995). Oblicza upośledzenia. Warszawa: WN PWN.
• Naerde, A., Tambs, K., Mathiesen, K.S., Dalgard, O.S., Samuelsen, S.O. (2000). Symptoms of anxiety and depression among mothers of pre-school children: Effect of chronic strain related to chilren and child care-taking. Journal of Affective Disorders, 58(3), 181–199.
• Parker, J.D.A., Endler, N.S. (1992). Coping with coping assesment: A critical review. European Journal of Personality, 6, 321–344.
• Pisula, E. (1993). Stres rodzicielski związany z wychowywaniem dziecka autystycznego i z zespołem Downa. Psychologia Wychowawcza, 36(1), 44–52.
• Pisula, E. (1998). Psychologiczne problemy rodziców dzieci z zaburzeniami rozwoju. Warszawa: Wydawnictwa UW.
• Pisula, E. (2009). Rodzeństwo dzieci z zaburzeniami rozwoju. Niebieska Linia, 3, http://www.niebieskalinia. pl/pismo/wydania/dostepne-artykuly/5005-rodzenstwo-dzieci-z-zaburzeniamirozwoju (dostęp: 15.02.17).
• Seligman, M.E.P., Walker, E.F., Rosenhan, D.L. (2003). Psychopatologia. Poznań: Zysk i S-ka.
• Sęk, H. (1993). Wybrane zagadnienia psychoprofilaktyki. W: H. Sęk (red.), Społeczna psychologia kliniczna (s. 472–503). Warszawa: WN PWN.
• Stelter, Ż. (2004). Style radzenia sobie ze stresem a ocena własnej sytuacji życiowej przez matki dzieci z niedorozwojem umysłowym. Studia Edukacyjne, 6, 229–242.
• Szczepaniak, A. (2005). Stosunek rodziców do przyszłości dziecka niepełnosprawnego – wstępne wyniki badań. Edukacja, 2, 35–42.
• Szczepaniak, A. (2008). Lęki i nadzieje dotyczące przyszłości dziecka w wypowiedziach rodziców osób niepełnosprawnych intelektualnie. Edukacja, 4, 102–108.
• Szczepaniak, A. (2010). Poczucie wsparcia społecznego u rodziców osób z niepełnosprawnością intelektualną a ich stosunek do przyszłości. W: D. Apanel, A. Jaworska (red.), Wychowanie. Nierozłączność teorii i praktyki w perspektywie historii edukacji oraz pedagogiki specjalnej i resocjalizacyjnej (s. 160–171). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Szczepaniak, P., Strelau, J., Wrześniewski, K. (1996). Diagnoza stylów radzenia sobie ze stresem za pomocą polskiej wersji kwestionariusza CISS Endlera i Parkera. Przegląd Psychologiczny, 1, 187–210.
• Terelak, J.F. (1995). Stres psychologiczny. Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Branta.
• Wrześniewski, K. (2000). Style a strategie radzenia sobie ze stresem. Problemy pomiaru. W: I. Heszen-Niejodek, Z. Ratajczak (red.), Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne (s. 44–63). Katowice: Wydawnictwo US.
• Zaleski, Z. (1994). Personal future in hope and anxiety perspective. W: Z. Zaleski (red.), Psychology of Future Orientation (s. 173–194). Lublin: Wydawnictwo KUL.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0010.0974