Specyfika leksyki z zakresu podpola tematycznego „Elektryczność” na pograniczu dialektalnym na przykładzie miejscowości Zalesie (gmina Wartkowice, powiat poddębicki)

• Authors: Zagłoba Katarzyna

Title variants

EN

Specificity of lexis of the subfield “Electricity” on the dialectal borderland from the example of the village Zalesie (Wartkowice commune, Poddębice district)

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia tematyczny podział słownictwa mieszkańców Zalesia (gmina Wartkowice, powiat poddębicki) z zakresu pola tematycznego „Elektryczność”. Leksykę podzielono na mikropola tematyczne, wyznaczając dodatkowo cztery większe grupy. Aby pozyskać materiał do badań, przeprowadzono i nagrano rozmowy z siedmiorgiem informatorów z trzech grup pokoleniowych. Wykorzystano do tego metodę kwestionariuszową. Zebrane słownictwo zestawiono z innymi pracami, np. Słownikiem gwary Domaniewka w powiecie łęczyckim Mieczysława Szymczaka oraz Słownikiem dwudziestowiecznej Łodzi Danuty Bieńkowskiej, Marka Cybulskiego i Elżbiety Umińskiej-Tytoń.

EN

This article presents a thematic classification of the lexis of the inhabitants of Zalesie (Wartkowice commune, Poddębice district) of the subfield “Electricity”. The lexis is divided into micropoles and additionally wider thematic groups have been designated. To obtain material for research, interviews with seven informants from three generational groups were conducted and recorded. A questionnaire method was used for this. Assembled material was compared with other publications, for example Słownik gwary Domaniewka w powiecie łęczyckim by Mieczysław Szymczak and Słownik dwudziestowiecznej Łodzi by Danuta Bieńkowska, Marek Cybulski and Elżbieta Umińska-Tytoń.

Keywords

PL

podział tematyczny; elektryczność; leksyka; Zalesie; pogranicze

EN

thematic classification; electricity; lexis; Zalesie; borderland

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
• Year: 2019
• Volume: LXVII
• Pages: 421-433

Contributors

author

Zagłoba Katarzyna

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej

References

• Batko-Tokarz Barbara, 2008, Tematyczny podział słownictwa w „Wielkim słowniku języka polskiego”, w: P. Żmigrodzki, R. Przybylska, red., Nowe studia leksykograficzne 2, Wydawnictwo Lexis, Kraków, s. 31–48.
• Dejna Karol, 1987, Atlas gwar polskich. Kwestionariusz – notatnik, Instytut Języka Polskiego Państwowej Akademii Nauk, Łódź.
• Doroszewski Witold, red., 1958, Kwestionariusz do badań słownictwa ludowego, z. III: Technika ludowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Gruchmanowa Monika, Walczak Bogdan, red., 1999, Słownik gwary miejskiej Poznania, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Hurko Magda, 2017, Co lubię w gwarze podlaskiej, http://www.ekopozytywna.com/gwara-podlaska/ (dostęp: 28.11.2018).
• Karłowicz Jan, 1900–1911, Słownik gwar polskich, t. 1–6, Akademia Umiejętności, Kraków.
• Kobus Justyna, Stępień Magdalena, kier., 2016, Zasady opracowania słownika, w: Ocalić od zapomnienia – badamy język mieszkańców wsi gminy Czerniejewo, Poznań, s. 15–17, http://www.czerniejewo.org/web_documents/cz.1.pdf (dostęp: 29.11.2018).
• Łopaciński Hieronim, 1899, Przyczynki do nowego słownika języka polskiego (słownik wyrazów ludowych, przeważnie z Lubelskiego, mniej z innych okolic Królestwa Polskiego, zrzadka z Galicyi, Szląska, Prus i Poznańskiego), cz. 2, „Prace Filologiczne”, t. 5, s. 681–976.
• Markowski Andrzej, 1992, Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, t. 1, cz. V: Założenia podziału zasobu słownego polszczyzny na pola tematyczne. Siatka pól leksykalno-semantycznych współczesnego języka polskiego, Wydawnictwo Wiedza o Kulturze, Wrocław.
• Miodunka Władysław, 1980, Teoria pól językowych. Społeczne i indywidualne ich uwarunkowania, „Prace Językoznawcze”, z. 67, Kraków.
• Osowski Błażej, red., 2018a, Gospodarz. Słownik języka mieszkańców powiatu kolskiego, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań.
• Osowski Błażej, red., 2018b, Gospodyni. Słownik języka mieszkańców powiatu kolskiego, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań.
• Sagan-Bielawa Mirosława, 2011, Historyczna i ahistoryczna koncepcja pokolenia w polskich badaniach socjolingwistycznych, w: K. Wojtczuk, M. Jasińska, red., Polszczyzna trzech pokoleń. Podobieństwa i różnice, Akademia Podlaska, Siedlce, s. 21–28.
• Sierociuk Jerzy, 2003, Założenia metodologiczne badań języka wsi, w: Z. Krążyńska, Z. Zagórski, red., „Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, t. XI, s. 131–136.
• Sierociuk Jerzy, 2010, Założenia metodologiczne regionalnych słowników gwarowych powstających przy współudziale środowisk lokalnych, w: H. Kurek, A. Tyrpa, J. Wronicz, red., Studia Dialektologiczne IV, Polska Akademia Nauk, Kraków, s. 135–143.
• Sierociuk Jerzy, 2016, Dynamika przeobrażeń języka mieszkańców wsi i możliwości jej badania, „Gwary Dziś”, nr 8, s. 67–78, http://www.wydawnictwo.ptpn.poznan.pl/czasopisma/gwary/Gwary-8-07-Sierociuk.pdf (dostęp: 11.10.2018).
• Sobierajski Zenon, Burszta Józef, red., 1979–2005, Atlas języka i kultury ludowej Wielkopolski, t. 1–6, Z. Sobierajski, J. Burszta, red., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1979–1991, t. 7, Z. Sobierajski, red., Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1992, t. 8–11, Z. Sobierajski, red., Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1994–2005.
• Strzyżewska-Zaremba Alina i in., 1971–1992, Atlas gwar mazowieckich, t. 1, H. Horodyska-Gadkowska, A. Strzyżewska-Zaremba, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław–Warszawa– Kraków–Gdańsk 1971, t. 2–10, A. Kowalska, A. Strzyżewska-Zaremba, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław–Warszawa–Kraków 1974–1992.
• Szymczak Mieczysław, 1962–1973, Słownik gwary Domaniewka w powiecie łęczyckim, cz. 1–8, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
• Urbańczyk Stanisław, 1968, Zarys dialektologii polskiej, wyd. 3, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.