Od profesjonalnej nadziei do procedur: dyskursywna instytucjonalizacja polskiej pracy socjalnej

• Authors: Granosik Mariusz

Title variants

EN

From the professional hope to procedures: a discursive institutionalisation of Polish social work

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dyskursy instytucjonalne, jako ogniwo pośrednie, z jednej strony wyznaczają ramy kon-kretnych działań podejmowanych przez pracowników socjalnych, z drugiej ukazują związek tej działalności z szerszymi dyskursami publicznymi (politycznymi). Rozdwojenia, przemiany dyskursów konstruowanych w ośrodkach pomocy społecznej ukazują kondycję i społeczne usytuowanie pracy socjalnej. Obserwowane w ciągu ostatnich dwudziestu lat tendencje strukturalnego przekształcania dyskursów instytucjonalizujących pracę socjalną pozwalają sformułować tezę interpretatywnej deprofesjonalizacji i dehumanizacji tego zawodu. Coraz wyraźniej zewnętrznie strukturyzowana praca socjalna staje się częścią wysublimowanych mechanizmów pośredniego rządzenia społeczeństwem (populacją), będąc też jednocześnie ich ofiarą.

EN

The article presents how the institutional discourses, as an intermediary link, on the one hand frame actions taken by social workers, on the other — connect this activity with the broader public (political) discourses. Dualisation and transformation of the discourses that are to be constructed in social welfare centers indicate the condition and societal position of social work. Over the past twenty years a trend towards structural transformation of discourses on institutionalizing social work has been observed. These changes allow to formulate the main thesis of the article that is of the interpretative deprofessionalisation and dehumanisation of social work as an occupation. Externally structured social work gradually becomes a part of sophisticated mechanisms of an indirect governing of the society (population), being their victim at the same time.

Keywords

PL

praca socjalna; dyskursywny instytucjonalizm; analiza dyskursu; paradygmat interpretatywny; podejście krytyczne

EN

social work; discursive institutionalism; discourse analysis; interpretive paradigm; critical approach

• Publisher: Instytut Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego
• Journal: Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje
• Year: 2016
• Issue: 35(4)
• Pages: 43-58

