Edukacja przedsiębiorczości w ramach kształcenia zawodowego a sytuacja jego absolwentów na rynku pracy

• Authors: Poczmańska Agata , Pierwieniecka Roksana

Title variants

EN

Entrepreneurship Education in Vocational Education and Training and the VET Graduates’ Situation on the Labor Market

• Conference: Przedsiębiorczość jako czynnik rozwoju układów lokalnych
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zamierzeniem autorek artykułu jest wskazanie celów i metod kształcenia przedsiębiorczości, ktore pozwalają najlepiej przygotowywać uczniow w ramach kształcenia zawodowego do wejścia na rynek pracy. W doborze najefektywniejszych celow i metod uwzględniono kontekst edukacji zawodowej w Polsce oraz sytuację na polskim rynku pracy. W artykule dokonano przeglądu i analizy literatury prezentującej wyniki badań w przedmiotowym obszarze. Analizie poddano relacje między kształtowaniem postawy przedsiębiorczej a poziomem bezrobocia i skalą zakładania działalności gospodarczej w omawianej grupie osób. Wskaźniki te oraz wyniki innych badań skonfrontowano z kluczowymi elementami edukacji w zakresie przedsiębiorczości, ktorymi są formy i cele nauczania oraz metody kształcenia, powiązane rownież z kompetencjami nauczycieli i współpracą szkoł z przedsiębiorcami. Ujęcie teoretyczne tych zagadnień i prezentacja wynikow badań wzbogacone zostały o ujęcie praktyczne, czyli o przykłady rozwiązań stosowanych w Europie, ze szczegolnym uwzględnieniem sytuacji w Polsce. Podsumowanie i wnioski z analizy uzupełnia zarys korzystnych w tym kontekście kierunkow ewolucji edukacji przedsiębiorczości.

EN

The article aims to indicate the teaching objectives and methods within the entrepreneurship education that are most suitable in preparing VET students to enter the labour market. In selection of most efficient objectives and methods, the context of Polish vocational education and situation in labour market have been taken into account. For this purpose the literature presenting research findings in this area has been reviewed and analysed. The connections between shaping an entrepreneurial attitude, the level of unemployment, and the extent to which VET graduates started a business have been analysed. Those economic indicators and research findings were confronted with the key elements of entrepreneurship education: forms of learning and educational objectives in entrepreneurship education and teaching methods, which are connected with teachers’ competences and forms of cooperation between learning providers and entrepreneurs. The theoretical approach and presentation of the research findings are supplemented by a practical approach − examples of different European solutions, with an emphasis on those used in Poland. Summary and conclusions from the analysis are supplemented by an outline of changes that could shape the evolution of entrepreneurship education.

Keywords

PL

absolwenci szkół zawodowych; edukacja przedsiębiorczości; kształcenie zawodowe; metody nauczania; przedsiębiorczość; rynek pracy

EN

entrepreneurship; entrepreneurship education; labor market; teaching methods; vocational education and training; vocational schools graduates

• Publisher: Instytut Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Przedsiębiorczość - Edukacja
• Year: 2016
• Volume: 12. Przedsiębiorczość jako czynnik rozwoju układów lokalnych
• Pages: 391-404

