Hoe de term wordt vertaald: Vertaalopties buiten het kader van de termfiche

• Authors: Koen Kerremans

Title variants

PL

Jak tłumaczy się dany termin — opcje tłumaczenia spoza glosariusza

EN

How to translate the term: Translation options outside the framework of the term record

• Languages of publication: NL

Abstracts

NL

Vertalers van gespecialiseerde teksten raadplegen vaak meertalige terminologiedatabases om geschikte equivalenten te vinden voor de te vertalen termen. Dergelijke databases bestaan uit conceptgeoriënteerde terminologische fiches. Elk terminologisch fiche bestaat uit termen (in verschillende talen) die verwijzen naar hetzelfde concept. We zullen aan de hand van voorbeelden uit een vergelijkende studie van termen en hun vertalingen in Europese bron- en doelteksten en in de Europese terminologiedatabase ‘IATE’ illustreren dat vertalers soms vertalingen voorstellen die niet verschijnen in conceptgeoriënteerde terminologische fiches. Uitgaande van deze observatie zullen we nadenken over hoe toekomstige terminologiedatabases voor vertalers kunnen worden gestructureerd en verrijkt met resultaten uit contrastief corpusgebaseerd onderzoek.

PL

Tłumacze tekstów specjalistycznych korzystają często z wielojęzycznych baz terminologicznych w celu znalezienia właściwego odpowiednika tłumaczonych terminów. Takie bazy danych składają się z haseł terminologicznych. Każde hasło terminologiczne składa się z kolei z terminów (w różnych językach), które odnoszą się do tego samego konceptu. Przykłady zaczerpnięte ze studium porównawczego terminów i ich tłumaczenia w europejskich tekstach źródłowych i docelowych oraz z europejskiej bazy terminologicznej ,,IATE” (,,InterActive Terminology for Europe”) wykazały, że tłumacze w niektórych przypadkach wybierają ekwiwalenty, które nie pojawiają się w ogóle w hasłach terminologicznych. Na podstawie powyższych obserwacji, jak również w oparciu o kontrastywne badania korpusowe została sformułowana propozycja zmian, które w przyszłości mogłyby ulepszyć funkcjonowanie terminologicznych baz danych dla tłumaczy.

EN

Translators of specialised texts often consult multilingual terminology databases to find suitable equivalents for terms that they need to translate. Such databases are comprised of concept-oriented terminological records. Each terminological record consists of terms (in several languages) that refer to the same concept. We will illustrate on the basis of examples taken from a comparative study of terms and their translations in European source and target texts and in the European terminology database ‘IATE’ that translators sometimes propose translations that do not appear on concept-oriented terminological records. Starting from this observation, we will reflect on how future terminology databases for translators could be structured and enriched with results from contrastive corpus-based research.

Keywords

NL

corpusonderzoek; iate; termfiche; terminologie; terminologische variatie

PL

badanie korpusowe; baza IATE; glosariusz; terminologia; warianty terminologiczne.

EN

corpus research; IATE; term fiche; terminology; terminological variation

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2018
• Volume: 66
• Issue: 5: Neofilologia. Zeszyt specjalny
• Pages: 65-79

Contributors

author

Koen Kerremans

• Vrije Universiteit Brussel

References

• Ball, Sylvia. 2003. ‘Joined-up Terminology — the IATE System Enters Production.’ In Verslag van het ASLIB congres, Londen. Toegankelijk op http://www.mt-archive.info/Aslib-2003-Ball.pdf [download 18 maart 2018]
• Biel, Łucja. 2006. ‘Incongruity of Company Law Terms Categorization of Polish Business Entities and Their English Equivalents. Translation Journal 10 (4). Toegankelijk op http://www.accurapid.com/journal/38legal.htm [download 18 maart 2018]
• Cabré, Maria Teresa, & Rosa Estopá. 2003. ‘On the Units of Specialised Meaning Used in Professional Communication.’ Journal of the International Institute for Terminology Research 14: 15–27.
• Directorate-General for Translation. 2009. Programme for Quality Management in Translation: 22 Quality Actions. Toegankelijk op http://ec.europa.eu/dgs/translation/publications/studies/ quality_management_translation_en.pdf [18 maart 2018].
• Durán Muñoz, Isabel. 2012. ‘Meeting Translators’ Needs: Translation-Oriented Terminological Management and Applications.’ JoSTrans (18): 77–92.
• Europese Unie. 2015. Gemeenschappelijke Praktische Handleiding van Het Europees Parlement, de Raad En de Commissie Ten Behoeve van Eenieder Die Bij de Opstelling van Wetgevingsteksten van de Europese Unie Is Betrokken. Luxemburg: Bureau voor publicaties van de Europese Unie.
• Faber, Pamela (ed.). 2012. A Cognitive Linguistics View of Terminology and Specialized Language. Berlin & Boston: Walter de Gruyter.
• Kerremans, Koen. 2014. Terminological Variation in Multilingual Europe. The Case of English Environmental Terminology Translated into Dutch and French. Brussel: Vrije Universiteit Brussel.
• León Araúz, Pilar, Arianne Reimerink & Pamela Faber. 2011. ‘Environmental Knowledge in EcoLexicon.’ Proceedings of the Computational Linguistics-Applications Conference. 9–16. Toegankelijk op http://lexicon.ugr.es/pdf/leonetal2011b.pdf [download 18 maart 2018]
• Peruzzo, Katia. 2013. Terminological Equivalence and Variation in the EU Multi-Level Jurisdiction: A Case Study on Victims of Crime. Trieste: University of Trieste.
• Sager, Juan C. 1998. ‘In Search of a Foundation: Towards a Theory of the Term.’ Terminology 5 (1): 41–57.
• Temmerman, Rita. 2000. Towards New Ways of Terminology Description: The Sociocognitive-Approach. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
• Temmerman, Rita, & Marc Van Campenhoudt (ed.). 2011. The Dynamics of Terms in Specialized Communication: An Interdisciplinary Perspective. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
• Translation Section of the ICTI. 2008. Best Practice for Terminologists. Intern document.
• Williamson, D.F., & J.L. Dewost. 1997. Legislative Drafting — A Commission Manual. Toegankelijk op http://ec.europa.eu/governance/better_regulation/documents/legis_draft_comm_ en.pdf [download 18 maart 2018].
• Wright, Sue Ellen. 1995. Standardizing and Harmonizing Terminology: Theory and Practice. ASTM International.

Identifiers

DOI

10.18290/rh.2018.66.5s-7