Stwierdzanie ważności wyborów parlamentarnych w myśl rozstrzygnięć Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. oraz Ordynacji wyborczej do Sejmu RP i Senatu RP z 12 kwietnia 2001 r.

• Authors: Buczkowski Łukasz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Stwierdzenie ważności wyborów stanowi jeden z najistotniejszych elementów przeprowadzonego postępowania wyborczego, przyczyniający się istotnie do legitymizacji wyłonionego organu. Instytucje mające na celu zagwarantowanie uczciwego przebiegu elekcji, przede wszystkim zaś zapewnienie zgodności jej wyników z wolą suwerena, stanowią współcześnie - obok demokratycznych procedur zgłaszania kandydatów, swobodnej konkurencji programów politycznych oraz możliwości wyrażania przez wyborców ich woli w nieskrępowanym akcie głosowania - jeden z podstawowych wyznaczników wolnych wyborów. Na gruncie polskiego prawa konstytucyjnego zastosowanie znalazło kilka spośród współcześnie występujących systemów weryfikacji wyborów: w stosunku do poszczególnych elementów każdego z modeli sformułować można zarówno oceny pozytywne, jak i uwagi o charakterze krytycznym. Poniższy artykuł koncentruje się na przedstawieniu zasad weryfikacji polskich wyborów parlamentarnych pod rządami obowiązującej Konstytucji, ze wskazaniem wątpliwości odnoszących się do możliwości zastosowania niektórych przepisów przyjętego trybu stwierdzania ważności postępowania wyborczego do Sejmu i Senatu

EN

Determination of the election validity is one of the most important elements in the electoral procedure, contributing significantly to legitimacy of the elected body. Institutions ensuring a fair election process, first of all, ensuring compliance of the results with the will of the sovereign. They constitute in contempo- rary times one of the key determinants of free elections, alongside democratic procedures for nominating candidates, free competition of political programs and opportunities for voters to express their will in the overt act of voting. Based on the Polish constitutional law, several of the current election verifi- cation systems have been applicable. In relation to individual elements of each model, both positive assessments and critical remarks can be formulated. The following article focuses on explaining the rules for verification of Polish parliamentary elections under the current Constitution, together with the questions relating to the applicability of certain provisions of the adopted mode of the validation procedure for the election to the Sejm and the Senate.

Keywords

PL

ordynacja wyborcza; wybory parlamentarne

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2010
• Issue: 4 (4)
• Pages: 53-84

