Klasyczna a kulturowa koncepcja ludzkiej płciowości – próba porównania

• Authors: Mateusz Miernik

Title variants

EN

Classical vs. Cultural Concept of Human Sexuality – Attempt to Compare

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Na przestrzeni ostatnich lat obserwuje się szczególny wzrost zainteresowania problematyką koncepcji płci. Dotyczy on zwłaszcza zagadnień związanych z płcią kulturową, którą określa się jako gender. Jej podstawowym założeniem jest uznanie płci za jedynie konstrukt społeczno-kulturowy, a co za tym idzie – redukcja całego człowieka do tego wymiaru. W kontekście coraz bardziej upowszechnianej dziś koncepcji kulturowej warto sięgnąć do klasycznej koncepcji płci, ukształtowanej na gruncie polskim szczególnie przez antropologów personalistycznych, takich jak K. Wojtyła, A. Krąpiec czy W. Chudy. W niniejszym artykule została podjęta próba uchwycenia istoty klasycznej i kulturowej koncepcji płci oraz porównania obu. Koncepcje te – jak się okazuje – niosą ważne implikacje dla wychowania, a koncepcja klasyczna może stanowić swoiste „lekarstwo” na zamęt wywołany popularyzacją gender.

EN

Over recent years there has been a rising interest in the concept of gender. In particular, it relates to issues of cultural gender, which is determined as “gender”. Its basic premise is to recognize gender only as a socio-cultural construct, and consequently to reduce human being to this dimension. In context of this more and more common cultural concept, it is worth to refer to the classical concept of gender, formed on the basis of Polish personalistic anthropologists such as K. Wojtyla, A. Krąpiec or W. Chudy. In this article an attempt is made to capture the essence of classical and cultural concepts of gender and to compare them. These concepts – as it turns out – carry important implications for education and classical concept can be a kind of “cure” for the confusion caused by popularization of “gender”.

Keywords

PL

płeć; antropologia; personalizm; gender; wychowanie

EN

sex; anthropology; personalism; education; gender

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Pedagogiczne
• Year: 2016
• Volume: 8(44)
• Issue: 3
• Pages: 121-135

Contributors

author

Mateusz Miernik

• doktorant Katedry Psychopedagogiki, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

References

• Babicka A., „Sztuczne” znaczy „piękne” – postmodernistyczna stygmatyzacja natury, w: T. Rzepa (red.), Wokół problemów płci i gender (s. 11-22), Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 2011.
• Bem S.L., Męskość. Kobiecość. O różnicach wynikających z płci, Gdańsk: GWP 2000.
• Beauvoir S. de, Druga płeć, Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca 2003.
• Chudy W., Pedagogia godności. Elementy etyki pedagogicznej, Lublin: TN KUL 2009.
• Chudy W., Personalistyczne określenie wychowania, w: P. Jaroszyński, P. Tarasiewicz, I. Chłodna, Filozofia i edukacja (s. 87-95) Lublin: Fundacja „Lubelska Szkoła Filozofii Chrześcijańskiej" 2005.
• Kornas-Biela D., Okres prenatalny, w: B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka rozwoju człowieka (t. II, s. 17-46). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2000.
• Krąpiec A., Ja – człowiek, Lublin: Wydawnictwo KUL 2005.
• Kuby G., Rewolucja genderowa. Nowa ideologia seksualności, Kraków: Homo Dei 2007.
• Malinowska E., Konflikt płci jako konflikt społeczny. Od „kwestii kobiecej” do problemu: demokracja bez egalitaryzmu?, w: I. Machaj, R. Suchocka (red.), Męskość i kobiecość. Czy walka płci? (s. 45-58), Poznań: Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa 2009.
• Morciniec P., Płciowość w teorii gender – krytyka i bilans skutków, w: P. Morciniec (red.), Miłość, płciowość, płodność. Aktualne problemy etyki seksualnej (s. 117-130) Opole: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego 2007.
• Mroczkowski I., Osoba i cielesność. Moralne aspekty teologii ciała, Warszawa: Instytut Papieża Jana Pawła II 2008.
• Nagórny J., Płciowość – miłość – rodzina, Lublin: Wydawnictwo KUL 2009.
• Natanek M., Kto się boi kobiet w mediach? O genderowych odbiciach z drugiej strony ekranu, w: M. Jaworska-Witkowska, M. Natanek (red.), Kolaż w myśleniu pedagogicznym. Inkantacje studenckie (s. 417-446). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2011.
• Nowak A. J., Osoba. Fakt i tajemnica, Rzeszów: Wyższa Szkoła Inżynieryjno-Ekonomiczna 2010.
• Piątek J., Żołnierka. Kobieta w objęciach Marsa, w: I. Machaj, R. Suchocka (red.), Męskość i kobiecość. Czy walka płci? (s. 219-228). Poznań: Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa 2009.
• Wróblewska A.M., Polityka gender mainstreaming w Unii Europejskiej, w: K. Palus (red.), Płeć. Między ciałem, umysłem i społeczeństwem (s. 15-25). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych 2011.

Identifiers

DOI

10.18290/rped.2016.8(44).3-7