Czwarta salwa. Tom poezji proletariackiej w graficznym opracowaniu Mieczysława Szczuki

• Authors: Więcek Aleksandra

Title variants

EN

Fourth Salute. A Volume of Proletariat Poetry with Graphic Portrayal by Mieczysław Szczuka

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest nowatorskim odczytaniem tomu poetyckiego „Trzy salwy” z 1925 roku. Przeprowadzone badania uwzględniają formę materialną – biorą pod uwagę okładkę, format, rodzaj i gramaturę papieru, a także biografię poszczególnych egzemplarzy. Autorka dokonuje całościowej analizy tomu i szuka odpowiedzi na pytanie, jaka była jego rola w procesie kształtowania się polskiej poezji proletariackiej, gdyż po publikacji „Trzech salw” rozgorzała dyskusja w prasie na temat zadań i powinności tej poezji. Obserwacji podlega również przemilczenie przez polemistów faktu, iż okładkę zaprojektował Mieczysław Szczuka, awangardowy grafik i piewca polskiego konstruktywizmu. Wydanie zbioru wznowiono dwukrotnie: w 1956 i 1967 roku – obie te edycje są przedmiotem analizy w niniejszym szkicu. Ponadto omówiono układ wierszy w tomie. Autorka czyta Trzy salwy, wychodząc od okładki, poprzez poezję i kończąc znów na okładce.

EN

The paper is an innovative reading of the 1925 poetic volume “Trzy salwy” (“Three Salutes”). The conducted research accounts for the material form: the cover, format, paper type and gsm, as well as biographies of separate copies. Aleksandra Więcek carries out a comprehensible analysis of the volume and tries to find the answer to the question about its role in the process of shaping the Polish proletarian literature, since the publication of “Three Salutes” initiated a press discussion about the tasks and duties of this poetry. The fact that Mieczysław Szczuka, an avant-grade graphic artist and eulogist of the Polish constructivism, sat for some time in silence is also subject of observation. The volume was republished twice, namely in 1956 and in 1967 and both publications are made subjects of analysis. Additionally, the authoress discusses the arrangement of poems in this collection, and she reads “Three Salutes,” starting from the poetry through the reception, to the back cover.

Keywords

PL

rewolucja; poezja proletariacka; projektowanie graficzne; okładka; Mieczysław Szczuka

EN

revolution; proletariat revolution; graphic project; cover; Mieczysław Szczuka

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2025
• Volume: 116
• Issue: 2
• Pages: 71-88

Dates

printed

2025-06-27

Contributors

author

Więcek Aleksandra

• Uniwersytet Łódzki

Identifiers

ISSN

0031-0514

EISSN

2719-5376

DOI

10.18318/pl.2025.2.5