Zasoby osobiste polskich seniorów w kontekście zadań pracy socjalnej z osobami starszymi

• Authors: Ziomek-Michalak Katarzyna

Title variants

EN

Personal Resources of the Polish Seniors in the Context of Social Work with Elderly People

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel: celem zaprezentowanych badań było rozpoznanie poziomu zasobów osobistych (wsparcia społecznego i poczucia koherencji) seniorów o różnym poziomie aktywności oraz refleksja nad zadaniami pracy socjalnej z osobami starszymi we wzmacnianiu ich w procesach pozytywnego starzenia się. To właśnie pracownicy socjalni organizując społeczność lokalną, w związku ze zmianami demograficznymi, działają w dużej mierze na rzecz i z seniorami. Artykuł ten odnosi się do istoty wzmacniania zasobów ludzkich w kontekście zadań pracy socjalnej. MateriałiMetody: grupę badaną stanowiło 200 seniorów – 100 słuchaczy zrzeszonych w Uniwersytetach Trzeciego Wieku w Polsce oraz 100 osób nieprzynależących do UTW, ani innej aktywizującej organizacji. W badaniach wykorzystano metodę szacowania ze skalami numerycznymi i przymiotnikowymi. Wykorzystano narzędzia: Kwestionariusz Orientacji Życiowej (Sense of Coherence Questionnaire – SOC-29) Aarona Antonovsky’ego i Kwestionariusz Wsparcia Społecznego (Norbeck Social Support Questionnaire – NSSQ) Jane S. Norbeck. Wyniki: badani słuchacze UTW wykazują się wyższym poziomem poczucia koherencji oraz wyższym poziomem odczuwanego wsparcia społecznego niż seniorzy niepodejmujący aktywności w organizacjach aktywizujących. Wnioski: wyniki badań wskazują na potrzebę stwarzania realnych możliwości organizowania społeczności lokalnych na rzecz aktywizacji seniorów, gdyż sprzyja to budowaniu zasobów osobistych seniorów, takich jak wsparcie społeczne w najbliższym otoczeniu oraz poczucie koherencji. Wykorzystanie w środowisku potencjału osób starszych, ma duże znaczenie w szeroko rozumianym podtrzymywaniu i ulepszaniu środowiska lokalnego, ale też sprzyja zachowaniom podejmowanym przez seniorów na rzecz aktywnego starzenia się. Działający w środowisku pracownicy socjalni mają możliwość rozpoznawania potrzeb osób starszych, a także zaspokajania ich poprzez wdrażanie organizowania społeczności lokalnej.

EN

Aim: An aim of presented examinations was recognizing the level of personal resources (social support and sense of coherence) of seniors with the different activity level and reflection over tasks of the social work with elderly people in strengthening them in processes of the succesful ageing. Social workers organising the local community, in relation to demographic changes, are acting largely for and with seniors. This article is being taken back to the being of strengthening personal resources in the context of the social work. mAteriAlAndmethods: Altogether 200 seniors constituted the examined group – 100 listeners consisted at Universities of the Third Age in Poland and 100 persons not belonging to UTA, or other activating organization. In examinations was used a method of estimating with numerical and adjectival scales. Author used: Sense of Coherence Questionnaire – SOC-29 (Aaron Antonovsky) and Norbeck Social Support Questionnaire – NSSQ (Jane S. Norbeck). results: Examined the Third Age Universities listeners are demonstrating the highest level of sense of coherence and the highest level of social support than seniors not taking the initiative in activating organizations. ConClusions: Results of research are pointing out to the need of creating real opportunities of organising the local communities for the activating seniors, because it is supporting building of seniors personal resources, so as social support in the most immediate environment and the sense of coherence. Exploiting the potential of elderly people in the environment, has strong meaning in widely understood supporting one another and improving the local environment, but also is supporting conducts undertaken by seniors for the active ageing. Social workers operating in the environment are able to identify needs of elderly people, as well as to satisfy them by implementing the method of organize the local community.

Keywords

PL

Starzenie się; zasoby osobiste; starość; poczucie koherencji; wsparcie społeczne; aktywizacja; praca socjalna z osobami starszymi

EN

Ageing; old age; personal resources; the sense of coherence; social support; activiation; social work with elderly people

• Publisher: Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie
• Journal: Pedagogika Społeczna
• Year: 2018 (R. XVII)
• Issue: 3(69)
• Pages: 253-270

Contributors

author

Ziomek-Michalak Katarzyna

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie

References

• Antonovsky A., (1995), Rozwikłanie tajemnicy zdrowia, Wydawnictwo IPN, Warszawa.
• Antonovsky A., (1997), Poczucie koherencji jako determinanta zdrowia, [w:] Psychologia zdrowia, Heszen-Niejodek I., Sęk H. (red.), PWN, Warszawa.
• Chabior A., (2000), Rola aktywności kulturalno-oświatowej w adaptacji do starości (w świetle badań seniorów z rodzin kieleckich), Ośrodek Kształcenia i Doskonalenia Kadr, Radom–Kielce.
• Halicki J., (2000), Edukacja seniorów w aspekcie teorii kompetencyjnej: studium historyczno-porównawcze, Trans Humana, Białystok.
• Kawula S., (2003), Czynniki i sieć wsparcia społecznego w życiu człowieka, [w:] Pedagogika społeczna. Dokonania – Aktualność – Perspektywy, Kawula S. (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Sęk H., (2001), Salutogeneza i funkcjonalne właściwości poczucia koherencji, [w:] Zdrowie – Stres – Zasoby, Sęk H., Pasikowski T. (red.), Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań.
• Sęk H., (2003), Wsparcie społeczne jako kategoria zasobów i wieloznaczne funkcje wsparcia, [w:] Zasoby osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu jednostki, Juczyński Z., Ogińska-Bulik N. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Sitarczyk M., (2006), Poczucie koherencji a zadowolenie z życia pensjonariuszy domów pomocy społecznej i słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku, [w:] Starzenie się a satysfakcja z życia, Steuden S., Marczuk M. (red.), Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Ziomek-Michalak K., (2016), Zasoby osobiste, a oczekiwania zdrowotne polskich seniorów, Wy-dawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
• Nóżka M., (2017), Wyzwania dla srebrnej pracy socjalnej w społeczności lokalnej, „Zeszyty Pracy Socjalnej”, nr 4 (22), s. 291–310, www.ejournals.eu, (data pobrania: 15.09.2018).
• Nóżka M., Smagacz-Poziemska M., (2013), Srebrna praca socjalna – adekwatność i potencjał usługi, „Zeszyty Pracy Socjalnej”, nr 2(18), s. 39–52, www.ejournals.eu (data pobrania: 15.09.2018).
• Założenia długofalowej polityki senioralnej w Polsce na lata 2014–2020, https://www.mpips.gov.pl/seniorzyaktywne-starzenie/zalozenia-dlugofalowej-polityki-senioralnej-w-polsce-na-lata-20142020/ (data pobrania: 15.09.2018).

Identifiers

ISSN

1642-672X