Performatyka jako Metoda w Badaniach Interpretacyjnych

• Authors: Guzek Łukasz

Title variants

Performance as a Method in Interpretative Research

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Performatyka oferuje dynamiczny sposób ujmowania różnych zjawisk. Z kolei badania interpretacyjne wymagają określonego przedmiotu, a jednocześnie przyjmują podejście subiektywne. Kluczem jest tutaj umieszczenie przedmiotu badań w kontekście. Relacje kontekstowe są z definicji zmienne. Performatyka, w najszerszym zakresie zaproponowanym przez Jona McKenzie;go, opisuje zjawiska w trzech wymiarach, jako performance kulturowe, techniczne i organizacyjne. Ten paradygmat performatywny można wykorzystać w opisie i interpretacji dzieł sztuki (oczywiście nie tylko). Na podstawie tego schematu przedstawię jego zastosowania w badaniu dzieł sztuki jako zjawisk dynamicznych, performatywnych i kontekstualnych. W moim tekście pokazuję, na zasadzie porównawczej, przeciwieństwo dwóch rodzajów podejść metodologicznych: pozytywistycznego, unieruchamiającego przedmiot badań i poszukującego tego, co niezmienne i performatywnego, koncentrującego się w procesie badawczym na zmiennych relacjach, ujmującego przedmiot badań jako zmienny, dynamiczny. Badania interpretacyjne opierają się na opisie wcześniej zgromadzonej wiedzy. Dotyczą one zatem przedstawionych już wniosków z badań naukowych. Mogą łączyć różne dziedziny, mają charakter interdyscyplinarny i łatwo dostosowują się do przedmiotu, co jest ważne przy badaniu przedmiotu tak złożonego i zanurzonego w wielu kontekstach jak dzieło sztuki. Metoda performatywnego podejścia jest preferowana w odniesieniu do dzieł sztuki bio artu, ponieważ zjawiska wykorzystujące żywą materię organiczną jako materiał artystyczny są z natury zmienne. Metodologia badania, opisu i interpretacji dzieł bio artu musi więc być dostosowana do charakteru badanych zjawisk.

EN

Performance studies offers a dynamic way of capturing various phenomena. Interpretative research, in turn, requires a specific subject, and at the same time accepts a subjective approach. The key here is to place the research subject matter in context. Contextual relations are by definition variable. Performance studies, in the broadest terms proposed by Jon McKenzie, describes phenomena in three dimensions, as a cultural, technical and organizational performance. This performative paradigm can be used in the description and interpretation of works of art (of course not only). Based on this scheme, I will present its applications in the study of works of art as dynamic, performative and contextual phenomena. In my text, I show, on a comparative basis, the opposition of two types of methodological approaches: positivist, immobilizing the subject of studies and searching for what is immutable and performative, focusing in the research process on changing relations, capturing the subject of study as dynamically variable. Interpretation studies are based on the description of previously accumulated knowledge. They therefore concern the already presented conclusions from scientific research. They can combine various fields, are interdisciplinary in nature and are easily adaptable to the subject, which is important when examining an object as complex and immersed in many contexts as a work of art. The performative methodological approach is preferred in relation to works of art of bio art, because phenomena that use live organic matter as artistic material are inherently variable. Thus, the methodology of study, description and interpretation, of works of bio art must be adapted to the character of the studied phenomena.

Keywords

PL

performatyka; sztuka performance; badania interpretacyjne; kontekst; metodologia badawcza

EN

performance studies; performance art; interpretative research; context; research methotology

• Publisher: Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
• Journal: Sztuka i Dokumentacja
• Year: 2019
• Issue: 20
• Pages: 75-84

Contributors

author

Guzek Łukasz

• Akademia Sztuk Pieknych w Gdańsku

References

• Art as Contextual Art. Ed. Jean Sellem. Lund: Galerie S. Petri, Archive of Experimental Art, 1976.
• Białostocki, Jan. Historia sztuki wśród nauk humanistycznych. Wrocław: Ossolineum, 1980.
• Domańska, Ewa. „»Zwrot performatywny« we współczesnej humanistyce.” Teksty Drugie nr 5 (2007): 48-61.
• Kosiński, Dariusz. Teatra polskie. Rok katastrofy. Warszawa, Kraków: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Wydawnictwo Znak, 2013.
• Krajewska, Anna. „Performatywność reprezentacji.” Przestrzenie Teorii 28. Poznań, Adam Mickiewicz University Press, (2017): 7–18.
• Latour, Bruno. Splatając na nowo to, co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora-
• -sieci. Wstęp Krzysztof Abriszewski. Tłum. Andrzej Derra i Krzysztof Arbiszewski. Kraków: Universitas, 2010).
• Lorenc, Iwona. „Relacjonalny Model Estetyki Nicolasa Bourriaud.” Sztuka i Dokumentacja nr 19 (2018): 161-167.
• McKenzie, Jon. Performuj albo… . Od dyscypliny do performansu. Tłum. Tomasz Kubikowski. Kraków: Universitas, 2011.
• Świdziński, Jan. Sztuka jako sztuka kontekstualna. Warszawa: Galeria Remont, 1977.