Transformacja ruchów kobiecych w Polsce (1945–1956)

• Authors: GRABOWSKA MAGDALENA

Title variants

EN

Transformation of women’s movements in Poland (1945–1956)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jak zmieniał się ruch kobiecy w Polsce po 1945 r.? Niniejszy artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytania, jakie były cele ruchu kobiecego po II wojnie światowej oraz jakie strategie wybierały działaczki kobiece, wdrażając plany emancypacyjne. Argumentuję w nim, że „produktywizacja” kobiet, upolitycznienie ruchu kobiecego, a także jego umasowienie stanowiły główne osie działania ruchu kobiecego po 1945 r. Jednocześnie cele i strategie emancypacyjne realizowane w powojennej Polsce były zbieżne zarówno z działaniami podejmowanymi na Zachodzie, jak i tymi w ramach instytucji międzynarodowych (np. Światowej Demokratycznej Federacji Kobiet).

EN

In what way did women’s movement in Poland develop after 1945? This article is an attempt to answer the question on what the goals of women’s movement after World War II were, and what strategies were chosen to fulfill emancipatory agendas after 1945. I argue that women’s productivisition, along with politicisation of women’s movement and an attempt to build a massive women’s organisation were the main axes of the women’s movement policy after 1945. These goals and strategies were coherent with activities carried in the West and by international organisations (Women’s International Democratic Federation).

Keywords

PL

socjalistyczna emancypacja; ruch kobiecy; Liga Kobiet

EN

socialist emancipation; women’s movement; League of Women

• Publisher: Wydawnictwo HUMANICA
• Journal: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
• Year: 2019
• Issue: 2(7)
• Pages: 28-58

Dates

published

2019-12-30

Contributors

author

GRABOWSKA MAGDALENA

• Instytut Filozofii i Socjologii PAN

References

• Benedict, Ruth, Weltfish, Gene. The Races of Mankind, (New York : Public Affairs Committee, 1943). ISBN 9780820356785.
• Castledine, Jacqueline. Cold War Progressives. Women’s Interracial Organizing for Peace and Freedom, (Urbana–Chicago : University of Illinois Press, 2012). ISBN 9780252094439.
• Fidelis, Małgorzata. Kobiety, komunizm i industrializacja w powojennej Polsce, (Warszawa : WAB, 2015). ISBN 9788328015326.
• Ghodsee, Kristen. Red Hangover. Legacies of Twentieth-Century Communism, (Durham, New York : Duke University Press, 2017). ISBN 978-0-8223-6949-3.
• Grabowska, Magdalena. Zerwana genealogia. Działalność społeczna i polityczna kobiet po 1945 r. a współczesny polski ruch kobiecy, (Warszawa : Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2018). ISBN 978-83-7383-931-1.
• Haan, Francisca de. „Continuing Cold War Paradigms in the Western Historiography of Transnational Women’s Organisations. The Case of the Women’s International Democratic Federation (WIDF)”, Women’s History Review, t. 19, z. 4, 2010, 547-573. ISSN 1933-2882.
• Haan, Francisca de. „The Global Left-Feminist 1960s. From Copenhagen to Moscow and New York”, w: Chen Jian, Martin Klimke, Masha Kirasirova, Mary Nolan, Marilyn Young, Joanna Waley-Cohen (red.), The Routledge Handbook on the Global Sixties, (London : Routledge, 2018), 230-242. ISBN 9781138557321
• Haan, Francisca de. „Ten Years After. Communism and Feminism Revisited”, Aspasia. The International Yearbook of Central, Eastern, and Southeastern European Women’s and Gender History, z. 10, 2016, 102-168. ISSN 1933-2882.
• Horowitz, Daniel. Betty Friedan and the Making of “The Feminine Mystique”. The American Left, the Cold War, and Modern Feminism, (Amherst : University of Massachusetts Press, 1998). ISBN 9781558492769.
• Jarosz, Dariusz. „Idee, programy i realia: funkcje Ligi Kobiet w porządku instytucjonalnym Polski Ludowej (1945–1957)”, w: Agnieszka Janiak-Jasińska, Katarzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc (red.), Działaczki społeczne, feministki, obywatelki. Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich po 1918 roku (na tle porównawczym), t. 2, (Warszawa : Neriton, 2009), 307-330. ISBN 978-83-7543-026-4.
• Jarska, Natalia. Kobiety z marmuru. Robotnice w Polsce w latach 1945–1960, (Warszawa : Instytut Pamięci Narodowej, 2015). ISBN 978-83-7629-764-4.
• Lerner, Gerda. Fireweed. A Political Autobiography, (Philadelphia : Temple University Press, 2002). ISBN 9781592132362.
• McDuffie, Erik S. Sojourning for Freedom. Black Women, American Communism, and the Making of Black Left Feminism, (Durham, N.C. : Duke University Press, 2011). ISBN 978-0822350507.
• Mrozik, Agnieszka. „Wywołać z milczenia. Historia kobiet w PRL-u – kobiety w historii PRL-u”, Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja, t. 4, z. 130, 2011, 112-119. ISSN 0867-0633.
• Nowak, Barbara. Serving women and the State. The League of Women in Communist Poland, rozprawa doktorska, Uniwersytet Ohio, 2004. [Dostęp: 29.11.2019]. Dostępny w World Wide Web: <https://bit.ly/2LWC6nT>.
• Nowak, Barbara. „Where do you think I learned how to style my own hair?” Gender and Everyday Lives of Women Activists in Poland’s League of Women”, w: Shana Penn, Jill Massino (red.), Gender Politics and Everyday Life in State Socialist Eastern and Central Europe, (New York : Palgrave Macmillan, 2009), 185-199. ISBN 978-0-230-10157-9.
• Nowakowska-Wierzchoś, Anna. „«Związałyśmy się z siłami demokratycznymi w Polsce» – program polityczny i wizja roli kobiet w „nowej Polsce” Związku Kobiet Polskich im. Marii Konopnickiej we Francji 1944–1950”, w: Ewa Chabros, Agnieszka Klarman (red.), Kobiety „na zakręcie” 1933–1989, (Wrocław : Instytut Pamięci Narodowej, 2014), 220-251. ISBN 9788361631408.
• Weigand, Kate. Red Feminism. American Communism and the Making of Women’s Liberation. (Baltimore–London : Johns Hopkins University Press, 1948). ISBN 978-0801871115.

Identifiers

ISSN

2451-3539

DOI

10.15290/cnisk.2019.02.07.02