Contributors

author

Granosik Mariusz

• Katedra Pedagogiki Społecznej, Uniwersytet Łódzki

References

• Czyżewski, M. (2010). W stronę teorii dyskursu publicznego. W: M. Czyżewski, S. Kowal-ski, A. Piotrowski (red.) Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego. Wydanie drugie. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Czyżewski, M. (2011). Polskie przekłady literatury humanistycznej i „społeczeństwo wie-dzy”. Przegląd Socjologii Jakościowej, t. 7, nr 2, s. 25-45.
• Dijk (van), T. (2000). Badania nad dyskursem. W: T. van Dijk (red.) Dyskurs. Struktura i proces. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Domańska, E. (2010). Co z nami zrobił Foucault? W: E. Domańska, M. Loba (red.), French Theory w Polsce. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Foucault, M. (2010). Bezpieczeństwo, terytorium, populacja. Wykłady w College de France 1977-1978. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Foucault, M. (2011). Narodziny biopolityki. Wykłady w College de France 1978-1979. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Granosik, M. (2002). Kształcenie — tożsamość — działanie. O biograficznym wymiarze pracy socjalnej. W: E. Marynowicz-Hetka Badanie — działanie — kształcenie. Czyli o przydatności dyscyplin społecznych dla doskonalenia praktyki profesji społecznych w dziedzinie oświaty, kultury i pracy socjalnej. Łódź: Wydawnictwo Łódzkiego Towarzystwa Naukowego.
• Granosik, M. (2006). Profesjonalny wymiar pracy socjalnej. Katowice: Śląsk Wydawnictwo Naukowe.
• Granosik, M. (2013). Praca socjalna — analiza instytucjonalna z perspektywy konwersacyj- nej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Granosik, M. (2013a). EUropeanization of social work: Some discursive side-effects in Poland. W: J. Csoba, F. Hamburger, G. GraBhoff (red.), Soziale Arbeit im Schatten des „Schirms. Abbau des Sozialstaats, der Widerstand sozialer Bewegungen und die Diskurse der Sozialarbeit. Bad Schwalbach: Wochenschau Verlag.
• Granosik, M. (2013b). Pogranicza pedagogizacji — refleksje o wielowymiarowości pro-cesów instytucjonalizacji na przykładzie pracy socjalnej. Societas/Communitas, nr 2, s. 97-116.
• Granosik, M. (2016). Krytyczna praca socjalna: wybrane konsekwencje teoretyczne i praktyczne. W: M. Kawińska, J. Kurtyka-Chałas (red.), Praca socjalna jako dyscyplina naukowa? Współczesne wyzwania wobec kształcenia i profesji. Warszawa: UKSW.
• Greenwood, E. (1957). Attributes of a Profession. Social Work, nr 2.
• Hall, P.A., Taylor, R.C.R. (1996). Political Science and the Three New Institutionalisms. Political Studies, 44 (5), s. 936-957.
• Hamburger, F. (2003). Theory and studies in social work. W: C. Labonte-Roset, E. Mary- nowicz-Hetka, J. Szmagalski (red.) Social Work Education and Practice in Today's Europe: Challenges and the diversity of responses. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
• Jarkiewicz, A. (2012). Empowerment or power in social workers' actions towards mentally ill persons? Social Work. Experience and Methods, nr 9(1), s. 271-294.
• Jarkiewicz, A. (2013). Media i dylematyczność działania w obszarze pracy socjalnej z osobami „zaburzonymi psychicznie”. Societas/Communitas, nr 2, s. 183-201.
• Kantowicz, E. (2014). Profesjonalizacja pracy socjalnej w Polsce w perspektywie zmian, Praca Socjalna, nr 1, s. 3-16.
• Lepalczyk, I. (2001). Helena Radlińska. Życie i twórczość. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• March, J.G., Olsen, J.P. (1989). Rediscovering Institutions. New York: Free Press. Niesporek, A., Trembaczowski, Ł., Warczok, T. (2013). Granice symboliczne. Studium praktyk kulturowych na przykładzie działań zawodowych pracowników socjalnych. Kraków:NOMOS.
• Radlińska, H. (1961). Pedagogika społeczna. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Rose, N. (1999). Powers of Freedom: Reframing Political Thought. Cambridge: Cambridge University Press.
• Rymsza, M. (2014). Od akcji dobroczynnej do pracy środowiskowej — działalność Brata Alberta w środowisku ludzi bezdomnych w Krakowie i innych miastach polskiej Galicji na przełomie XIX i XX wieku. W: M. Rymsza (red.), Praca środowiskowa w Polsce. Tradycja i teraźniejszość. Dobre praktyki. Warszawa: Fundacja Instytut Spraw Publicznych, s. 63-105.
• Schmidt, V.A. (2008). Discursive institutionalism: The explanatory power of discourse, Annual Review of Political Science, nr 11, s. 303-326.
• Schmidt, V.A. (2010). Taking ideas and discourse seriously: explaining change through discursive institutionalism as the fourth „new institutionalism”, European Political Science Review, Vol. 2, No. 1, March, s. 1-25.
• Schutze, F. (1994). Strukturen des professionellen Handelns, biographische Betroffenheit und Supervision. Supervision, tom 26, s. 10-39.
• Scott, W.R. (1994). Institutions and Organizations: Toward a Theoretical Synthesis. W: W.R. Scott, J.W. Meyer (red.), Institutional Environments and Organizations: Struc- tural Complexity and Individualism. Thousand Oaks: Sage, s. 55-80.
• Sorensen, E., Torfing, J. (2005). Network Governance and Post-Liberal Democracy. Admi- nistrative Theory & Praxis, 27 (2), s. 197-237.
• Szmagalski, J. (1996). Teoria pracy socjalnej a ideologia i polityka społeczna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie „Żak”.
• Torfing, J. (2001). Path-Dependent Danish Welfare Reforms: The Contribution of the New Institutionalisms to Understanding Evolutionary Change. Scandinavian Political Studies, 24 (4), DOI: http://dx.doi.org/10.1111/1467-9477.00057 (dostęp: 27.01.2017).
• Trawkowska, D. (2005). Konsultacja i superwizja w górnośląskich ośrodkach pomocy społecznej. Studium empiryczne. W: J. Szmagalski (red.), Superwizja pracy socjalnej. Zastosowania i dylematy. Seria Ex Libris Pracownika Socjalnego. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Rozwoju Służb Społecznych.
• Urbaniak-Zając, D. (2015). W poszukiwaniu teorii działania profesjonalnego pedagogów. Badania rekonstrukcyjne. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
• Winkler, M. (2010). Kryzys pedagogiki społecznej — kontrola i subiektywizm. W: J. Pie-karski, T. Pilch, W. Theiss, D. Urbaniak-Zając (red.), Edukacja społeczna wobec pro-blemów współczesnego człowieka i społeczeństwa. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 13-24.