Techniki audiowizualnej rewitalizacji przeszłości – I młodzi pozostaną Petera Jacksona

• Authors: Michnik Antoni

Title variants

EN

Techniques of Audiovisual Revitalisation of the Past: Peter Jackson’s They Shall Not Grow Old

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza filmu dokumentalnego Petera Jacksona I młodzi pozostaną (2018), powstałego na podstawie archiwalnych materiałów filmowych z okresu I wojny światowej. Autor przygląda się pracom nad tymi materiałami, pokazując, że zabiegi dokonane przez zespół Jacksona wykraczają poza restaurację filmu, i proponując kategorię rewitalizacji jako adekwatną do opisu dokonanych przekształceń. Przeprowadzona analiza decyzji artystycznych podjętych przez Jacksona odsłania konteksty oraz celowość zastosowanych zabiegów (scenariusz, wybór palety kolorystycznej itd.), a także umieszcza prace nad ścieżkę dźwiękową w kontekście współczesnych praktyk rekonstrukcji historycznych pejzaży dźwiękowych. W zakończeniu autor omawia immersyjność I młodzi pozostaną na tle współczesnych praktyk audiowizualnych instytucji muzealnych oraz historycznych początków kina, dowodząc tezy, że dokument Jacksona w większej mierze poświęcony jest samej kinematografii oraz pamięci Wielkiej Wojny niż historii.

EN

The author analyses Peter Jackson’s documentary film They Shall Not Grow Old (2018), which was based on the archival film footage from World War I. He examines the use of the documents, arguing that the interventions made by Jackson’s team go beyond film restoration, and proposing the term “revitalization” to describe the effect of these changes. Further, the author analyses Jackson’s artistic choices, revealing the contexts and purposes of different aspects of his treatment of the footage (screenplay, colour palette, etc.), as well as discussing the preparation of the soundtrack in terms of contemporary practices of historical soundscape reconstruction. Finally, the author approaches the immersive aspect of They Shall Not Grow Old, discussing audiovisual narratives of contemporary museums and the beginnings of film, arguing that Jackson’s documentary is in fact about the cinema itself and the memory of the Great War rather than about history.

Keywords

PL

Peter Jackson; I wojna światowa; film dokumentalny; restauracja filmów archiwalnych; rekonstrukcja historycznych pejzaży dźwiękowych; rewitalizacja przeszłości

EN

Peter Jackson; World War I; documentary film; restoration of archival films; reconstruction of historical soundscapes; revitalisation of the past

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2021
• Issue: 113 Film i technologia
• Pages: 132-152