Contributors

author

Poczmańska Agata

• Instytut Badań Edukacyjnych

author

Pierwieniecka Roksana

• Instytut Badań Edukacyjnych

References

• Barabasch, A. (2014). Entrepreneurship education in Vocational Education & Training (VET). W: M.C. Pantea (red.), Young people, entrepreneurship & non-formal learning: a work in progress. SALTO-Youth, 171−182.
• Borowiec, M. (2008). Rola szkolnictwa wyższego w procesie kształtowania gospodarki opartej na wiedzy. Przedsiębiorczość – Edukacja, 4, 24–36.
• Borowiec, M. (2009). Rola edukacji w kształtowaniu społeczeństwa informacyjnego. Przedsiębiorczość – Edukacja, 5, 37–47.
• Bosma, N., Acs, Z.J., Autio, E., Coduras, A., Levie, J. (2008; 2016, 28 lipca). Global Entrepreneurship Monitor: 2008 Executive Report. Pozyskano z: http://www.gemconsortium.org/report
• Cedefop (2010). The skill matching challenge. Analysing skill mismatch and policy implications. Luxembourg: Publications Office.
• Cedefop (2011). Guidance supporting Europe’s aspiring entrepreneurs. Policy and practice to harness future potential. Research Paper, 14. Luxembourg: Publications Office CEIDG − Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej. Pozyskano z: https://prod.ceidg.gov.pl/ceidg.cms.engine/
• Cichocki, S., Popowski, P., Skibińska, M., Strzelecki, P., Tyrowicz, J., Wyszyński, R. (2015). Kwartalny raport o rynku pracy w II kwartale 2015 r. Warszawa: Narodowy Bank Polski.
• Cieślik, J. (2014). Przedsiębiorczość, polityka, rozwój. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO.
• Desperak, J., Depczyńska, A. (2007). Przedsiębiorczy uczeń w UE – propozycje tematów lekcji. Przedsiębiorczość – Edukacja, 3, 325–331.
• Dorocki, S., Kilar, W., Rachwał, T. (2011). Założenia i cele Projektu „Krok w przedsiębiorczość” dla nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych. Przedsiębiorczość – Edukacja, 7, 308–320.
• European Commission (2009, 2016, 28 lipca). Entrepreneurship in Vocational Education and Training. Final report of the Expert Group. Pozyskano z: http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/ 10446?locale=pl
• European Commission (2011, 2016, 28 lipca). Entrepreneurship education: Enabling teachers as a critical success factor. A report on teacher education and training to prepare teachers for the challenge of entrepreneurship education. Pozyskano z: http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/9272/attachments/ 1/translations/en/renditions/native
• European Commission (2014; 2016, 28 lipca). SME Performance review. Database for the annual report 2014 [zbior danych]. Pozyskano z: http://ec.europa.eu/growth/smes/business-friendly-environment/ performance-review_en
• Eurostat (2015; 2016, 28 lipca). Youth unemployment rate and ration, 2011−13. Pozyskano z: http:// ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/File:Youth_unemployment_rate_and_ratio,_ 2011-13_%28%25%29_YB15.png
• Eurostat (2016, 28 lipca). Unemployment rate by sex and age − monthly average. Pozyskano z: http:// appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?wai=true&dataset=une_rt_m
• Główny Urząd Statystyczny (2015a, 2016, 28 lipca). Aktywność ekonomiczna ludności Polski. IV kwartał 2015 [zbior danych]. Pozyskano z: http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy- bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/aktywnosc-ekonomiczna-ludnosci-polski-iv-kwartal- 2014-r-,4,15.html
• Głowny Urząd Statystyczny (2015b; 2016, 28 lipca). Bezrobocie rejestrowane. I−III kwartał 2015. http:// stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/bezrobocie-rejestrowane- i-iii-kwartal-2015-r-,3,21.html
• Głowny Urząd Statystyczny (2015c; 2016, 28 lipca). Stopa bezrobocia w latach 1990−2015. Pozyskano z: http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/stopa-bezrobocia- w-latach-1990-2016,4,1.html
• Hackathorn, J., Solomon, E., Blankmeyer, K., Tennial, R., Garczynski, A. (2011). Learning by doing: An empirical study of active teaching techniques. The Journal of Effective Teaching, 11(2), 40−54.
• Jelonek, M., Kasparek, K., Magierowski, M. (2015). Młodzi na rynku pracy – pracownicy, przedsiębiorcy, bezrobotni. Na podstawie analizy kierunków kształcenia zrealizowanej w 2014 roku w ramach V edycji projektu Bilans Kapitału Ludzkiego. Edukacja a rynek pracy – tom IV. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
