Dialog w polskich placówkach szkolnych – istotny problem edukacji i pedagogiki (na podstawie badań własnych)

• Authors: Kamińska Aneta

Title variants

EN

Dialogue in Polish Schools: An Important Problem of Education and Pedagogy (Based on the Author’s Own Research)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem niniejszego opracowania jest dialog w szkole. Celem teoretycznym jest ukazanie dialogu w szkole na bazie literatury przedmiotu, a celem praktycznym ukazanie, jak osoby, które w przyszłości będą pełniły (a niektóre już pełnią) funkcję dyrektorów szkół, postrzegają istotę dialogu. Posłużono się strategią badań jakościowych, natomiast metodą była dyskusja grupowa. Jeżeli chodzi o grupę badawczą, to respondenci zostali dobrani losowo wśród słuchaczy studiów podyplomowych, na kierunku oświata i zarządzanie w oświacie w Akademii Ignatianum w Krakowie. Byli to obecni oraz potencjalni dyrektorzy szkół. W ramach niniejszego artykułu została przedstawiona istota dialogu i współczesne jego zagrożenia wynikające z warunków obecnego życia. Autorka dokonała próby charakterystyki współczesnej polskiej szkoły w kontekście podejmowania dialogu. Artykuł zawiera także przedstawienie analizy i wniosków badań własnych, w tym szeroko przedstawionych wniosków do dalszej praktyki edukacyjnej. Należą tu przede wszystkim sugestie: ciągłego podnoszenia kompetencji komunikacyjnych wśród nauczycieli i pozostałych podmiotów życia szkoły; poznawania własnych emocji i postaw, które warunkują dialog oraz pracę nad nimi; zwrócenia baczniejszej uwagi na korzyści z dialogu w ramach placówek edukacyjnych przez wypracowanie odpowiednich strategii w celu ulepszania i podtrzymywania dialogu: organizacji bezpłatnych warsztatów dialogu na terenie kraju w celu podnoszenia kultury dialogu narodu polskiego; wzięcia pod uwagę konieczność dostosowania dialogu do rozmówcy, w tym do osób z obcych krajów.

EN

The subject of this study is dialogue at school. The theoretical aim is to show dialogue at school on the basis of literature on the subject, and the practical goal is to show how current and future school directors perceive the essence of dialogue. The qualitative research strategy was used, with the choice of method being the group interview. In terms of the research group, the respondents were chosen randomly from among postgraduate students, in the field of education and management in the Jesuit University of Philosophy and Education Ignatianum in Krakow. These included current and potentially future school headmasters. As part of this article, the essence of dialogue and contemporary threats resulting from the conditions of modern life are presented. The author attempts to characterize the contemporary Polish compulsory school in the context of undertaking a dialogue. This article also presents the analysis and conclusions of their own research, including conclusions for further educational practice. These include the following suggestions: continuous improvement of communication skills among teachers and other subjects of school life; learning about our own emotions and attitudes that condition dialogue and work on them; pay closer attention to the benefits of dialogue within educational institutions – developing appropriate strategies and adopting philosophies/discourses in order to improve and maintain dialogue; organization of free dialogue workshops throughout the country in order to increase the culture of dialogue of the Polish nation; taking into account the need to adapt the dialogue to the interlocutor, including people from foreign countries.

Keywords

PL

dialog; dialog w szkole; współczesne zagrożenia dialogu; istota dialogu; korzyści płynące z dialogu

EN

dialogue; dialogue at school; contemporary threats to dialogue; the essence of dialogue; benefits of dialogue

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Studia Paedagogica Ignatiana
• Year: 2019
• Volume: 22
• Issue: 1
• Pages: 127-147

