O konieczności powstania warszawskiego. „Kinderszenen” i „Widma”

• Authors: Maria Kobielska

Title variants

EN

On the Necessity of the Warsaw Uprising. “Kinderszenen” and “Widma”

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule badana jest pamięć kulturowa o powstaniu warszawskim przejawiająca się w „Kinderszenen” Jarosława Marka Rymkiewicza i w „Widmach” Łukasza Orbitowskiego. W pierwszej części autorka analizuje sposób konstruowania pamięci o powstaniu przez Rymkiewicza oraz rozbiera strukturę retoryczną jego wywodu. Interpretacja prowadzi do wniosku, że strategią prezentacji powstania jest tu hiperbolizacja, a w efekcie ukazanie go jako decydującego dla afirmowanej polskiej wspólnoty. W drugiej części, dotyczącej Orbitowskiego, analizowane są sposoby i skutki ukształtowania powieści jako historii alternatywnej; autorka proponuje lekturę „Widm” jako tekstu metapamięciowego, który ukazuje niezbędność powstania warszawskiego w polskiej pamięci kulturowej. Końcowe porównanie obu pisarskich strategii pokazuje, jak zbiegają się one we wspólną figurę powstania-hiperboli, koniecznego elementu naszej rzeczywistości.

EN

The article studies the cultural memory on the Warsaw Uprising as present in Jarosław Marek Rymkiewicz’s “Kinderszenen” and in Łukasz Orbitowski’s “Widma (Specters).” In the first part, the author of the article analyses Rymkiewicz’s mode of construction of memory on the Warsaw Uprising and dismantles the rhetoric structure of his argument. The interpretation leads to the conclusion that the hyperbole is a strategy of the uprising presentation and in effect Kobielska sees it as a deciding factor in Rymkiewicz’s affirmation of the Polish community. In the second part, which refers to Orbitowski, she analyses the ways and effects of building the novel as an alternative history. Kobielska suggests a reading of “Widma” as a metamemory text which shows indispensability of the Warsaw Uprising to Polish cultural memory. The final comparison of the two writing strategies shows the convergence of the two modes into a common figure of the uprising-hyperbole, a necessary element of our reality.

Keywords

EN

Jarosław Marek Rymkiewicz; Łukasz Orbitowski; Rymkiwicz's “Kinderszenen”' Orbitowski's “Widma” ("Specters") memory on the Warsaw Uprising; cultural memory

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2013
• Volume: 104
• Issue: 4
• Pages: 89-11

Contributors

author

Maria Kobielska

• Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Identifiers

ISSN

0031-0514