Relacje interpersonalne z perspektywy psychologii rozwoju człowieka

• Authors: Herberger Jerzy , Kozłowska Monika

Title variants

Interpersonal relations from the point of view of developmental psychology

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest przeglądem teorii neopsychoanalitycznych i tzw. life-span psychology pod kątem warunków, które umożliwiają lub ograniczają poprawność przyszłych relacji człowieka z otoczeniem. Jest on skierowany głównie do socjologów i pedagogów, stąd jego celem jest ukazanie tych konstatacji, które pozwalają dogłębniej rozumieć trudności w relacjach międzyludzkich i ich uwarunkowania. Autorzy prezentują problemy wczesnego dzieciństwa i adolescencji, jako przykłady ujawniania się warunków i prawidłowości rozwojowych, znajdujących wyraz w ukształtowaniu właściwej i zakłóconej tożsamości. Opisują zarówno tzw. błędy rozwojowe, jak i psychologiczne warunki niezakłóconego rozwoju.

EN

The article is a review based on the analyses of chosen theories of psychological development (mainly postpsychoanalytic and life span psychology). Its primary purpose is to introduce a deeper understanding of how the course of life can influence the functioning of an individual in interpersonal connections. It is mainly addressed to sociologists and educators (teachers). The authors focus on the early infancy and adolescence, as examples of the emergence of conditions manifesting in the shaping of a proper or disturbed identity. The authors describe both the so-called developmental disorders and psychological conditions of undisturbed development.

Keywords

PL

relacje; związki międzyludzkie; rozwój i jego warunki

EN

relations; interpersonal connections; development and its conditions

• Publisher: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Journal: Relacje. Studia z nauk społecznych
• Year: 2017
• Issue: 4
• Pages: 35-48

Contributors

author

Herberger Jerzy

• Uniwersytet Zielonogórski

author

Kozłowska Monika

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Baron R.M., Kenny D.A. (1986), The moderator – mediator varible distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical consideration, „Journal of Personality and Social Psychology” 52 (6), s. 1173-1182.Berzonsky M.D. (2004), Identity processing style, self-construction, and personal epistemic assumptions: A social-cognitive perspective, „European Journal of Developmental Psychology” 1, s. 303-315.
• Berzonsky M.D., Luyckx K. (2008), Identity Styles, Self-Reflective Cognition, and Identity Processes: A Study of Adaptive and Maladaptive Dimensions of Self-Analysis, „An International Journal of Theory and Research” 8, s. 205-219.
• Berzonsky M.D., Soenens B., Luyckx K., Smits I., Papini D.R., Goossens L. (2013), Development and validation of the revised Identity Style Inventory (ISI-5): Factor structure, reliability, and validity, „Psychological Assessment” 25, 3, s. 893-904.
• Cierpiałkowska L. (2006), Współczesna psychoanaliza i jej znaczenie dla psychologii klinicznej, [w:] H. Sękowa (red.), Psychologia kliniczna, t. 1, PWN, Warszawa, s. 82-104.
• Erikson E.H. (1997), Dzieciństwo i społeczeństwo, Rebis, Poznań.
• Hall C.S., Lindzey G. (2001), Teorie osobowości, PWN, Warszawa.
• Johnson S.M. (1993), Przemiana charakterologiczna: cud ciężkiej pracy, J. Santorski i s-ka, Warszawa.
• Kobak K.R. (1993), Attachment and Emotion Regulation During Mother – Teen Problem – solving: A Control Theory Analogizes, „Child Development” 64, s. 86-112.
• Lowen A. (2008), Bioenergetik, Rowohlt TB, Berlin.
• Mahler M., Pine F., Bergman A. (1975), The Psychological Birth of Human Infant, Wiley, New York.
• Main M., Hesse E. (1990), Parent’s unresolved traumatic experiences are related to infant disorganized attachment status: Is frightened and/or frightening parental behavior the linking mechanism?, [in:] T. Greenberg, D. Cicchetti, E.M. Cummings (eds.), Attachment during the preschool years: Theory, research and intervention, University of Chicago Press, Chicago, s. 161-182.
• Main M., Solomon J. (1986), Discovery of an insecure – disorganized disoriented attachment pattern, [in:] T.B. Brazelton, M.W. Yogman (eds.), Affective Development in Infancy, Ablex, Norwood, s. 95-124.
• Mandrosz-Wróblewska J. (1988), Tożsamość i niespójność ja a poszukiwanie własnej odrębności, Ossolineum-PAN, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź.
• Marcia J. (1966), Development and validation of ego identity status, „Journal of Personality and Social Psychology” Vol. 3(5), s. 551-558.
• Melchior M. (1990), Społeczna tożsamość jednostki (w świetle wywiadów z Polakami pochodzenia żydowskiego urodzonym w latach 1944-1955), Wyd. ISNS UW, Warszawa.
• Miller A. (1996), Dramat udanego dziecka, J. Santorski i s-ka, Warszawa.
• Moore D.E., Fine B.D. (1996), Słownik psychoanalizy, J. Santorski i s-ka, Warszawa.
• Oleś P.K. (2003), Wprowadzenie do psychologii osobowości, Scholar, Warszawa.
• Plopa M. (2005), Psychologia rodziny. Teoria i badania, Impuls, Kraków.
• Radziwiłowicz W. (2011), Depresja dzieci i młodzieży, Impuls, Kraków.
• Schaffer D.R., Kipp K. (2015), Psychologia rozwoju człowieka. Od dziecka do dorosłości, Wydawnictwo Harmonia Universalis, Gdańsk.
• Senejko A., Łoś Z. (2015), Właściwości polskiej adaptacji Inwentarza Stylów Tożsamości (ISI-5) Michaela Berzonsky’ego i współautorów, „Psychologia Rozwojowa” (20) 4, s. 91-104.
• Skrzypek K. (1987), Pustka rodzinna, „Nowiny Psychologiczne” 5-6, s. 31-47.
• Sokolik M. (1995), Psychoanaliza i Ja, J. Santorski i s-ka, Warszawa.
• Sokolik Z. (1995), Michael Balint, czyli węgierska teoria relacji z obiektem, „Nowiny Psychologiczne” 3, s. 53-64.
• Sroufe L.A. (1997), Psychopatology as an outcome of development, „Development and Psychopatology” 9, s. 251-268.
• Tajfel H. (1982), Social psychology of intergroup relations, „Annual Review of Psychology” 33, s. 1-39.
• Tajfel H., Turner J.C. (1986), The social identity theory of intergroup behavior, [in:] N. . Worchel, W.G. Austin (eds.), Psychology of Intergroup Relations, Nelson Hall, Chicago, s. 7-24.
• Trempała J. (2000), Modele rozwoju psychicznego, Wyd. UKW, Bydgoszcz.
• Wojciszke B. (2003), Człowiek wśród ludzi, Scholar, Warszawa.
• Żechowski C., Namysłowska I. (2008), Teoria przywiązania a rozwój zaburzeń psychicznych, [w:] B. Józefik i G. Iniewicz (red.), Koncepcja przywiązania. Od teorii do praktyki, wyd. UJ, Kraków, s. 53-74.