Contributors

author

Michnik Antoni

• Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk

• https://orcid.org/0000-0002-2279-2374

References

• Adamson, P. (1991). The Gas Shell Bombardment Record: Some Further Thoughts. The Historical Record Quarterly, (19), ss. 13-15.
• Alvarez-Morales, L., Lopez, M. (2020). Cathedral Acoustics in Early Modern England: Exploring and Recreating the Sounds of the Past. Early Modern Soundscapes Blog. https://emsoundscapes.co.uk/cathedral-acoustics-in-early-modern-england-exploring-and-recreating-the-sounds-of-the-past/
• Aufderheide, P. (2007). Your Country, My Country: How Films About the Iraq War Construct Publics, Framework, 48 (2), ss. 59-61.
• [b. a.] (2019). https://cinnafilm.com/peter-jackson-documentary-uses-innovative-film-restoration-to-empower-firsthand-accounts-from-world-war-one/
• Bal, M. (2007). Exhibition as Film. W: S. Macdonald, P. Basu (red.), Exhibition Experiments (ss. 71-93). Malden – Oxford – Carlton: Blackwell.
• Bijsterveld, K. (2015). Ear-on Exhibitions: Sound In the History Museum, The Public Historian, 37 (4), ss. 73-90. https://doi.org/10.1525/tph.2015.37.4.73
• Bottomore, S. (1999). An International Survey of Sound Effects in Early Cinema, Film History, (4), ss. 485-498.
• Bottomore, S. (2001). The Story of Percy Peashaker: Debates About Sound Effects in Early Cinema. W: R. Abel, R. Altman (red.), The Sounds of Early Cinema (ss. 129-142). Bloomington – Indianapolis: Indiana University Press.
• Cherchi Usai, P. (1996). The Color of Nitrate: Some Factual Observations on Tinting and Toning Manuals for Silent Films. W: R. Abel (red.), Silent Film (ss. 21-30). London: Athlone.
• Chion, M. (1994). Audio-vision: Sound on Screen (tłum. C. Gorbman). New York: Columbia University Press. (Publikacja oryginału: 1990).
• Costello, R. (2016). Black Tommies: British Soldiers of African Descent In the First World War. London: London University Press.
• Crook, T. (2014). Vocalizing the Angels of Mons: Audio Dramas as Propaganda in the Great War of 1914 to 1918, Societies, 4 (2), ss. 180-221. https://doi.org/10.3390/soc4020180
• Daley, J. (2018). Listen to the Moment the Guns Fell Silent, Ending World War I. Smithsonian Magazine. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/listen-moment-guns-fell-silent-ending-world-war-i-180970772/
• Fırat, H. B., Masullo, M., Karadoğan, C., Maffei, L. (2020). The Soundscape Reconstructions of the Early 20th Century Vendor Cries in Streets of Istanbul and Naples With Two 3D Sound Spatialization Approaches. Conference: Inter-Noise 2020, e-congress, Seoul. https://www.researchgate.net/publication/348169721_The_soundscape_reconstructions_of_the_early_20_th_century_vendor_cries_in_streets_of_Istanbul_and_Naples_with_two_3D_sound_spatialization_approaches
• Friedberg, A. (2004). Trottoir Roulant: The Cinema and New Mobilities of Spectatorship. W: J. Fullerton, J. Olsson (red.), Allegories of Communication: Intermedial Concerns From Cinema to the Digital (ss. 263-276). Rome: J. Libbey.
• Friedberg, A. (2012). Wirtualne Okno. Od Albertiego do Microsoftu (tłum. A. Rejniak-Majewska, M. Pabiś-Orzeszyna), Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Gopnick, A. (2019, 14 stycznia). A Few Thoughts On the Authenticity of Peter Jackson’s „They Shall Not Grow Old”. New Yorker. https://www.newyorker.com/news/daily-comment/a-few-thoughts-on-the-authenticity-of-peter-jacksons-they-shall-not-grow-old
• Hanrahan, B. (2014). Reproducing Traces of War: Listening to Gas Shell Bombardment, 1918. Sounding Out!. https://soundstudiesblog.com/2014/07/07/listening-to-traces-of-war-gas-shell-bombardment-1918/
• Hartford, K. (2017). Listening to the Din of the First World War. Sound Studies, (2), ss. 98-114. https://doi.org/10.1080/20551940.2017.1392227
• Henning, M. (2006). Museums, Media and Cultural Theory, New York – Maidenhead: Open University Press.
