Ocena poziomu życia gospodarstw domowych według województw — meandry analizy taksonomicznej

• Authors: Czech Artur , Słaby Teresa
• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia wyniki badania poziomu życia gospodarstw domowych na podstawie analizy wydatków na konsumpcję według województw. Badanie przeprowadzono z wyłączeniem stolic województw, ponieważ są one ośrodkami rozwoju i charakteryzują się wyższą konsumpcją. Do zawężenia zakresu danych skłoniła autorów ocena poziomu i struktury konsumpcji w województwie mazowieckim, która wykazała znaczne zawyżenie wyników na skutek obecności Warszawy w zbiorze danych. W badaniu wykorzystano metody analizy taksonomicznej w postaci mierników — klasycznego oraz pozycyjnego. Analizę oparto na zbiorze cech wygenerowanych na podstawie danych za 2014 r., uzyskanych z badań budżetów gospodarstw domowych GUS. Szczególną uwagę poświęcono wydatkom gospodarstw domowych, w odniesieniu do których wykazano potrzebę konstrukcji cechy zagregowanej związanej ze spędzaniem czasu wolnego jako jednego z mierników poziomu życia.

EN

The article presents the results of the household living standards research based on the analysis of consumption expenditure by voivodships. The research was conducted with the exception of voivodship capitals as they are national development centers with higher consumption. The assessment of the level and structure of consumption in the Mazowieckie voivodship made the authors narrow the scope of data, which showed a significant overestimation of the results due to the presence of Warsaw in the dataset. Taxonomic analysis methods in the form of classical and order measure were used in the research. The analysis was based on the set of characteristics generated on the basis of data for 2014 from the Household Budget Survey carried out by the CSO. Particular attention was paid to the households expenditure for which the need of aggregate variable construction was emphasized, related to leisure time spending as one of the living standard measure.

Keywords

PL

wydatki; poziom życia; miernik taksonomiczny; gospodarstwa domowe

EN

expenditure; living standard; taxonomic measure; households

• Publisher: Główny Urząd Statystyczny
• Journal: Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician
• Year: 2017
• Issue: 10
• Pages: 19-37

Contributors

author

Czech Artur

• Politechnika Białostocka

author

Słaby Teresa

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

References

• Bąk, I., Szczecińska, B. (2015). Jakość życia w ujęciu obiektywnym w województwach Polski. Analiza porównawcza. Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis, Oeconomica, 321(3), 15—26.
• Bombol, M. (2005). Ekonomiczny wymiar czasu wolnego. Warszawa: Monografie i Opracowania SGH.
• Bywalec, C. (2010). Konsumpcja a rozwój gospodarczy i społeczny. Warszawa: C.H. Beck.
• Bywalec, C. (2017). Gospodarstwo domowe. Ekonomika, finanse, konsumpcja. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
• Czech, A. (2012). Metodologiczne aspekty badań konsumpcji w ujęciu bezpośrednim. Ekonomia i Zarządzanie, 4(4), 7—17.
• Czech, A. (2014). Application of chosen normalization methods in the process of construction of synthetic measure in indirect consumption research. Folia Oeconomica, (3), 231—239.
• Czech, A., Lewczuk, J., Bołtromiuk, A. (2016). Multidimensional assessment of the European Union transport development in the light of implemented normalization methods. Economics and Management, 8(4), 75—85. DOI: 10.1515/emj-2016-0035.
• Dębkowska, K., Jarocka, M. (2013). The impact of the method of the data normalization on the results. Folia Oeconomica, (286), 181—188.
• Domański, C., Pruska, K., Wagner, W. (1998). Wnioskowanie statystyczne przy nieklasycznych założeniach. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Haponiuk, M. (1997). Budżet gospodarstwa domowego i rachunki narodowe. Wiadomości Statystyczne, (1), 20—28.
• Hellwig, Z. (1968). Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr. Przegląd Statystyczny, (4), 307—327.
• Kozera, A., Stanisławska, J., Wysocki, F. (2014). Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 101(2), 91—101.
• Kuśmierczyk, K. (2011). Ekonomiczne i demograficzne uwarunkowania konsumpcji w regionach. W: A. Kusińska (red.), Konsumpcja a rozwój społeczno-gospodarczy regionów w Polsce (s. 31—82). Warszawa: PWE.
• Lira, J., Wagner, W., Wysocki, F. (2002). Mediana w zagadnieniach porządkowania obiektów wielocechowych. W: W. J. Paradysz (red.), Statystyka regionalna w służbie samorządu lokalnego i biznesu (s. 87—99). Internetowa Oficyna Wydawnicza Centrum Statystyki Regionalnej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
• Luszniewicz, A. (1982). Statystyka społeczna. Warszawa: PWE.
• Madras, T., Mitura, M. (2014). Dochody własne miast wojewódzkich w analizie ich kondycji finansowej. Ekonomia i Zarządzanie, 6(4), 123—134. DOI: 10.12846/j.em.2014.04.09.
• Maggino, F. (2013). The construction on well-being indictors: from definitions to measures and to interpretation. Śląski Przegląd Statystyczny, 11(17), 95—122.
• Malina, A., Zeliaś A. (1994). Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania jakości życia ludności w Polsce w 1994 r. Przegląd Statystyczny, 19(1), 11—27.
• Malina, A., Zeliaś, A. (1997). On building taxonometric measure of living conditions. Statistics in Transitions, (3), 523—544.
• Migała-Warchoł, A. (2010). Ocena zróżnicowania poziomu życia mieszkańców województwa podkarpackiego. Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych, 11(2), 222—231.
• Młodak, A. (2006). Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej. Warszawa: Difin.
• Młodak, A. (2009). Historia problemu Webera. Matematyka Stosowana, 10(51), 3—21. Olechnicka, A., Wojnar, K. (red.). (2013). Terytorialny wymiar rozwoju: Polska z perspektywy badań ESPON. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o.
• Panek, T., Zwierzchowski, J. (2013). Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej. Teoria i zastosowania. Warszawa: SGH.
• Piasny, J. (1993). Poziom i jakość życia ludności oraz źródła i mierniki ich określania. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, (2), 73—92.
• Sompolska-Rzechuła, A. (2013). Pomiar i ocena jakości życia. Wiadomości Statystyczne, (8), 19—36.
• Słaby, T. (1990). Poziom życia, jakość życia. Wiadomości Statystyczne, (6), 8—10.
• Słaby, T. (2006a). Konsumpcja. Eseje statystyczne. Warszawa: Difin.
• Słaby, T. (2006b). Statystyczny pomiar konsumpcji. W: M. Janoś-Kresło, B. Mróz (red.), Konsument i konsumpcja we współczesnej gospodarce (s. 81—118). Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• Słaby, T. (2007). Poziom i jakość życia. W: T. Panek (red.), Statystyka społeczna (s. 99—130). Warszawa: PWE.
• Słaby, T., Czech, A. (2009). Ocena syntetyczna konsumpcji — ujęcie pozycyjne. Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, 7(4/2), 631—645.
• Słaby, T., Czech, A. (2011). Zróżnicowanie regionalne konsumpcji w ujęciu pośredniem — ujęcie statyczne i przestrzenno-czasowe. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów SGH, (111), 7—22.
• Śmiłowska, T. (1995). Zróżnicowanie poziomu i jakości życia ludności w przekroju terytorialnym, (229), Warszawa: GUS.
• Xing, Z., Chu, L. (2012). Research on constructing composite indicator of objective well-being from China mainland. Statistics in Transition, 13(2), 419—438.