Godność i prawa kobiety / La dignité et les droits de la femme dans les textes de Jean-Paul II – une contribution de la linguistique du corpus à l’élaboration des dictionnaires bilingues

• Authors: Dorota Śliwa

Title variants

PL

Godność i prawa kobiety / La dignité et les droits de femme w tekstach Jana Pawła II – propozycja zastosowania lingwistyki korpusowej do redakcji słowników dwujęzycznych

EN

Dignity and Women’s Rights in the Texts of John-Paul II: An Applying of Corpus Linguistics to the Editing of Bilingual Dictionaries

• Languages of publication: FR

Abstracts

EN

This article presents an analysis of some syntagmas taken from a bilingual corpus of parallel texts. The methodology, which has been applied, combines the elements of distributive and transformational grammar with some components of cognitive semantics based on realistic metaphysics. In the first part of this article, it is presented the etymology of words (niewiasta, kobieta / femme) and discussed a microstructure of an entry taken from a monolingual dictionary. In this structure, the components of word lexical sense reflect the ontological structure. Analysing a microstructure of an entry taken from a bilingual dictionary, it is important to answer a question about the order of included equivalents. These Polish and French syntagmas with words which designate a woman in the texts of John-Paul II show dignity—an important woman’s value. They also present this dignity in the inherent relations with other components (such as vocation, role, rights, love) as well as the relations of other subjects to women. These predicates become a basis for nominal syntagmas and verbo-nominal collocations. Being well-ordered, according to the ontological criterion, they can be a proposition to edit a Polish-French bilingual dictionary.

PL

Artykuł zawiera analizę wybranych syntagm z określonego korpusu dwujęzycznych tekstów paralelnych. Zastosowana metodologia łączy elementy gramatyki dystrybucyjno-transformacyjnej z elementami semantyki kognitywnej opartej na metafizyce realistycznej. W pierwszej części przedstawiona jest etymologia wyrazów (niewiasta, kobieta / femme) oraz omówiona jest mikrostruktura hasła słownika jednojęzycznego, w której komponenty sensu leksykalnego wyrazu odzwierciedlają strukturę ontologiczną. Dla mikrostruktury hasła słownika dwujęzycznego pojawia się pytanie o porządek, w jakim umieszczane są przykłady ekwiwalentów. Syntagmy polskie i francuskie z wyrazami desygnującymi kobietę w tekstach Jana Pawła II ukazują istotną wartość kobiety, jaką jest godność w jej relacjach inherentnych z innymi komponentami (powołanie, rola, prawa, miłość) oraz relacje innych podmiotów do kobiet. Predykacje te są u podstaw syntagm nominalnych oraz kolokacji werbo-nominalnych. Tak uporządkowane według kryterium ontologicznego mogą być propozycją dla redagowania słownika dwujęzycznego polsko-francuskiego.

Keywords

EN

lexical semantics; bilingual dictionaries; predicates; ontological structure; collocations

PL

semantyka leksykalna; słowniki dwujęzyczne; predykaty; struktura ontologiczna; kolokacje

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2014
• Volume: 62
• Issue: 8: Lingwistyka Korpusowa i Translatoryka
• Pages: 183-200

Contributors

author

Dorota Śliwa

• Instytut Filologii Romańskiej KUL

References

• Dussart André, 2006, « Critiquez vos dictionnaires bilingues ... à bon escient », [in:] Blampain D., Thoiron P., Van Campenhoudt M., [éds.] Mots, termes et contextes, Actes des septièmes Journées Scientifiques du réseau des chercheurs Lexicologie, Terminologie, Traduction, Bruxelles, 6-10 septembre 2005, AUF/LTT-ISTI, 559-565.
• Grundy Valerie, 1996, « L’utilisation d’un corpus dans la rédaction du dictionnaire bilingue », [in:] Béjoint H. et Thoiron Ph., [éds.] Les dictionnaires bilingues, AUPELF-UREF, Editions Duculot, 127-149.
• Grzegorczykowa Renata, 2012, « Różne rozumienia wyrazu godność we współczesnej polszczyźnie », [in:] Mikołajczuk A.,Waszakowa K., [éds.], Odkrywanie znaczeń w języku, Warszawa, Wydawnictwo UW, 13-29.
• Grzegorczykowa Renata, 2003, « Znaczenia przenośne polskich przymiotników wymiarów », [in:] Grzegorczykowa R., Waszakowa K., [éds.], Studia z semantyki porównawczej, t.2, 233-258.
• Léon Jacqueline, 2008, « Aux sources de la « Corpus Linguistics » : Firth et la London School », Langages, 171, 12-33
• Mazurkiewicz Paulina, 2010, « La terminologie française et polonaise du mariage : entre le présupposé existentiel et les moyens linguistiques d’expression du concept », [in:] Dutka- Mańkowska A., Giermak-Zielińska T. [éds.], Des mots et du texte aux conceptions de la description linguistique, Warszawa, Wyd. UW, 342-350.
• Piotrowska Agnieszka Ewa, 2012, « Rozwój semantyczny wyrazu godność (od staropolszczyzny do współczesności) » , [in:] Mikołajczuk A., Waszakowa K., [éds.], Odkrywanie znaczeń w języku, Warszawa, Wydawnictwo UW, 30-48.
• Śliwa Dorota, 2013, Formation des noms et des termes composés français et polonas : de la cognition à la traduction, Lublin, TN KUL.
• Śliwa Dorota, 2011 « Les inférences à fondement lexical – pour une dimension ontologique de la sémantique lexicale », Actes du Colloque « La ‘logique’ du sens : de la sémantique à la lexicographie : débat critique autour des propositions de Robert Martin », Metz, Recherches Linguistiques, 32, 229-238.
• Todirascu Amalia, Grass Thierry, Navlea Mirabela, Longo Laurence, 2014, « La relation de hiérarchie „chef” : une approche translingue français-anglais-allemand », Meta, 59/2, 436-456.
• Vetulani Grażyna, 2012, Kolokacje werbo-nominalne jako samodzielne jednostki języka, Poznań, Wydawnictwo UAM.
• Zając Andrzej, 2011, « Znaczenie godności. Perspektywa franciszkańska », Referat wygłoszony podczas dni Jana Pawła II, opublikowany w Wiara – nauka, wolność, godność, dialog, mądrość i nadzieja, 2014, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego, 60-66.