Refleksje na temat narodu i państwa w polskiej myśli politycznej

• Authors: Paczos Sebastian

Title variants

EN

Reflections on the nation and the state in the Polish political thought

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The paper provides an overview of mostly nineteenth-century concepts of nation and state, juxtaposed with sociological theories. It begins with the defi nitions of the basic concepts and their relations, along with the change in their meaning over time. The author presents also the origins, development of the Polish nation and state, comparing the description with sociological theories. Next, the Enlightenment, Romantic and positivist concepts of nation and state were presented together with views prevailing in particular currents of the Polish socio-political thought. According to the author, the idea of nation and state gradually crystallised in the Polish political thought, to take on suggestibility and become an essential component of social life, albeit this process occurred in a variety of ideological milieux, with its culminating phase at different points in history. The author emphasised the polymorphism of the idea of nation and state as well as a variety of contexts in which they may occur.

Keywords

EN

nation; political thought; state

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Historia Slavorum Occidentis
• Year: 2014
• Issue: 2(7)
• Pages: 63-89

Contributors

author

Paczos Sebastian

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Bardach J., Leśniodorski B., Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 1998.
• Bernacki W., Jednostka, Naród, Niepodległość, Kraków 1997.
• Chałasiński, Przeszłość i przyszłość inteligencji polskiej, Warszawa 1958.
• Gellner J., Narody i nacjonalizm, Warszawa 1991.
• Grochulska B., Księstwo Warszawskie, Warszawa 1991.
• Grynwaser, Kwestia agrarna i ruch włościan w Królestwie Polskim w pierwszej połowie XIX wieku (1807–1860). Studium archiwalne. Przywódcy i „burzyciele” włościan, Wrocław 1951.
• Inglot M., Narodowość a literatura w polskiej krytyce literackiej okresu romantyzmu, [w:] Idee i koncepcje narodu polskiego w myśli politycznej czasów porozbiorowych, red. J. Goćkowski, A. Walicki, Warszawa 1977.
• Kamiński L., Romantyzm i polityka dwudziestolecia, [w:] Problemy polskiego romantyzmu, red. M. Żmigrodzka, seria III, Wrocław 1981.
• Kasperek F., Wstępna nauka o państwie, [w:] Państwo jako wyzwanie, red. A. Rzegocki, Kraków 2000, s. 231–235.
• Kersten K., Polska – państwo narodowe. Dylematy i rzeczywistość, [w:] Narody. Jak powstawały i jak wybijały się na niepodległość?, red. M. Kula, Warszawa 1989.
• Kieniewicz S., Historyk a świadomość narodowa, Warszawa 1982.
• Kizwalter T., O nowoczesność narodu. Przypadek polski, Warszawa 1999.
• Kłoskowska A., Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 1996.
• Kłoskowska A., Skąd i po co naród?, Znak 1997, z. 3, s. 69-78.
• Kowalczyk S., Naród, Państwo, Europa. Z problematyki fi lozofi i narodu, Radom 2003.
• Kowecki J., U początków nowoczesnego narodu, [w:] Polska w epoce Oświecenia. Państwo, społeczeństwo, kultura, red. B. Leśnodorski, Warszawa 1974, s. 114–116.
• Kurczewska J., Naród w socjologii, Warszawa 1979.
• Łepkowski T., Polska – narodziny nowoczesnego narodu 1764–1870, Warszawa 1967.
• Markiewicz, Pozytywiści wobec romantyzmu polskiego, [w:] Problemy polskiego romantyzmu, red. M. Żmigrodzka, seria III, Wrocław 1981.
• Mączak A., Rzeczypospolita, [w:] Od plemion do Rzeczypospolitej. Naród, państwo, terytorium w dziejach Polski, red. tenże, Warszawa 1999.
• Modzelewski W., Naród i postęp. Problematyka narodowa w ideologii i myśli społecznej pozytywistów warszawskich, Warszawa 1977.
• Ossowski S., O ojczyźnie i narodzie, Warszawa 1984.
• Państwo jako wyzwanie, red. A. Rzegocki, Kraków 2000.
• Pepłowski F., Słownictwo i frazeologia polskiej publicystyki okresu oświecenia i romantyzmu, Poznań [b.r.w.].
• Pomian K., Europa i jej narody, Warszawa 1992.
• Radzik R., Co to jest naród?, Znak 1997, z. 3, s.79-91.
• Szacki J., O narodzie i nacjonalizmie, Znak 1997, z. 3, s. 8-31.
• Szacki J., Ojczyzna, naród, rewolucja, Warszawa 1962.
• Tazbir J., Kultura szlachecka, Poznań 1978.
• Walicki A., Czy możliwy jest nacjonalizm liberalny, Znak 1997, z. 3, s. 37–42.
• Walicki, Mesjanistyczne koncepcje narodu i późniejsze losy tej tradycji, [w:] Idee i koncepcje narodu polskiego w myśli politycznej czasów porozbiorowych, red. J. Goćkowski, A. Walicki, Warszawa 1977.
• Witkowska A., Romantyczny naród: klęska i triumf, [w:] Problemy polskiego romantyzmu, red. M. Żmigrodzka, Z. Lewinówna, seria I, Wrocław 1971.
• Wojtowicz, Miasta epoki Oświecenia, ich rola w rozwoju kultury, [w:] Polska w epoce Oświecenia. Państwo, społeczeństwo, kultura, red. B. Leśnodorski, Warszawa 1974,, s. 234–240.
• Zieliński A., Naród i narodowość w polskiej literaturze i publicystyce lat 1815–1831, Wrocław–Warszawa–Kraków 1969.
• Zientara B., Świt narodów europejskich. Powstanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej, Warszawa 1985.
• Znaniecki F., Współczesne narody,Warszawa 1990.