Wybory niekonkurencyjne w Polsce na poziomie lokalnym – wstępne oceny

• Authors: Mazurkiewicz Marek

Title variants

EN

Non-competitive elections in Poland at the local level – preliminary assessments

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł podejmuje problem obsadzania mandatów bez głosowania w wyborach do rad gmin w gminach liczących do 20 tys. mieszkańców. W stosunku do wyborów z 2014 r. liczba takich przypadków wzrosła w 2018 r. o 77%. Wydaje się, że obowiązujące prawo wyborcze, w szczególności art. 418 § 1 (podział gmin na jednomandatowe okręgi wyborcze), art. 434 § 1 i 2 (zasady organizacji wyborów w przypadku zgłoszenia liczby kandydatów równej liczbie mandatów do obsadzenia) i art. 478 § 2 (tryb zgłaszania kandydatów na wójta lub burmistrza) Kodeksu wyborczego, w połączeniu z uwarunkowaniami lokalnej rywalizacji wyborczej, może sprzyjać powstawaniu zjawiska niekonkurencyjnych wyborów, które skutkują m.in. spadkiem frekwencji wyborczej.

EN

The paper deals with the issue of filling seats without voting in elections to councils in municipalities with up to 20,000 inhabitants. In comparison to the local elections held in 2014, the number of such cases increased by 77% in the 2018 elections. It appears that the applicable election law, in particular Article 418 § 1 (the division of municipalities into single-seat constituencies), Article 434 § 1 and 2 (the election organisation rules applicable when the number of candidates equals the number of available seats), and Article 478 § 2 (the procedure for proposing candidates for the position of municipal leader or town mayor) of the Electoral Code, combined with the conditions determining local electoral competition, may facilitate the occurrence of the phenomenon of non-competitive elections that results, among other things, in low voter turnout.

Keywords

PL

wybory samorządowe w Polsce 2018 r.; niekonkurencyjne wybory; ordynacja wyborcza; rywalizacja wyborcza; jednomandatowe okręgi wyborcze

EN

2018 local elections in Poland; non-competitive elections; voting system; electoral competition; single-seat constituencies

• Publisher: University of Warsaw - Centre for European Regional and Local Studies (EUROREG) and Regional Studies Association - Polish Section
• Journal: Studia Regionalne i Lokalne
• Year: 2020
• Issue: 1(79)
• Pages: 97-113

Contributors

author

Mazurkiewicz Marek

• Uniwersytet Opolski, Instytut Nauk o Polityce i Administracji, Katedra Studiów Regionalnych

