Kształcenie pedagogiczne w seminariach nauczycielskich Krakowa okresu autonomii galicyjskiej

• Authors: Szulakiewicz Władysława

Title variants

EN

Pedagogical education in Teacher Training Colleges in the period of the Galician autonomy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęto próbę przedstawienia problemu edukacji pedagogicznej w państwowych seminariach nauczycielskich w Krakowie. Rozważania dotyczą funkcjonowania tych instytucji w okresie autonomii galicyjskiej. Podstawowym źródłami służącymi do przedstawienia procesu edukacji pedagogicznej w seminariach były głównie sprawozdania dyrektorów seminariów nauczycielskich oraz podręczniki do nauczania przedmiotów pedagogicznych. Na podstawie analizy wymienionych źródeł zaprezentowano zagadnienia dotyczące: treści nauczania przedmiotów pedagogicznych, wykładowców przedmiotów pedagogicznych, podręczników i wydawnictw pomocniczych z zakresu pedagogiki, oraz tematykę pedagogiczną prac pisemnych domowych i egzaminów dojrzałości. Treści kształcenia pedagogicznego obejmowały realizację takich przedmiotów jak: historia pedagogiki, pedagogika, dydaktyka, psychologia, antropologia oraz te treści, które współcześnie nazwalibyśmy pedagogiką przedszkolną, były one realizowane w seminariach żeńskich. Ze sprawozdań wynika, że przedmiotów pedagogicznych nauczali zazwyczaj dyrektorzy seminariów nauczycielskich lub ich zastępcy. Byli to nauczyciele, którzy aktywnie działali w towarzystw naukowych i podejmowali współpracę z czasopismami pedagogicznych. Ponadto popularyzowali wyniki swoich badań m.in. na łamach takich czasopism, jak: „Szkoła” i „Czasopismo Pedagogicznego” oraz „Muzeum”.

EN

The article attempts to present the concept of pedagogical education in state Teacher Training Colleges in Krakow. Problems in the present study concern the functioning of these institutions in the period of Galician autonomy. The principal sources for the presentation of the process of pedagogical education in these colleges were mainly reports of the colleges’ directors as well as textbooks on pedagogical subjects. On the basis of the above mentioned sources, the following issues have been presented: teaching content of pedagogical subjects, lecturers of pedagogical subjects, textbooks and supplementary publications rela­ting to pedagogy as well as pedagogical subject matter of homework assignments and of secondary school-leaving exams. Within the scope of the teaching content of pedagogical subjects, there were: the history of pedagogy, pedagogy, didactics, psychology, anthropology as well as the subjects that are currently referred to as pre-school pedagogy, which were taught in female colleges. The reports indicate that it were usually the directors of the colleges and deputy directors who taught pedagogical subjects. These teachers actively participated in scientific societies and cooperated with pedagogical journals. Moreover, they familiarised the public with the results of their research results in periodicals such as “School”, “Pedagogical Journal”, “Museum” and in other publications.

Keywords

PL

kształcenie pedagogiczne; pedagogika; treści nauczania; plany nauczania; podręczniki do przedmiotów pedagogicznych; wykładowcy; seminaria nauczycielskie

EN

pedagogical education; pedagogy; teaching content; curricula; pedagogical textbooks; lecturers; seminars for teachers

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Studia Paedagogica Ignatiana
• Year: 2016
• Volume: 19
• Issue: 3
• Pages: 143-162

Dates

online

2016-12-23

Contributors

author

Szulakiewicz Władysława

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wydział Nauk Pedagogicznych Katedra Historii Myśli Pedagogicznej

