Urządzenia ekranowe w rękach dzieci w wieku 0–6 lat – zagrożenia, szanse, postulaty profilaktyczne

• Authors: Wojtasik Łukasz , Dziemidowicz Ewa

Title variants

EN

SCREEN DEVICES IN THE HANDS OF CHILDREN AGED 0–6 – THREATS, OPPORTUNITIES, PREVENTION

Abstracts

PL

Wraz z rosnącą popularnością mobilnych urządzeń ekranowych (tablety, smartfony) ważną kwestią staje się ich wpływ na bezpieczeństwo i zdrowie najmłodszych użytkowników. W artykule zestawiono wyniki zagranicznych badań dotyczących intensywności korzystania z urządzeń ekranowych przez małe dzieci z wynikami badań krajowych. Te ostatnie wskazują m.in., że w Polsce z urządzeń ekranowych korzysta ponad 40% dzieci do 2 r.ż. i aż 84% – w wieku 5–6 lat. Ponad 70% rodziców deklaruje, że motywacją do udostępniania ich dzieciom jest zajęcie się „swoimi sprawami”. Tymczasem naukowcy zwracają uwagę, że zbyt wczesne i nadmiarowe korzystanie z urządzeń ekranowych przez dzieci może szkodliwie wpływać na ich rozwój, m.in. dojrzewanie struktur mózgu i wzrok, a także prowadzić do uzależnienia. W odpowiedzi na zagrożenia organizacje zajmujące się bezpieczeństwem i ochroną zdrowia dzieci opracowują oraz upowszechniają zasady, które powinny towarzyszyć udostępnianiu dzieciom urządzeń ekranowych. Wśród nich zwraca się uwagę na wiek, do którego dzieci kategorycznie nie powinny mieć z nimi kontaktu – 18 miesięcy według American Academy of Pediatrics lub 12 miesięcy według Światowej Organizacji Zdrowia. Inne elementarne zasady to towarzyszenie dziecku, wyszukiwanie odpowiednich treści, ograniczenia czasowe adekwatne do wieku dziecka. Specjaliści uczulają rodziców, że kluczową kwestią w kontekście zagrożeń nadużywaniem urządzeń ekranowych przez dzieci jest poświęcanie im czasu i budowanie z nimi realnej relacji oraz tworzenie atrakcyjnej alternatywy dla aktywności online. Taki przekaz, omówiony szerzej w niniejszym tekście, towarzyszył m.in. akcji społecznej „Mama, tata, tablet” realizowanej przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę.

EN

With the growing popularity of mobile media devices such as tablets and smartphones, their impact on the safety and health of their youngest users is becoming an important issue. The article compares results of foreign and national research on children’s use of mobile media devices. Polish research results show that mobile media devices are used by over 40% of children under 2 years old and as much as 84% of children aged 5–6 years. Over 70% of parents declare they give children devices “to take care of their own business”. Meanwhile, scientists note that an early and prolonged exposure to digital technology by children can negatively affect their development, including development of brain structures, eyesight, and can also lead to addiction. Organizations dealing with children’s health and safety developed recommendations and guidelines for children’s media use. Among them, attention is drawn to the age from which children may have contact with them – 18 months (recommendation of the American Academy of Pediatrics (APP), 12 months World Health Organization (WHO). Other important recommendations include accompanying the child online, providing age appropriate content, setting age appropriate screen time limits. Specialists emphasize that the key issue in the context of the risk of children abusing screen devices is to devote time to them and build a real relationship with them and create an attractive alternative to online activity. This message, discussed in more detail in the article, was depicted in the social campaign ‚Mum, dad, tablet’ created by the Empowering Children Foundation.

Keywords

PL

urządzenia ekranowe; uzależnienie od ekranów; dzieci

EN

screen devices; young children; safety

• Publisher: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę
• Journal: Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka
• Year: 2019
• Volume: 18
• Issue: 2
• Pages: 106-119

