Polisa na życie wieczne. Zagadnienie miłosierdzia w testamentach czasów saskich

• Authors: Popiołek Bożena

Title variants

EN

Eternal life policy. The problem in last wills of the saxon period

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

EN

Mercy was one of the main ideas in the social and religious life in the modern period. A significant role in propagating this idea was played by the parable of the Last Judgement. Underlaid with fear of eternal damnation, it opened the venue for salvation, thanks to the belief in the unlimited love of God and good deeds. The idea of good deeds practised in form of alms, pious bequests and widely understood chari-ty as conditions of eternal life, became for Catholics a way leading to salvation. The proof is provided by numerous sources from the area of past funeral culture, such as last wills, books of good death or funeral orations. Mercy appears as religious impera-tive resulting from the belief in God’s love and power of absolution as well as a form of compassion towards the suffering of a fellow human being, which gives rise to the willingness to disinterestedly help the sick, the poor, the suffering and – most of all – the souls of sinners awaiting aid in purgatory. This idea should be treated as a form of individual charity of the testators, in which individual generosity strengthened by religious motivation became a specific apotheosis of poverty. In last wills we shall find yet another form of mercy in the shape of mutual relations between the testator and his relatives, in whom he seeks forgiveness for inflicted harms and mercifully forgives harms he suffered from them. A separate category of mercy found in last wills is the Biblical character of the Prodigal Son, seeking forgiveness from his own father, who – like God the Judge and Saviour – shows his mercy and lets him back into the paternal house.

• Publisher: Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy
• Journal: Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
• Year: 2012
• Volume: 118
• Pages: 143-156

Contributors

author

Popiołek Bożena

References

• Bogucka Maria, Z problematyki form życia „marginesu mieszczańskiego” w Gdańsku połowy XVII w., „Zapiski Historyczne”, R. XXXVIII/1973, z. 4, s. 55-77.
• Budzyński Zbigniew, Dzieje opieki społecznej w ziemi przemyskiej i sanockiej (XV-XVIII w.), Przemyśl-Kraków 1987.
• Góralski Zbigniew, Szpitale na Lubelszczyźnie w okresie przedrozbiorowym, Warszawa 1982.
• Błażewicz K., Szpitale diecezji płockiej w XVIII wieku, „Notatki Płockie”, R. 2002, nr 2/191, s. 8-17
• Karpiński Andrzej, Kobieta samotna w mieście polskim w drugiej połowie XVI i w. XVII wieku, Warszawa 1995.
• Karpiński Andrzej, Pauperes. O mieszkańcach Warszawy XVI i XVII wieku, Warszawa 1983
• Kępski Czesław, Idea miłosierdzia a dobroczynność i opieka, Lublin 2002.
• Kuklo Cezary, Kobieta samotna w społeczeństwie miejskim u schyłku Rzeczypospolitej szlacheckiej. Studium demograficzno-społeczne, Białystok 1998.
• Lipiński Stanisław, Zakłady dobroczynne i domy poprawy w dawnej Polsce, Łódź 2010.
• Podgórska-Klawe Zofia, Szpitale warszawskie 1388-1945, Warszawa 1975.
• Popiołek Bożena, „Woli mojej ostatniej Testament ten…” Testamenty jako źródło do historii mentalności XVII i XVIII wieku, Kraków 2009.
• Słoń Marek, Hospitale et civitas. Miejsce szpitala w życiu komuny miejskiej w Europie Środkowej do reformacji, /w:/ Curatores pauperum. Źródła i tradycje kultury charytatywnej Europy Środkowej. Societas Scientiis Favendiis Silesiae Superioris, pod red. A. Barciaka, Katowice 2004, 43–53.
• Słoń Marek, Szpitale średniowiecznego Wrocławia, Warszawa 2000.
• Staniszewski Paweł, Szpitalnictwo kościelne w archidiakonacie łęczyckim i łowickim do 1795 roku, Warszawa 2004.
• Surdacki Marian, Dzieci porzucone w Szpitalu Świętego Ducha w Rzymie w XVIII wieku, Lublin 1998.
• Surdacki Marian, Edukacja i opieka społeczna Urzędowie XV-XVIII w., Lublin 2004.
• Szaraszewski Adam, Zagierski Maciej, Powstanie szpitali gdańskich a szpitalnictwo europejskie w średniowieczu, „Forum Medycyny Rodzinnej”, R. 2010, t. 4, nr 6, s. 438-447.
• Vives Juan, O wspomaganiu ubogich, przeł. R. Węgierski, Rzeszów 1993.