• Henning, M. (2007). Legibility and Affect: Museums as New Media. W: S. Macdonald, P. Basu (red.), Exhibition Experiments (ss. 25-46). Malden – Oxford – Carlton: Blackwell.
• Hurwitz, M. (2019). Real War: How Peter Jackson’s „They Shall Not Grow Old” Breathed Life into 100-Year-Old Archival Footage. Studio Daily. https://www.studiodaily.com/2019/05/real-war-peter-jacksons-shall-not-grow-old-breathed-life-100-year-old-archival-footage/
• Kermode, M. (2018). „They Shall Not Grow Old” Review: An Utterly Breathtaking Journey Into the Trenches. The Guardian. https://www.theguardian.com/film/2018/nov/11/they-shall-not-grow-old-peter-jackson-review-first-world-war-footage
• Kittler, F. (1999). Gramophone, Film, Typewriter (tłum. G. Winthrop-Young, M. Wutz). Stanford: Stanford University Press. (Publikacja oryginału: 1986).
• Leitner, D. (2018). The Documentary Masterpiece That Is Peter Jackson’s „They Shall Not Grow Old”. Filmmaker Magazine. https://filmmakermagazine.com/106589-the-documentary-masterpiece-that-is-peter-jacksons-they-shall-not-grow-old/#.YE7jfBYo_IU
• Michnik, A. (2014). 1914-1918: narodziny sztuki prowadzenia nowoczesnej akustycznej wojny, Przegląd Humanistyczny, 4 (445), ss. 19-30.
• Michnik, A. (2018). (Pre)Historia pewnych nadużyć. Radiotechnologie I wojny światowej. Glissando, 3 (35), ss. 154-167.
• Michnik, A. (2019). Czym jest nagranie? Dwutygodnik.com, 5 (256). https://www.dwutygodnik.com/artykul/8218-artystka-w-archiwum-czym-jest-nagranie.html
• Michnik, A. (2019). Męska histeria i wojenni bohaterowie. Soniczne obrażenia, urazy uszu oraz ich leczenie podczas I wojny światowej. Glissando, 1 (36), ss. 36-45.
• Michnik, A. (2020). Ścieżki Chrisa Watsona. Afekty i performatywna sprawczość nagrań terenowych w kinie doby katastrofy ekologicznej. Kwartalnik Filmowy, (111), ss. 105-122.
• Morat, D. (2014). Cheer, Songs and Marching Sounds: Acoustic Mobilization and Collective Affects at the Beginning of World War I. W: D. Morat (red.) Sounds of Modern History: Auditory Cultures in 19th and 20th Century Europe (ss. 177-200). New York: Berghahn.
• Ndalianis, A. (2004). Neo-Baroque Aesthetics and Contemporary Entertainment. Cambridge – London: MIT Press.
• Noakes, L. (2006). Women in the British Army: War and the Gentle Sex 1907-1948. London – New York: Routledge.
• Powierska, A. (2020). „Dokument”, „We Have One Heart”, „Papa”. Zagubieni ojcowie, dokument, animacja i autobiografia. Kwartalnik Filmowy, (112), ss. 66-84.
• Rosenstone, R. A. (2008). Historia w obrazach/historia w słowach: rozważania nad możliwością przedstawienia historii na taśmie filmowej (tłum. Ł. Zaremba). W: I. Kurz (red.), Film i historia. Antologia (ss. 93-114). Warszawa: WUW. (Publikacja oryginału: 1988).
• Shepherd, J. (2018). „They Shall Not Grow Old”: Is First World War Hyper-Restoration Historical Sacrilege? Independent. https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/features/they-shall-not-grow-old-restored-coloured-footage-first-world-war-peter-jackson-a8626321.html
• Talbot, F. A. (1912). Moving Pictures: How They Are Made and Worked. London: William Heinemann.
• Velikić, D. (2005). Casus Brema (tłum. M. Petryńska). Sejny: Pogranicze. (Publikacja oryginału: 2001).
• Volmar, A. (2014). In Storms of Steel: The Soundscape of World War I and Its Impact on Auditory Media Culture During the Weimar Period. W: D. Morat (red.), Sounds of Modern History: Auditory Cultures in 19th and 20th Century Europe (ss. 227-254). New York: Berghahn.
• White, H. (2008). Historiografia i historiofotia (przeł. Ł. Zaremba). W: I. Kurz (red.), Film i historia. Antologia (ss. 117-127). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. (Publikacja oryginału: 1988).
• Winegard, T. (2012). Indigenous Peoples of British Dominions and the First World War. Cambridge: Cambridge University Press.