Zwierzchnictwo prezydenta RP nad siłami zbrojnymi (wybrane problemy)

• Authors: Balicki Ryszard
• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia pozycję prezydenta RP w strukturze władzy wykonawczej w Polsce, z uwzględnieniem stanowiska zawartego w wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego pomiędzy prezesem Rady Ministrów a prezydentem RP (Kpt 2/08). Autor definiuje także pojęcie „zwierzchnictwa” wykonywanego przez głowę państwa nad siłami zbrojnymi (art. 134 Konstytucji RP) oraz sposób jej sprawowania zarówno w czasie pokoju (za pośrednictwem ministra obrony narodowej), jak i w czasie wojny (za pośrednictwem naczelnego dowódcy sił zbrojnych). W artykule ukazane zostały także wybrane kompetencje szczegółowe prezydenta zawarte w regulacjach ustawowych.

EN

The article presents the status of the President of the Republic of Poland in the executive structure in Poland, taking into account the judgment of the Constitutional Tribunal on the dispute settlement between the Prime Minister and the President of the Republic of Poland (Kpt 2/08). The author also defines the Presidential power of „supreme command” over the Armed Forces of the Republic of Poland (Polish Constitution, Article 134) and the manner in which it is exercised it in times of peace (through the Minister of National Defence), as well as in times of war (through the Commander-in-Chief of the Armed Forces). The article also shows selected specific powers of the President provided for in the statutory law.

Keywords

PL

prezydent RP; siły zbrojne; minister obrony narodowej; naczelny dowódca sił zbrojnych zwierzchnictwo; cywilna kontrola nad armią

EN

President of the Republic of Poland Armed Forces; Minister of National Defence Commander-in-Chief of the Armed Forces; supreme commandment; civilian control of the military

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2014
• Issue: 2 (18)
• Pages: 13-25

Dates

published

2014-04-30

Contributors

author

Balicki Ryszard

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Balicki R., Relacje między organami władzy wykonawczej – na drodze do systemu kanclerskiego, [w:] Konieczne i pożądane zmiany Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku, red. B. Banaszak, M. Jabłoński, Wrocław 2010.
• Banaszak B., Kompetencje Prezydenta RP w zakresie spraw zagranicznych i ich realizacja, [w:] Instytucje prawa konstytucyjnego w dobie integracji europejskiej. Księga jubileuszowa dedykowana prof. Marii Kruk-Jarosz, red. J. Wawrzyniak, M. Laskowska, Warszawa 2009.
• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
• Chmaj M., Żmigrodzki M., Wprowadzenie do teorii polityki, Lublin 1996.
• Chruściak R., Prezydent jako najwyższy przedstawiciel państwa i gwarant ciągłości władzy państwowej – z dyskusji konstytucyjnej nad art. 126 Konstytucji RP z 1997 r. (zarys), [w:] Prawa człowieka – społeczeństwo obywatelskie – państwo demokratyczne. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Pawłowi Sarneckiemu, red. P. Tuleja, M. Florczak-Wątor, S. Kubas, Warszawa 2010.
• Ciapała J., Formy aktów urzędowych i instytucja kontrasygnaty w kontekście konstytucyjnej pozycji Prezydenta RP. Wybrane problemy, [w:] W służbie dobru wspólnemu. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi Trzcińskiemu, red. R. Balicki, M. Masternak-Kubiak, Warszawa 2012.
• Czajowski J., Zwierzchnictwo Prezydenta RP nad siłami zbrojnymi w świetle praktyki stosowania Konstytucji RP z 1997 r., [w:] System rządów Rzeczypospolitej Polskiej. Założenia konstytucyjne a praktyka ustrojowa, red. M. Grzybowski, Warszawa 2006.
• Dudek D., Autorytet Prezydenta a Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 2013.
• Działocha K., O podziale kompetencji konstytucyjnych organów państwa w sprawach obronności i bezpieczeństwa zewnętrznego, [w:] Konstytucja i gwarancje jej przestrzegania. Księga pamiątkowa ku czci prof. Janiny Zakrzewskiej, Studia i Materiały TK, t. 4, red. J. Trzciński, A. Jankiewicz, Warszawa 1996.
• Gomułka A., Zwierzchnictwo Prezydenta nad Siłami Zbrojnymi Rzeczypospolitej Polskiej, http://www.fsap.pl/documents/publications/Zwierzchnictwo_Prezydenta_nad_SZ_RP.pdf (5.02.2014).
• Kohn R., Jak demokracje sprawują kontrolę nad siłami zbrojnymi, [w:] Władza i społeczeństwo, red. J. Szczupaczyński, Warszawa 1998.
• Małajny R.M., Zasada podziału władzy a system rządów parlamentarnych, „Państwo i Prawo” 2009, z. 12.
• Mróz M., Podstawy prawne obecności polskiego kontyngentu wojskowego w Iraku, Warszawa 2004.
• Sarnecki P., Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Zakamycze 2000.
• Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Zakamycze 2012.
• Skrzydło W., Ustrój polityczny RP w świetle Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2009.
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2000.
• Witkowski Z., Model prezydentury polskiej w Konstytucji z 1997 r. w porównaniu z rozwiązaniami Francji, Niemiec i Włoch, [w:] Dziesięć lat Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. E. Gdulewicz, H. Zięba-Załucka, Rzeszów 2007, s. 330.
• Włodarczyk S., Rocznica Obiadu Drawskiego. 15 lat temu generałowie wypowiedzieli posłuszeństwo ministrowi, http://www.gs24.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20090930/POWIAT09/782998858 (3.02.2014).
• Wojciszko M., Kompetencje naczelnych organów państwa w obszarze obronności, „Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej” 2011, rok LII, nr 4(187).
• Wołpiuk W., Siły zbrojne w regulacjach konstytucyjnych, Warszawa 1998.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2014.02.01