References

• C.K. Seminarya Nauczycielskie Męskie i Żeńskie Królestwa Galicji i Wielkiego Księstwa Krakowskiego w okresie 1871–1896, Drukarnia W.A. Szyjkowskiego, Lwów 1897.
• C.K. Seminarya Nauczycielskie Męskie od roku 1871–1896, oprac. A. Żukowski, w: C.k. Seminarya Nauczycielskie Męskie i Żeńskie Królestwa Galicji i Wielkiego Księstwa Krakowskiego w okresie 1871–1896, Drukarnia W.A. Szyjkowskiego, Lwów 1897, s. 361–405.
• C.K. Seminarya Nauczycielskie Żeńskie w Krakowie od roku 1871–1896, oprac. J. Dobrowolski, w: C.k. Seminarya Nauczycielskie Męskie i Żeńskie Królestwa Galicji i Wielkiego Księstwa Krakowskiego w okresie 1871–1896, Drukarnia W.A. Szyjkowskiego, Lwów 1897, s. 283–316.
• C.K. Seminarium Nauczycielskie Męskie w Krakowie 1871–1891, na ćwierćwiekowy jubileusz istnienia tego zakładu naukowo-wychowawczego, oprac. A. Żukowski, Drukarnia W.A. Szyjkowskiego, Lwów 1897.
• Księga Jubileuszowa Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, 1868–1908, Nakładem Towarzystwa Pedagogicznego, Drukarnia Związkowa, Lwów 1909.
• Majorek Cz., Galicyjskie szkolnictwo pedagogiczne w latach 1775–1871, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 1967, nr 3.
• Majorek Cz., System kształcenia nauczycieli szkół ludowych w Galicji doby autonomicznej (1871–1914), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1971.
• Meissner A., Kształcenie nauczycieli w Środkowej Galicji 1871–1914, Wydawnictwo WSP w Rzeszowie, Rzeszów 1974.
• Meissner A., Spór o duszę polskiego nauczyciela. Społeczeństwo galicyjskie wobec problemów kształcenia nauczycieli, w: Galicja i jej dziedzictwo, t. 20, Wydawnictwo WSP w Rzeszowie, Rzeszów 1999.
• Meissner A., Seminaria nauczycielskie, w: Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku, T. V, R–St., Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2006, s. 697–700.
• Meissner A., Meissner-Łozińska J., Szkice z dziejów myśli pedagogicznej w zaborze austriackim 1772–1918, Wyższa Szkoła Innowacji i Ekonomii w Lublinie, Lublin 2013.
• Spis przedmiotów zawartych w XXV rocznikach „Szkoły”, ułożył i uporządkował Michał Frąckiewicz, Nakładem Towarzystwa Pedagogicznego, Drukarnia Związkowa, Lwów 1894.
• Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Męskiego w Krakowie za czas od 1871–1875, Drukarnia W.L. Anczyca i Sp., Kraków 1875.
• Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Męskiego w Krakowie za rok szkolny 1906/1907, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1907.
• Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Żeńskiego w Krakowie za czas od roku 1872 do 1875, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1875.
• Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Żeńskiego w Krakowie za rok szkolny 1906/1907, Nakładem Funduszu Naukowego, Kraków 1907.
• Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Żeńskiego w Krakowie za rok szkolny 1909/1910, Druk A. Koziańskiego, Kraków 1910.
• Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Męskiego w Krakowie za lata szkolne 1907/8, 1908/9, 1909/1910, Drukarnia „Prawdy” Kraków 1910.
• Sprawozdanie Dyrekcji c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Żeńskiego w Krakowie za czas od roku 1910/11 do 1913/14, Nakładem Funduszu Naukowego, Kraków 1914.
• Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Żeńskiego w Krakowie za rok szkolny 1903, Druk A. Koziańskiego, Kraków 1903.
• Sprawozdanie Dyrekcji Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Krośnie, Nakładem Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Krośnie, Miejsce Piastowe 1928.
• Szulakiewicz W., O edukacji pedagogicznej kobiet: Antoniny Machczyńskiej myśl pedeutologiczna, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2015, R. 58, nr 1–2, s. 7–23.
• Szulakiewicz W., Władysław Seredyński. Studium z dziejów pedagogiki galicyjskiej, seria: Galicja i jej dziedzictwo, t. 7, Wydawnictwo WSP w Rzeszowie, Rzeszów 1995.
• Szulakiewicz W., Polskie podręczniki do dydaktyki w Galicji w latach 1860–1914, w: Galicja i jej dziedzictwo, T. 6, Nauczyciele galicyjscy, red. A. Meis­sner, Wydawnictwo WSP w Rzeszowie, Rzeszów 1996, s. 59–77.

Identifiers

ISSN

2450-5366

DOI

10.12775/SPI.2016.3.007