• Klucznik-Torő, A. (2012; 2016, 28 lipca). Nauczanie przedsiębiorczości w świetle światowej literatury przedmiotu. E-mentor, 5(47). http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/47/id/966#top
• Kocor, M., Strzebońska, A., Dawid-Sawicka, M. (2015). Rynek pracy widziany oczami pracodawców. Na podstawie badań pracodawców i ofert pracy zrealizowanych w 2014 roku w ramach V edycji projektu Bilans Kapitału Ludzkiego. Edukacja a rynek pracy – tom I. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
• Ministerstwo Edukacji Narodowej i Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej (201; 2016, 28 lipca 1). Badanie funkcjonowania systemu kształcenia zawodowego w Polsce. Raport końcowy. Pozyskano z: http://biblioteka-krk.ibe.edu.pl/opac_css/doc_num.php?explnum_id=104 OECD (2009; 2016, 28 lipca).
• Measuring Entrepreneurship. A Collection of Indicators, OECD-Eurostat Entrepreneurship Indicators Programme. Pozyskano z: http://www.insme.org/files/3862
• Osiecka-Chojnacka, J. (2007). Szkolnictwo zawodowe wobec problemów rynku pracy. Infos, 16.
• Pirog, D. (2005). Miejsce i rola edukacji europejskiej w nauczaniu podstaw przedsiębiorczości w kontekście współczesnych wyzwań cywilizacyjnych. Przedsiębiorczość – Edukacja, 1, 213–220.
• Pirog, D. (2010). Studia wyższe a rynek pracy w Polsce – zarys stanu badań. W: B. Sitarska, K. Jankowski, R. Droba (red.), Studia wyższe z perspektywy rynku pracy. Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, 67–80.
• Pirog, D. (2015). Kompetencje z zakresu przedsiębiorczości: rozważania teoretyczne i ich ilustracje w obszarze szkolnictwa wyższego. Przedsiębiorczość − Edukacja, 11, 364−376.
• Prince, M. (2004). Does active learning work? A review of the research. Journal of Engineering Education, 93(3), 223−231.
• Rachwał, T. (2009). Ocena projektu zmian podstawy programowej podstaw przedsiębiorczości. Przedsiębiorczość – Edukacja, 5, 349–373.
• Rachwał, T., Kudełko, J., Tracz, M., Wach, K., Kilar, W. (2008). Projekt podstawy programowej podstaw przedsiębiorczości w zakresie rozszerzonym dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Przedsiębiorczość – Edukacja, 4, 312–324.
• Raczyk, A. (2009). Metody badania przedsiębiorczości oparte na rejestrze podmiotów gospodarki narodowej. Przedsiębiorczość – Edukacja, 5, 133−146.
• Rauner, F., Maclean, R. (red.). (2008). Handbook of Technical and Vocational Education and Training Research. Springer Science+Business Media B.V.
• Reese, H.W. (2011). The learning-by-doing principle. Behavioral Development Bulletin, 11, 1−19.
• Richardson, J. (1994; 2016, 28 lipca). Learning best through experience. Journal of Extension, 32(2). Pozyskano z: http://www.joe.org/joe/1994august/a6.php
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U. z 2012 r., poz. 184).
• Sławiński, S., Dębowski, H. (red.). (2013). Raport referencyjny. Odniesienie Polskiej Ramy Kwalifikacji na rzecz uczenia się przez całe życie do Europejskiej Ramy Kwalifikacji. Warszawa: IBE.
• Tarnawa, A., Zadura-Lichota, P. (2015). Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2013−2014. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii i Eksploatacji, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
• Tarnawa, A., Zadura-Lichota, P., Zbierowski, P., Nieć, M. (2014). Global Entrepreneurship Monitor: Polska. Raport z badań 2013. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii i Eksploatacji, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
• Tracz, M., Rachwał, T. (2008). Metody nauczania i środki dydaktyczne stosowane przez nauczycieli podstaw przedsiębiorczości – wyniki badań. Przedsiębiorczość – Edukacja, 4, 324–330.
• World Bank (2015; 2016, 28 lipca). Economy rankings. Pozyskano z: http://www.doingbusiness.org/ rankings
• World Bank (2016, 28 lipca). Doing Business 2016: measuring regulatory quality and efficiency. World Bank, 227. Pozyskano z: http://www.doingbusiness.org/~/media/GIAWB/Doing%20Business/ Documents/Annual-Reports/English/DB16-Full-Report.pdf
• Zioło, Z. (2012). Miejsce przedsiębiorczości w edukacji. Przedsiębiorczość − Edukacja, 8, 10−23.