Contributors

author

Kamińska Aneta

References

• Bielski J., Nauczyciel doskonały, Kształtowanie się nauczycielskiego zawodu, warunki, kryteria i mierniki efektywności pracy nauczy-ciela, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2017.
• Chodorowska-Chromiec M., Kompetencje komunikacyjne nauczycie-la w pracy z uczniem, w: Nauczyciel kompetentny. Teraźniejszość i przyszłość, red. Z. Bartkowicz, M. Kowalczuk, M. Samujło, Wy-dawnictwo UMCS, Lublin 2007, s 139‒146.
• Dudzikowa M., Wawrzyniak-Beszterda R., Doświadczenia szkolne pierwszego rocznika reformy edukacji. Studia teoretyczno-empiryczne, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2010.
• Feinberg W., Solis J., Szkoła i społeczeństwo, przeł. K. Kruszewski, WSiP, Warszawa 2000.
• Giroux H.A., McLaren P., Ameryka 2000 i polityka wymazywania, Demokracja i różnice kulturowe w oblężeniu, w: Nieobecne dys-kursy, cz. 3, red. Z. Kwiecińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Miko-łaja Kopernika, Toruń 1993, s. 77‒94.
• Gumuła T., Dyrda T., Wybrane problemy edukacji szkolnej w Polsce, w: Szkoły, nauczyciele, uczniowie. Dyskusja o programie, meto-dzie, uczenia się w Europie, red. T. Gumuła, T. Dyrda, Wydawnic-two Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB, Radom 2009.
• Habermas J., Teoria działania komunikacyjnego. Racjonalność dzia-łania a racjonalność społeczna, t. 1, przeł. A.M. Kaniowski, Wy-dawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
• Kubinowski D., Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia. Meto-dyka. Ewaluacja, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010.
• Matusz-Rżewska A., Nauczyciel-uczeń. O paradoksach wzajemnej komunikacji, w: Uczłowieczyć komunikację. Nauczyciel wobec ucznia w przestrzeni szkolnej, red. H. Kwiatkowska, Oficyna Wy-dawnicza „Impuls”, Kraków 2015, s. 461‒480.
• McLaren P.L., Antystruktura oporu, w: Nieobecne dyskursy, cz. 2, Wydawnictwo UMK, Toruń 1992, s. 31‒53.
• Michalicka-Ipnarska M., Szkoła, jakiej potrzebujemy, w: Uczłowie-czyć komunikację. Nauczyciel wobec ucznia w przestrzeni szkol-nej, red. H. Kwiatkowska, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kra-ków 2015, s. 482‒498.
• Parzęcki R., Funkcje pedagogiki w warunkach XXI w., w: Wyzwania współczesnej pedagogiki, red. D. Becker-Pestka, E. Kowalik, Wy-dawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku, Warszawa 2015, s. 13‒24.
• Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilo-ściowe i jako­ściowe, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, War-szawa 2001.
• Retter H., Komunikacja codzienna w pedagogice, przeł. M. Wojdak-Piątkowska, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
• Samujło M., Sokołowska-Dzioba T., Język otwartości w relacji nau-czyciel-uczeń, w: Uczłowieczyć komunikację. Nauczyciel wobec ucznia w przestrzeni szkolnej, red. H. Kwiatkowska, Oficyna Wy-dawnicza „Impuls”, Kraków 2015, s. 440‒453.
• Sawiński J.P., Jak zwiększyć skuteczność szkolnej edukacji. Poradnik dla edukatorów i nauczycieli, Difin, Warszawa 2015.
• Śliwiński P.J., Zagubiony i odnaleziony w nie-miejscu, w: Kondycja człowieka współczesnego, red. C. Piecuch, Universitas, Kraków 2006, s. 150‒178.
• Śnieżyński M., Sztuka dialogu. Teoretyczne założenia a szkolna rze-czywistość, Wydawnictwo Naukowe AP, Kraków 2005.
• Śnieżyński M., Zarys dydaktyki i dialogu, Wydawnictwo PAT, Kra-ków 1998.
• Ustawa o systemie oświaty z dnia 14 grudnia 2016 r., Rozdz. 1, art. 1, pkt. 1, 3, 5, 8, 18 (tekst jednolity: Dz. U. 2017 poz. 59, z późn. zm.).
• Żukowska Z.A., Dialog zamiast kar, Wydawnictwo MiND, Podkowa Leśna 2015.

Identifiers

DOI

http://dx.doi.org/10.12775/10.12775/SPI.2019.1.007