Contributors

author

Wojtasik Łukasz

• Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę

author

Dziemidowicz Ewa

• Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę

References

• American Academy of Pediatrics. (2016). American Academy of Pediatrics Announces New Recommendations for Children’s Media Use (10/2016). Pobrane z: https://www. aap.org/en-us/about-the-aap/aap-press-room/Pages/American-Academy-ofPediatrics-Announces-New-Recommendations-for-Childrens-Media-Use.aspx.
• Bąk, A. (2015). Korzystanie z urządzeń mobilnych przez małe dzieci. Wyniki badania ilościowego. Warszawa: Fundacja Dzieci Niczyje. Pobrane z: http://fdds.pl/wpcontent/uploads/2016/05/Bak_Korzystanie_z_urzadzen_mobilnych_raport.pdf.
• Boćko-Mysiorska, M. (2017). Brak bliskiej relacji z dzieckiem może doprowadzić do nieodwracalnych zmian w jego mózgu. Pobrane z: https://dziecisawazne.pl/brak-bliskosci-relacji-dzieckiem-moze-doprowadzic-nieodwracalnych-zmian-mozgu.
• Canadian Paediatric Society. (2017). Screen time and young children: promoting health and development in a digital world. Paediatrics and Child Health, 22(8), 461–477. DOI: 10.1093/pch/pxx123.
• Cash, H., McDaniel, K. (2014). Dzieci konsoli. Uzależnienie od gier. Poznań: Media Rodzina. Fish, S. M. (2004). LEA’s Communications Series. Children’s learning from educational television: ‘Sesame Street’ and beyond. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Hill, A. (2018). Children Struggle to Hold Pencils Due to Too Much Tech, Doctors Say. The Guardian. Pobrane z: https://www.theguardian.com/society/2018/feb/25/ children-struggle-to-hold-pencils-due-to-too-much-tech-doctors-say.
• Klichowski, M., Pyżalski, J., Kuszak, K., Klichowska, A. (2017). Jak technologie informacyjnokomunikacyjne mogą wspierać rozwój dziecka w wieku przedszkolnym? Studium teoretyczne. W: J. Pyżalski (red.), Małe dzieci w świecie technologii informacyjnokomunikacyjnych – pomiędzy utopijnymi szansami a przesadzonymi zagrożeniami (s. 115–157). Łódź: Wydawnictwo Eter. Pobrane z: https://repozytorium.amu. edu.pl/bitstream/10593/17972/1/Jak%20technologie%20informacyjnokomunikacyjne%20mog%C4%85%20wspiera%C4%87%20rozw%C3%B3j%20 dziecka%20w%20wieku%20przedszkolnym.pdf.
• LeBourgeois, M. K., Hale, L., Chang, A. M., Akacem, L. D., Montgomery-Downs, H. E., Buxton, O. M. (2017). Digital media and sleep in childhood and adolescence. Pediatrics, 140, (Supplement 2), 92–96. Pobrane z: https://pediatrics.aappublications.org/content/pediatrics/140/Supplement_2/S92.full.pdf.
• Mack, A. H. (2012). Infant Media Exposure and Toddler Development. Year Book of Psychiatry and Applied Mental Health. Philadelphia, PA: Elsevier
• Ofcom. (2017). Children and Parents: Media Use and Attitudes Report. Pobrane z: https:// www.ofcom.org.uk/__data/assets/pdf_file/0020/108182/children-parentsmedia-use-attitudes-2017.pdf.
• Pyżalski, J., Klichowski, M., Przybyła, M. (2014). Szanse i zagrożenia w obszarze wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK), ze szczególnym uwzględnieniem aplikacji mobilnych (TIK-mobApp) przez dzieci w wieku 3–6 lat. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza i Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Pobrane z: https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/12555/1/ BestApp_raport_1_fin.pdf.
• Rechichi, C., De Mojà, G., Aragona, P. (2017). Video game vision syndrome: a new clinical picture in children? Journal of Pediatric Ophthalmology and Strabismus, 54(6), 346–355.
• Rideout, V. (2017). The Common Sense Census: Media Use by Kids Age Zero to Eight. San Francisco, CA: Common Sense Media.
• Roberts, D. F., Henriksen, L., Foehr, U. G. (2004). Adolescents and media. W R. M. Lerner, L. Steinberg (red.), Handbook of adolescent psychology. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons Inc.
• Shifrin, D., Brown, A., Jana, L., Flinn, S. K. (2015). Growing Up Digital: Media Research Symposium. American Academy of Pediatrics. Pobrane z: https://www.aap.org/ en-us/Documents/digital_media_symposium_proceedings.pdf.
• Singer, J. L., Singer, D. G. (1981). Television, Imagination, and Aggression: A Study of Preschoolers. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Walsh, J. J., Barnes, J. D., Cameron, J. D., Goldfield, G. S., Chaput, J. P., Gunnell, K. E., Ledoux, A. A., Zemek, R. L., Tremblay, M. S. (2018). Associations between 24-hour movement behaviours and global cognition in USA children: a cross-sectional observational study. The Lance Child and Adolescent Health, 2(11), 783–791.
• WHO. (2019). Guidelines on physical activity, sedentary behaviour and sleep for children under 5 years of age. World Health Organization. Pobrane z: https://apps.who. int/iris/bitstream/handle/10665/325147/WHO-NMH-PND-2019.4-eng.pdf.