Dates

published

2010-12-31

Contributors

author

Buczkowski Łukasz

• Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Przemyślu–Rzeszowie

References

• Antoszewski A., Ewolucja systemu wyborczego do Sejmu, [w:] Demokratyzacja w III Rzeczypospolitej, pod red. A. Antoszewskiego, Wrocław 2002.
• Buczkowski J., Podstawowe zasady prawa wyborczego III Rzeczypospolitej, Lublin 1998.
• Chruściak R., Sejm i Senat w Konstytucji RP z 1997 r., Warszawa 2002.
• Flemming - Kulesza T., Filcek A., Postępowanie przed Sądem Najwyższym w sprawach protestów wyborczych, [w:] Wybory 93. Opracowania sędziów Sądu Najwyższego dotyczące interpretacji ustawy z dnia 28 maja 1993 r. - Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i ustawy z dnia 10 maja 1991 r. - Ordynacja wyborcza do Senatu RP w zakresie rozpoznawania protestów wyborczych i podejmowania uchwał w sprawie ważności wyborów, Warszawa 1993.
• Gebethner S., Wybory do Sejmu i do Senatu. Komentarz do Ustawy z dnia 12 kwietnia 2001 r. - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2001.
• Gołyński K., Prawa wyborcze w praktyce, Warszawa 1995.
• Grzybowski M., Rola sądów i charakter orzeczeń sądowych w sprawach wyborczych, [w:] Trzecia władza. Sądy i trybunały w Polsce, Materiały Jubileuszowego L Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego Gdynia, 24 - 26 kwietnia 2008 r., pod red. A. Szmyta, Gdańsk 2008.
• Iwulski J., Uchwała w sprawie ważności wyborów, [w:] Wybory 93. Opracowania sędziów Sądu Najwyższego dotyczące interpretacji ustawy z dnia 28 maja 1993 r. - Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i ustawy z dnia 10 maja 1991 r. - Ordynacja wyborcza do Senatu RP w zakresie rozpoznawania protestów wyborczych i podejmowania uchwał w sprawie ważności wyborów, Warszawa 1993.
• Jarosz Z., Nowa ordynacja wyborcza do Sejmu RP, „Państwo i Prawo” z. 7, 1993.
• Józefowicz A., Czynności procesowe Sądu Najwyższego w sprawach protestów przeciwko ważności referendum konstytucyjnego, „Państwo i Prawo” z. 8, 1997.
• Józefowicz A., Przesłanki prawne rozstrzygnięcia o ważności wyborów parlamentarnych, „Państwo i Prawo” z. 8, 1999.
• Józefowicz A., Regulacja prawna protestu przeciwko ważności referendum konstytucyjnego, „Państwo i Prawo” z. 6, 1997.
• Krzekotowska K., Prawo wyborcze, Bielsko - Biała 2005.
• Kwaśniewski J., Materialnoprawne przesłanki protestu wyborczego, [w:] Wybory 93. Opracowania sędziów Sądu Najwyższego dotyczące interpretacji ustawy z dnia 28 maja 1993 r. - Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i ustawy z dnia 10 maja 1991 r. - Ordynacja wyborcza do Senatu RP w zakresie rozpoznawania protestów wyborczych i podejmowania uchwał w sprawie ważności wyborów, Warszawa 1993.
• L. Garlicki, Komentarz do art. 101 Konstytucji, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. I, pod red. L. Garlickiego, Warszawa 1999.
• Mordwiłko J., Protesty wyborcze w świetle ordynacji wyborczej z 1993 r. do Sejmu RP oraz praktyka ich rozpoznawania, „Państwo i Prawo” z. 1, 1995.
• Patrzałek A., W. Skrzydło, Cele i zasady kodyfikacji prawa wyborczego w Polsce, „Przegląd Sejmowy” nr 2 (19), 1997.
• Projekty Konstytucji 1993 - 97, oprac. R. Chruściak, Warszawa 1997.
• Rakowska A., Skotnicki K., Udział komisarzy wyborczych w rozpoznawaniu protestów wyborczych „Przegląd Wyborczy”, nr 9 - 10/2008.
• Repel J., Weryfikacja wyborów parlamentarnych w polskim prawie konstytucyjnym, [w:] Przeobrażenia we współczesnym prawie konstytucyjnym, pod red. K. Działochy, Wrocław 1995.
• Sanetra W., Materialnoprawne przesłanki protestów wyborczych, [w:] Wybory 93. Opracowania sędziów Sądu Najwyższego dotyczące interpretacji ustawy z dnia 28 maja 1993 r. - Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i ustawy z dnia 10 maja 1991 r. - Ordynacja wyborcza do Senatu RP w zakresie rozpoznawania protestów wyborczych i podejmowania uchwał w sprawie ważności wyborów, Warszawa 1993.
• Skrzydło W., hasło „ważność wyborów do Sejmu i Senatu” [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, pod red. W. Skrzydły, S. Grabowskiej, R. Grabowskiego, Warszawa 2009.
• Stefański R. A., Przestępstwo korupcji wyborczej (art. 250a k. k. ), „Prokuratura i Prawo” nr 4, 2004 .
• Szonert Z., Sądowa kontrola procedur wyborczych, wyników wyborów i referendów, [w:] Demokratyczne prawo wyborcze Rzeczypospolitej Polskiej (1990 - 2000), Warszawa 2000.
• Tyszkiewicz L., Komentarz do art. 250a k. k., [w:] Kodeks karny. Komentarz, pod red. M. Filara, Warszawa 2008.
• Tyszkiewicz L., Uwagi wstępne do Rozdziału XXXI k. k. z 1997 r., [w:] Kodeks karny. Komentarz, pod red. O. Górnioka, Warszawa 2004 .
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2000.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2010.04.03