Terminy naukowe jako podstawy słowotwórcze

• Authors: Iwona Burkacka

Title variants

EN

Scientific terms as derivational bases

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The paper presents the results of a study on the word-formational features of scholarly terms as derivational bases. It shows that scholarly terms are characterized by a non-uniform derivational activity which is lower than that of non-terminological nouns and which is mainly focused on founding suffixal derivatives and compounds (in particular with Greek and Latin elements) and further, by lack of uniformity in the degree of reproductivity, the share of word-formational techniques and the origin of the base. Foreign descent, complex structure or extensive phraseology are not decisive factors for the terms’ derivational potential. Substantial is the location of the terminological meaning among other meanings: bases whose terminological meaning is described as primary in dictionaries (is ranked one), build more derivatives. Biological terms are a special group due to their above-average word-formational activity (uniformity and reproductivity), a high share of nouns and adjectives among the derivatives (including noun compounds and structures with foreign elements), and an extensive net of phraseological combinations (mainly terminological idioms).

• Publisher: Księgarnia Akademicka
• Journal: LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
• Year: 2011
• Issue: 1(11)
• Pages: 43-70

Contributors

author

Iwona Burkacka

• Uniwersytet Warszawski, Warszawa

References

• Bańko M., 2001, Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa, Warszawa.
• Burkacka I., 2001, Porównawcza analiza wybranych leksemów neutralnych i nacechowanych ekspresywnie, Warszawa.
• Burkacka I., 2006, Ciągi sufiksalne w derywatach odrzeczownikowych, „Poradnik Językowy” z. 10, s. 19–30.
• Burkacka I., 2007, Ucięcia w procesie sufiksacji, „LingVaria” nr 2, s. 55–66.
• Burkacka I., 2010a, Łączliwość rzeczownikowych sufiksów obcych, [w:] I. Burkacka, R. Pawelec, D. Zdunkiewicz-Jedynak (red.), Słowa – kładki, na których spotykają się ludzie różnych światów, Warszawa, s. 177–192.
• Burkacka I., 2010b, Klasyfikacja słowotwórcza nowszych zapożyczeń, „Linguistica Copernicana”, z. 2(4), s. 229–240.
• Buttler D., 1979a, O wzajemnym oddziaływaniu terminologii i słownictwa ogólnego. I. Terminologizacja wyrazów potocznych, „Poradnik Językowy” z. 2, s. 58–66.
• Buttler D., 1979b, O wzajemnym oddziaływaniu terminologii i słownictwa ogólnego. ii. Determinologizacja wyrazów z leksyki specjalnej, „Poradnik Językowy” z. 3, s. 123–135.
• Cegieła A., 1986, Kryteria poprawności językowej terminów, [w:] W. Nowicki (red.), Podstawy terminologii, Warszawa, s. 135–153.
• Cygal-Krupa Z., 1986, Słownictwo tematyczne języka polskiego. Zbiór wyrazów w układzie rangowym, alfabetycznym i tematycznym, Kraków.
• Dąbkowski G., 1993, Grecko-łacińskie źródła współczesnej terminologii muzycznej, „Poradnik Językowy” z. 1, s. 101–107.
• S. Urbańczyk (red.), Encyklopedia języka polskiego, Wrocław 1999.
• Gajda S., 1990, Współczesna polszczyzna naukowa. Język czy żargon?, Wrocław.
• Górnicz M., 2000, Elementy anglojęzyczne w tekstach medycznych (na podstawie tekstów z dziedziny immunologii opublikowanych w miesięczniku „Problemy”), „Poradnik Językowy” z. 2, s. 17–26.
• Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1984, Słowotwórstwo rzeczowników, [w:] R. Grzegorczykowa, J. Puzynina, H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego, t. 2: Morfologia, Warszawa.
• Imiołczyk J., 1987, Prawdopodobieństwo subiektywne wyrazów. Podstawowy słownik frekwencyjny języka polskiego, Warszawa – Poznań.