References

• Bergmann M., 2005, „Tanio, skutecznie, bezpiecznie? Nowa analiza instytucjonalna i jej wizja instytucji społecznej”, Dialogi Polityczne, nr 5–6, s. 151–159.
• Berlinski S., Dewan T., 2010, „Did the extension of the franchise increase the Liberal vote in Victorian Britain? Evidence from the Second Reform Act”, IFS Working Papers W10/08, Institute for Fiscal Studies.
• Bunce V., Wolchik S., 2011, Defeating Authoritarian Leaders in Postcommunist Countries (Cambridge Studies in Contentious Politics), Cambridge: Cambridge University Press.
• Corstange D., 2018, „Clientelism in competitive and uncompetitive elections”, Comparative Political Studies, nr 51(1).
• Ganowicz E., 2018, Inkluzywna funkcja bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (Studia i Monografie, nr 575), Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Gendźwiłł A., Żółtak T., 2012, „Bezpartyjność w powolnym odwrocie. Analiza rozpowszechnienia bezpartyjności w wyborach lokalnych w Polsce w latach 2002–2010”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 1, s. 102–121.
• Gendźwiłł A., Żółtak T., 2016, „Skutki wprowadzenia okręgów jednomandatowych w wyborach lokalnych”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 3, s. 94–116.
• Gendźwiłł A., Żółtak T., Rutkowski J., 2015, „Niekonkurencyjne wybory, brakujący kandydaci. Dlaczego niektóre komitety wyborcze nie wystawiają kandydatów na burmistrzów?”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 4, s. 64–79.
• Giddens A., 2007, Socjologia, przeł. A. Szulżycka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Griggs T., Pearce A., 2018, „These 20 representatives have not had a primary challenger for at least a decade”, New York Times, wydanie internetowe z 4 września, https://www.nytimes.com/interactive/2018/06/30/us/elections/representatives-running-unopposed-uncontested-primaries.html (dostęp: 30.06.2019).
• Hicks E., 2019, Uncontested elections: Where and why do they take place?, https://commonslibrary.parliament.uk/insights/uncontested-elections-where-and-why-do-theytake-place/ (dostęp: 30.06.2019).
• Hogan R.E., 2003, „Institutional and district-level sources of competition in state legislative elections”, Social Science Quarterly, t. 84, nr 3, s. 543–560.
• Hogan R.E., 2004, „Challenger emergence, incumbent success and electoral accountability in state legislative elections”, Journal of Politics, t. 66, nr 4, s. 1309–1329.
• Konisky D., Ueda M., 2011, „The effects of uncontested elections on legislator performance”, Legislative Studies Quarterly, t. 36, nr 2, s. 199–229.
• Lappie J., Marschall M., 2018, „Place and participation in local elections”, Political Geography, t. 64, s. 33–42.
• Lindell N.B., 2017, „One person, no votes: Unopposed candidate statutes and the state of election law”, Wisconsin Law Review, nr 5, s. 885–954.
• Lundell K., 2004, „Determinants of candidate selection: The degree of centralization in comparative perspective”, Party Politics, t. 10(1), s. 25–47.
• Marczewska M., 2016, „Teoria neoinstytucjonalna”, w: K. Klincewicz (red.), Zarządzanie, organizacje i organizowanie – przegląd perspektyw teoretycznych (s. 186–194), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.
• Michels A., De Graaf L., 2010, „Examining citizen participation: Local participatory policy making and democracy”, Local Government Studies, t. 36, nr 4, s. 477–491.
• Michels A., De Graaf L., 2017, „Examining citizen participation: Local participatory policymaking and democracy revisited”, Local Government Studies, t. 43, nr 6, s. 875–881.
• Opioła W., 2019, „Wpływ zróżnicowania narodowościowego na poziom kapitału społecznego lokalnej wspólnoty. Badanie porównawcze w wybranych gminach województwa opolskiego”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 1, s. 52–69.
• PKW, 1998, Serwis Państwowej Komisji Wyborczej, przedstawiający wyniki wyborów samorządowych z 1998 r.: https://pkw.gov.pl/wybory-i-referenda/wybory-samorzadowe-i-referenda-lokalne/wybory-samorzadowe-w-1998ampnbspr/wyniki-wyborow-do-rad-gmin-liczacych-do-20-tys-mieszkancow-w-podziale-na-obwody-ikandydatow (dostęp: 30.06.2019).
• PKW, 2002, Serwis Państwowej Komisji Wyborczej, przedstawiający wyniki wyborów samorządowych z 2002 r.: https://wybory2002.pkw.gov.pl/ (dostęp: 30.06.2019).
• PKW, 2006, Serwis Państwowej Komisji Wyborczej, przedstawiający wyniki wyborów samorządowych z 2006 r.: https://wybory2006.pkw.gov.pl/kbw/wynikiWbp2Tura.html (dostęp: 30.06.2019).
• PKW, 2010, Serwis Państwowej Komisji Wyborczej, przedstawiający wyniki wyborów samorządowych z 2010 r.: https://wybory2010.pkw.gov.pl/geo/pl/000000.html (dostęp: 30.06.2019).
• PKW, 2014, Serwis Państwowej Komisji Wyborczej, przedstawiający wyniki wyborów samorządowych z 2014 r.: https://samorzad2014.pkw.gov.pl/ (dostęp: 30.06.2019).
• PKW, 2018, Serwis Państwowej Komisji Wyborczej, przedstawiający wyniki wyborów samorządowych z 2018 r.: https://wybory2018.pkw.gov.pl/ (dostęp: 30.06.2019).
• Shomer Y., 2009, „Candidate selection procedures, seniority, and vote-seeking behavior”, Comparative Political Studies, t. 42(7), s. 945–970.
• Simon I., 2019, Local elections 2019: Uncontested seats mean thousands of voters will be denied their democratic rights, http://www.democraticaudit.com/2019/04/18/localelections-2019-uncontested-seats-mean-thousands-of-voters-will-be-denied-theirdemocratic-rights/ (dostęp: 30.06.2019).
• Sobkowiak L., „Konflikt polityczny: interdyscyplinarny i wielopłaszczyznowy przedmiot badań”, Wrocławskie Studia Politologiczne 2017, nr 7, s. 7–20.
• Squire P., 1989, „Competition and uncontested seats in U.S. House elections”, Legislative Studies Quarterly, t. 14, s. 281–295.
• Squire P., 2000, „Uncontested seats in state legislative elections”, Legislative Studies Quarterly, t. 25, s. 131–146.
• Tkacz R., 2015, „Wybory samorządowe w województwie opolskim w 2010 r. i w 2014 r. – analiza porównawcza wybranych wątków”, Pogranicze. Polish Borderlands Studies, t. 3, nr 2, s. 135–147.
• Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. 2011 Nr 21, poz. 112 ze zm.), http://www.sejm.gov.pl/prawo/kodeks/kodeks_wyborczy2018.pdf.
• Wrighton J.M., Squire P., 1997, „Uncontested seats and electoral competition for the U.S. House of Representatives over time”, Journal of Politics, t. 59, s. 452–468.
• Wybory samorządowe 11 października 1998 r. Cz. I. Statystyka wyborów, 1998,Warszawa: Państwowa Komisja Wyborcza.
• Wybory samorządowe 12 listopada 2006 r. Cz. 1. Statystyka wyborów do rad, 2007, Warszawa: Państwowa Komisja Wyborcza.