• Jadacka H., 1976a, Wybrane zagadnienia z zakresu budowy słowotwórczej polskiej terminologii technicznej, [w:] M. Belerski, A. Markowski (red.), Z zagadnień poprawności językowej i terminologicznej prasy technicznej, Warszawa, s. 10–21.
• Jadacka H., 1976b, Termin techniczny – pojęcie, budowa, poprawność, Warszawa.
• Jadacka H., 1994, Od czego zależy aktywność słowotwórcza rzeczowników w języku polskim?, „Poradnik Językowy” z. 7, s. 1–10.
• Jadacka H., 1995, Rzeczownik polski jako baza derywacyjna, Warszawa.
• Jadacka H., 1999, Terminologia, [w:] A. Markowski (red.), Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, Warszawa.
• Jadacka H., 2001, System słowotwórczy polszczyzny (1945–2000), Warszawa.
• Jassem W., Gembiak D., 1980, Subiektywne prawdopodobieństwo wyrazów polskich, Warszawa – Poznań.
• Juszkiewicz U., 1982, Z historii i teorii prac nad polską terminologią, „Poradnik Językowy” z. 2, s. 82–88.
• Kajetanowicz H., 1993, Adaptacja zapożyczeń w terminologii fizyki ciała stałego, „Poradnik Językowy” z. 8, s. 446–455.
• Kaproń-Charzyńska I., 2005, Derywacja ujemna we współczesnym języku polskim. Rzeczowniki i przymiotniki, Toruń.
• Kreja B., 1991, Wyraz morze i jego derywaty w języku polskim i innych językach słowiańskich, „Gdańskie Studia Językoznawcze” V, Gdańsk, s. 1–15.
• Lubaś W., 1993, Terminy we współczesnych polskich słownikach ogólnych, [w:] W. Lubaś, F. Sowa (red.), Wokół słownika współczesnego języka polskiego III. Zakres selekcji i informacji, Kraków.
• Łachnik J., 2009, Złożenia polskie – opis gniazdowy, rozprawa doktorska (IJP UW).
• Markowski A., 1990, Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, t. 1–2, Warszawa.
• Markowski A., 2005, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa.
• Mazur M., 1961, Terminologia techniczna, Warszawa.
• H. Auderska, S. Skorupka (red.), Mały słownik języka polskiego, Warszawa 1969 i n.
• Nowicki W., 1986, Podstawy terminologii, Wrocław.
• Ochman D., 2000, Złożenia z cyber- we współczesnym języku polskim, „Język Polski” lxxx, z. 1/2, s. 23–34.
• Saloni Z., 1999, Terminologia, [w:] K. Polański (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław.
• A. Bańkowski, Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1−2, Warszawa 2000.
• W. Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005
• I. Kurcz, J. Lewicki, J. Sambor, K. Szafran, J. Woronczak, Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej, Kraków 1990.
• H. Jadacka oraz M. Bondkowska, I. Burkacka, E. Grabska-Moyle, T. Karpowicz, Słownik gniazd słowotwórczych współczesnego języka ogólnopolskiego, t. i: Gniazda odprzymiotnikowe, t. ii: Gniazda odrzeczownikowe, Kraków 2001.
• W. Doroszewski (red.), Słownik języka polskiego, Warszawa 1958–1969.
• M. Szymczak (red.), Słownik języka polskiego, Warszawa 1979–1981.
• Smółkowa T., 1976, Nowe słownictwo polskie. Badania rzeczowników, Warszawa.
• Słownik wyrazów obcych, [w:] Komputerowy słownik ortograficzny języka polskiego PWN, 1998, [wersja elektroniczna].
• S. Dubisz (red.), Uniwersalny słownik języka polskiego PWN, Warszawa 2003.
• Walczak B., 1990, Terminologia w słownikach ogólnych (na przykładzie Słownika języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka), „Poradnik Językowy” z. 4, s. 260–264.
• Wanot M., 2010, Vegetabilia versus animalia. Gniazda i paradygmaty słowotwórcze nazw roślin i zwierząt, „LingVaria” nr 1(9), s. 91–102.
• Waszakowa K., 1994, Tendencje rozwojowe w słowotwórstwie polszczyzny końca xx wieku, [w:] S. Gajda, Z. Adamiszyn (red.), Przemiany współczesnej polszczyzny: materiały konferencji naukowej, Opole, s. 53–60.
• Waszakowa K., 2005, Przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny, Warszawa.